İnternet yasasına tepki yağdı

İnternet yasasındaki değişikliklerin TBMM’de kabul edilmesi, türkiye dışında da büyük yankı buldu. Avrupa Komisyonu, siyasiler ve basın örgütleri yasaya tepki gösterdi.

Bugün gazetesinden Metin Arslan 'ın haberine göre, Avrupa Komisyonu Sözcüsü, "yasanın Avrupa standartlarına çekilmesi gerektiğini" söyledi. Kimi basın kuruluşları da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün yasayı Meclis'e bir kez daha görüşülmesi için geri göndermesi gerektiğini ifade ettiler.

Av­ru­pa Ko­mis­yo­nu Söz­cü­sü Pe­ter Sta­no: Bu ya­sanın bu­ra­da şim­di cid­di en­di­şe­le­ri yük­selt­ti­ği­ni söy­le­ye­bi­li­rim. Türk hal­kı da­ha faz­la bil­gi­ye, da­ha faz­la şef­faf­lı­ğa la­yık, da­ha faz­la kı­sıt­la­ma­ya de­ğil. Bi­zim için du­ru­mun böy­le ka­bul edil­me ne­de­ni ka­bul edi­len ya­sa ifa­de öz­gür­lü­ğü­ne cid­di kı­sıt­la­ma­lar ge­tir­me­si. Ör­ne­ğin in­ter­net sağ­la­yı­cı­la­rı için içe­rik­le­ri­ni iz­le­me yü­küm­lü­lü­ğü ge­ti­ri­yor, bun­la­rın ta­rih­çe­si iki yıl tu­tu­la­cak, te­le­kom yö­ne­ti­mi­nin oto­ri­te­si­ni ar­tı­rı­yor, yar­gı­sal göz­den ge­çir­me­yi sı­nır­lan­dı­rı­yor. AB’­ye aday ül­ke ko­nu­mun­da­ki Tür­ki­ye­, ya­sa­yı Av­ru­pa stan­dart­la­rı­na gö­re re­vi­ze et­me­li. AB Ko­mis­yo­nu bu ya­sa­nın Av­ru­pa stan­dart­la­rı­na çe­kil­me­sin­de ya­pı­la­cak de­ği­şik­lik­ler ko­nu­sun­da Türk yet­ki­li­le­re yar­dım­cı ola­bi­lir.

'AP Türkiye'yi uyarmalı'

Av­ru­pa Par­la­men­to­su Mil­let­ve­ki­li Ma­ri­et­je Scha­ake: Ye­ni ya­say­la Türk hü­kü­me­ti­nin in­ter­net üze­rin­de ne­yin ya­yın­la­nıp ya­yın­la­ma­ya­ca­ğı üze­rin­de­ki kon­tro­lü ar­tı­yor.  Bil­gi­ye eri­şi­mi kı­sıt­lı­yor. İfa­de öz­gür­lü­ğü ve ba­sın öz­gür­lü­ğü za­ten bü­yük bas­kı al­tın­da ve Tür­ki­ye ga­ze­te­ci­le­rin en bü­yük ce­za­evi ol­muş du­rum­da. 2007 yı­lın­dan bu ya­na, çok sa­yı­da in­ter­net si­te­si blo­ke edil­di. Av­ru­pa Ko­mis­yo­nu, hu­ku­kun üs­tün­lü­ğü ve te­mel öz­gür­lük­le­rin AB po­li­ti­ka­sı­nın mer­ke­zin­de olan un­sur­lar ol­du­ğu­nu gös­ter­me­li­dir. Bu ko­nu­da Tür­ki­ye­’yi uyar­ma­lı­dır. Geç­ti­ği­miz yaz Ge­zi Par­kı pro­tes­to­la­rı bi­ze Türk hal­kı­nın de­mok­ra­si ve öz­gür­lük öz­le­mi duy­du­ğu­nu gös­ter­di, on­la­rı ayaz­da tek baş­la­rı­na bı­rak­ma­ma­lı­yız.

