3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü'nde, 'Hayat Duyunca Güzel' sosyal farkındalık kampanyasıyla işitme sağlığına dikkat çeken uzmanlar ve sivil toplum kuruluşları, işitme kaybının sadece doğuştan veya ileri yaşta görülen bir tablo olmadığını, hayatın her döneminde ortaya çıkabildiği için şüpheli durumlarda vakit kaybetmeden işitme testi muayenesine gitmenin önemini vurguladı. Türkiye Odyologlar ve Konuşma Bozuklukları Uzmanları