Av­ru­pa Par­la­men­to­su Baş­ka­nı Mar­tin Schulz: Hü­kü­me­tin in­ter­net üze­rin­de­ki kon­tro­lü­nü ar­tı­ran ka­nu­nun Mec­li­s’­ten geç­miş ol­ma­sı za­ten bo­ğu­cu olan ba­sın hür­ri­ye­ti or­ta­mı açı­sın­dan bir ge­ri adım­dır.

 

Gül'e tweetini hatırlattılar

Ulus­la­ra­ra­sı Ba­sın Ens­ti­tü­sü (IPI) Tür­ki­ye Ko­mi­tesi Ba­sın Ens­ti­tü­sü Der­ne­ği: "İn­ter­net or­ta­mı­nın öz­gür­lük­çü do­ğa­sıy­la çe­li­şen bir şe­kil­de, o alan­da da bir res­mi med­ya oluş­tu­rul­ma­sı­nı he­def­le­yen ta­sa­rı, va­tan­da­şın te­mel hak­la­rı­nı ze­de­ler­ken, özel sek­tö­rü de oto­san­sü­re zor­la­ya­cak ve bir­çok ek ma­li­yet ge­ti­re­cek­tir. 

Ta­sa­rı­nın, AYM’­den dön­mez­se, AİH­M’­nin yap­tı­rı­mı­na ko­nu ola­ca­ğı uya­rı­sın­da bu­lu­nu­yo­ruz. Bu an­lam­da böy­le bir ya­sa, Tür­ki­ye­’nin ulus­la­ra­ra­sı iti­ba­rı­na da dar­be vu­ra­cak­tır. Ba­sın Ens­ti­tü­sü Der­ne­ği ola­rak özel­lik­le ifa­de ve ba­sın öz­gür­lü­ğü­nün, yurt­taş ga­ze­te­ci­li­ği­nin ve bi­lim­sel araş­tır­ma öz­gür­lü­ğü­nün ze­de­len­me­me­si adı­na Cum­hur­baş­ka­nı Ab­dul­lah Gü­l’­ün ta­sa­rı­yı mec­li­se ia­de et­me­si ve bu­nun ye­ri­ne si­vil top­lu­mun ka­tı­lı­mıy­la de­mok­ra­tik bir ta­sa­rı­nın ha­zır­lan­ma­sı yö­nün­de­ki bu çağ­rı­yı yap­ma­nın ta­ri­hi so­rum­lu­lu­ğu­muz ol­du­ğu­na ina­nı­yo­ruz. Bu­gün elin­de­ki ve­to yet­ki­siy­le ken­di­si de ta­ri­hi bir so­rum­lu­luk ta­şı­yan Cum­hur­baş­ka­nı Gü­l’­ün, 28 Ma­yıs 2011’de at­tı­ğı bir twe­et’­te, ‘Be­nim gö­rü­şüm, te­mel­de hiç bir öz­gür­lük kı­sıt­la­ma­sı ol­ma­ma­lı. İs­te­yen her­kes in­ter­net­te öz­gür­ce do­la­şa­bil­me­li­’ de­di­ği­ni de ha­tır­la­tı­yo­ruz."

 

'İnternet gardiyanları zapturapt kuyruğunda'

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: "Tarafsız ve bağımsız olması gereken medya; köleleşmiş, uzaktan kumanda edilen oyuncağa dönüşmüştür. İnternet gardiyanları haber alma özgürlüğünü zapturapt altına almak için kuyruğa girmişlerdir. Meraklanmayın, ülkemizin bu karabasandan uyanması, kabus gibi çöken zulüm ve baskıdan kurtulması muhakkak ki gerçekleşecektir. Dar ve köhne kalıpları kıracak, korku dağlarını yıkacak, hak ve hukukumuzu savunacak cesaret ve irade hepimizde vardır."

MHP Ge­nel Baş­kan Yar­dım­cı­sı Tuğ­rul Tür­keş: "Evet Efen­dim­ci de­ğil, öz­gür bir ba­sın is­ti­yo­ruz. En­gel­li de­ğil, öz­gür bir in­ter­net or­ta­mı is­ti­yo­ruz. Bir baş­ba­kan, ho­şu­na git­me­yen bir ha­ber ol­du­ğun­da, dün­ya­nın öte­ki ucun­dan te­le­fo­na sa­rı­lıp ‘A­lo Fa­ti­h’ di­ye­mez."

'Türkiye yeni bir utançla uyandı'

İn­ter­net Ya­yın­cı­la­rı Der­ne­ği Ge­nel Baş­ka­nı Tay­fun Sır­man: "AKP ik­ti­da­rı­nın Tür­ki­ye­’ye ya­şat­tı­ğı utanç­la­ra bir ye­ni­si da­ha ek­len­di. AKP, ile­ri de­mok­ra­si söy­le­miy­le de­mok­ra­si­nin içi­ni bo­şal­tır­ken bas­kı­lar, yol­suz­luk­lar ve hu­kuk­suz­luk­lar gün­lük ha­ya­tı­mı­zın ade­ta bi­rer par­ça­sı ol­du. Tür­ki­ye bu­gün ye­ni bir utanç­la uyan­dı. Özel ha­ya­tın giz­li­li­ği­ni ko­ru­ma ge­rek­çe­siy­le in­ter­net Tİ­B’­in em­ri­ne tah­sis edil­di. Yar­gı bay­pas edi­le­rek ya­sak­la­ma­lar Tİ­B’­in key­fi­ye­ti­ne tes­lim edil­di. TİB per­so­ne­li­nin, ‘gö­rev­le­ri­ni­’ ye­ri­ne ge­ti­rir­ken iş­le­di­ği suç­lar hak­kın­da­ki so­ruş­tur­ma iz­ni ba­ka­nın iz­ni­ne bı­ra­kıl­dı.

Dün­ya sı­ra­la­ma­sın­da Suu­di Ara­bis­tan, Çin, İran ve Vi­et­nam gi­bi ül­ke­ler­le bir­lik­te yer al­dı­ğı­mız ‘İn­ter­net Düş­man­la­rı­’ sı­ra­la­ma­sın­da üst ba­sa­mak­la­ra tır­ma­nı­yo­ruz. Ba­sın öz­gür­lü­ğü ve ifa­de öz­gür­lü­ğün­de­ki kö­tü si­ci­le in­ter­net öz­gür­lü­ğün­de de sa­hi­biz. AKP hü­kü­me­ti 2013 yı­lın­da Tİ­B’­in de bağ­lı ol­du­ğu Bil­gi Tek­no­lo­ji­le­ri İle­ti­şim Ku­ru­mu­’na 1 mil­yar 510 mil­yon TL’­lik dev bir büt­çe ayır­mış­tı. Bu ra­kam ik­ti­da­rı­nı in­ter­ne­te mü­da­ha­le ede­rek ve te­le­fon­la­rı din­le­ye­rek ko­ru­ma­ya ça­lı­şan­la­rın kor­ku­su­nu gös­te­ri­yor. Ye­ni dü­zen­le­me­nin sağ­la­dı­ğı yet­ki­ler AK­P’­nin kor­ku­suy­la bir­leş­ti­ğin­de Tür­ki­ye­’de in­ter­ne­ti ka­ran­lık gün­ler bek­li­yor. İn­ter­ne­ti ken­di oyun­ca­ğı gi­bi gö­ren AKP hü­kü­me­ti san­sür ve bas­kı ya­sa­la­rı­nı der­hal ge­ri çek­me­li­dir.”

 

'Yürürlüğe girmemeli'

Tür­ki­ye Ga­ze­te­ci­ler Ce­mi­ye­ti: "TBMM Ge­nel Ku­ru­lu­’n­dan ge­çen tor­ba ta­sa­rı içe­ri­sin­de yer alan in­ter­net dü­zen­le­me­le­ri, baş­ta ifa­de öz­gür­lü­ğü ve ba­sın öz­gür­lü­ğü ile ki­şi­sel ve­ri­le­rin ko­run­ma­sı hak­kı ol­mak üze­re bir­çok hak­ka mü­da­ha­le ni­te­li­ği ta­şı­mak­ta­dır ve ke­sin­lik­le yü­rür­lü­ğe gir­me­me­li­dir. Dü­zen­le­me bir­çok ko­nu­da Ana­ya­sa­’ya ay­kı­rı. Bu dü­zen­le­me­le­rin Cum­hur­baş­ka­nı ta­ra­fın­dan TBMM’­ye ia­de­si­nin zo­run­lu ol­du­ğu ka­nı­sın­da­yız."

 

'Demokrasi yobazlığı'

MHP Ge­nel Baş­kan Yar­dım­cı­sı Ce­lal Adan: "İn­san­la­rın ya­zış­ma­la­rı, dü­şün­ce­le­ri ve hat­ta sı­ra­dan ha­ber­le­re ya­pı­lan yo­rum­lar bi­le kon­trol al­tı­na, gö­ze­tim al­tı­na alın­mak is­ten­mek­te­dir. Dev­let, ken­di va­tan­daş­la­rı­nın üze­ri­ne çö­rek­len­miş­tir. Ba­sın öz­gür­lü­ğü, ha­ber­leş­me öz­gür­lü­ğü, ile­ti­şim öz­gür­lü­ğü ayak­lar al­tı­na alın­mış­tır. De­mok­ra­si­nin ol­maz­sa ol­ma­zı olan hür­ri­yet­ler, biz­zat dev­let ve ik­ti­dar de­ne­ti­mi­ne alın­mak is­ten­mek­te­dir. Bu­nun adı de­mok­ra­si yo­baz­lı­ğı­dır. AKP ik­ti­da­rı de­mok­ra­si yo­ba­zı­dır. En kü­çük bir eleş­ti­ri­ye da­hi ta­ham­mül ede­me­yen bu ik­ti­dar ve Sa­yın Baş­ba­kan; her­ke­si eleş­tir­mek­ten, her­ke­se ka­fa­yı tak­mak­tan, her­ke­si ez­mek­ten ge­ri dur­ma­mak­ta­dır."

'AYM’ye gideceğiz'

CHP Grup Baş­kan­ve­ki­li En­gin Al­tay: "Bu yak­la­şım de­mok­ra­si­ler­de ka­bul edi­le­mez. Se­çim­ler­de san­dık­tan çı­kan oy gü­nah­la­rı ört­mez. İn­ter­net ya­sak­la­rı ko­nu­sun­da Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­’ne gi­de­ce­ğiz."

 

Tüm yetkiyi TİB’e veren yasa

İn­ter­ne­te san­sür gi­bi ya­sa de­ği­şik­li­ği ön­ce­ki gün Mec­li­s’­te AK Par­ti­li ve­kil­le­rin oy­la­rıy­la ka­bul edil­di. Ka­bul edi­len tek­li­fe gö­re, in­ter­net or­ta­mın­da ya­pı­lan ya­yın içe­ri­ği ne­de­niy­le özel ha­ya­tın giz­li­li­ği id­di­asıy­la eri­şim en­gel­le­me­si ya­pı­la­bi­le­cek. Te­le­ko­mü­ni­kas­yon İle­ti­şim Baş­kan­lı­ğı­’nın (TİB) ka­ra­rı­na kar­şı sulh ce­za mah­ke­me­si­ne iti­raz edi­le­bi­le­cek.

İn­ter­net si­te­si­ne eri­şi­min en­gel­len­me­siy­le il­gi­li sü­reç şöy­le iş­le­ye­cek; Ka­nun­la, Eri­şim Sağ­la­yı­cı­la­rı Bir­li­ği ku­ru­la­cak. Bir­li­ğe üye ol­ma­yan in­ter­net ser­vis sağ­la­yı­cı­la­rı fa­ali­yet­te bu­lu­na­ma­ya­cak. Ser­vis sağ­la­yı­cı­lar, ko­nu­su suç oluş­tu­ran içe­rik­le­re eri­şi­min en­gel­len­me­si ve kul­la­nı­ma iliş­kin eri­şim ka­yıt­la­rı­nın tu­tul­ma­sı ka­rar­la­rı­na uy­mak ve ge­re­ken ted­bir­le­ri al­mak­la yü­küm­lü ola­cak. İn­ter­net­te ya­yın­la­nan içe­rik ne­de­niy­le özel ha­ya­tın giz­li­li­ği­nin ih­lal edil­di­ği­ni id­di­a eden ki­şi­ler Tİ­B’­e baş­vu­ru ya­pa­rak içe­ri­ğin en­gel­len­me­si­ni is­te­ye­cek.

 

Başkan ya da bakan emri

TİB eri­şi­min en­gel­len­me­siy­le il­gi­li ka­ra­rı­nı Eri­şim Sağ­la­yı­cı­la­rı Bir­li­ği­’ne gön­de­re­cek. İçe­ri­ğe eri­şi­min en­gel­len­me­si ka­ra­rı en geç 4 sa­at içe­ri­sin­de eri­şim sağ­la­yı­cı ta­ra­fın­dan ye­ri­ne ge­ti­ri­le­cek. Eri­şi­min en­gel­len­me­si­ni ta­lep eden ki­şi­ler Tİ­B’­e baş­vur­du­ğu an­dan iti­ba­ren 24 sa­at için­de sulh ce­za ha­ki­mi­ne de baş­vu­ra­cak. Ha­kim ka­ra­rı­nı en geç 2 gün içe­ri­sin­de ve­re­cek. Ha­ki­min ta­le­bi red­det­me­si du­ru­mun­da eri­şim ya­sa­ğı ken­di­li­ğin­den kal­ka­cak. Özel ha­ya­tın giz­li­li­ği­nin ve­ya baş­ka­la­rı­nın hak ve öz­gür­lük­le­ri­nin ko­run­ma­sı se­bep­le­ri­ne bağ­lı ola­rak ge­cik­me­sin­de sa­kın­ca bu­lu­nan hal­ler­de doğ­ru­dan baş­kan ve­ya baş­kan­lı­ğın iliş­ki­li ol­du­ğu ba­ka­nın em­ri üze­ri­ne eri­şim en­gel­len­me­si TİB ta­ra­fın­dan ya­pı­la­cak.

Tİ­B’e yargı zırhı

TİB per­so­ne­li­nin, gö­re­vin ni­te­li­ğin­den do­ğan ya da gö­re­vin ifa­sı sı­ra­sın­da iş­le­dik­le­ri suç­lar­la il­gi­li so­ruş­tur­ma ya­pıl­ma­sı iz­ne bağ­lı ola­cak. TİB Baş­ka­nı hak­kın­da Ulaş­tır­ma, De­niz­ci­lik ve Ha­ber­leş­me Ba­ka­nı, di­ğer per­so­nel için ise ku­rum baş­ka­nı­nın iz­ni ge­re­ke­cek. TİB Baş­kan­lı­ğı ve ka­nun hü­küm­le­ri­ni ye­ri­ne ge­tir­me­yen ser­vis sağ­la­yı­cı­ya TİB ta­ra­fın­dan 10 bin TL’­den 100 bin TL’­ye ka­dar ida­ri pa­ra ce­za­sı ve­ri­le­cek. Ya da üç gü­ne ka­dar ti­ca­ri fa­ali­ye­ti dur­du­ru­la­bi­le­cek.

Mahkemeye başvuru

Ki­şi­lik hak­la­rı­nın ve özel ha­ya­tı­nın ih­lal edil­di­ği­ni id­di­a eden ki­şi­nin baş­vu­ru­su TİB Baş­kan­lı­ğı­’n­ca red­de­di­lir­se doğ­ru­dan sulh ce­za ha­ki­mi­ne baş­vu­ra­rak içe­ri­ğe eri­şi­min en­gel­len­me­si is­te­ne­bi­le­cek. Ha­kim, eri­şi­min en­gel­len­me­si­ne ka­rar ve­re­bi­le­cek. Ha­kim, yal­nız­ca ki­şi­lik hak­kı­nın ih­la­li­nin ger­çek­leş­ti­ği ya­yın, kı­sım, bö­lüm ile il­gi­li ola­rak (URL, v.b şek­lin­de) içe­ri­ğe eri­şi­min en­gel­len­me­si yön­te­miy­le ka­ra­rı­nı ve­re­cek. Zo­run­lu ol­ma­dık­ça in­ter­net si­te­sin­de ya­pı­lan ya­yı­nın tü­mü­ne yö­ne­lik eri­şi­min en­gel­len­me­si­ne ka­rar ve­ri­le­me­ye­cek. Ha­kim, bu mad­de kap­sa­mın­da ya­pı­lan baş­vu­ru­yu, en geç 24 sa­at için­de, du­ruş­ma yap­mak­sı­zın ka­ra­ra bağ­la­ya­cak.

'Jandarmalık görevi Tİ­B’­e'

Tek­li­fi eleş­ti­ren CHP Kah­ra­man­ma­raş Mil­let­ve­ki­li Dur­du Öz­bo­lat, "Tİ­B’­in ba­şı­na MİT gö­rev­li­si­nin atan­dı­ğı­nı ar­dın­dan da in­ter­net eri­şi­mi­ni en­gel­le­me ko­nu­sun­da sı­nır­sız yet­ki­ler ve­ril­di­ği­ni" söyledi. Öz­bo­lat, “TİB, Mil­lî İs­tih­ba­rat Teş­ki­la­tı­na ve­ri­len do­ku­nul­maz­lık zır­hıy­la ödül­len­di­ri­li­yor. Özel ya­şa­mın ih­la­li­” gi­bi süs­lü ke­li­me­le­rin ar­ka­sı­na sı­ğı­na­rak, hal­kın ger­çe­ği öğ­ren­me ve ha­ber­leş­me hak­kı­nı en­gel­le­mek için İn­ter­net jan­dar­ma­lı­ğı gö­re­vi Tİ­B’­e ve­ri­li­yor. TİB Baş­kan­lı­ğı­na yar­gı­yı dev­re dı­şı bı­ra­ka­rak eri­şi­mi en­gel­le­me yet­ki­si ta­nı­yan bu dü­zen­le­mey­le İn­ter­ne­t’­te ya­pı­lan tüm fa­ali­yet­le­rin kay­da alın­ma­sı ön­gö­rül­dü­ğü gi­bi, ba­ka­na ve Te­le­ko­mü­ni­kas­yon İle­ti­şim Baş­kan­lı­ğı­na da sav­cı­lık gö­re­vi ve­ri­li­yor. Do­ku­nul­maz­lık bah­şe­di­len TİB per­so­nel ve baş­ka­nı­na en­gel­le­me yet­ki­si­nin ve­ril­me­si ve bu­nun doğ­ru­dan yar­gı de­ne­ti­min­den mu­af ol­ma­sı ye­ni bir AKP is­tih­ba­rat teş­ki­la­tı ya­rat­mak­tan baş­ka bir şey de­ğil­dir. İş­te, bu ne­den­le, ta­sa­rı AK­P’­nin san­sür ve sür­gün ka­rar­na­me­si­di­r” şek­lin­de ko­nuş­tu.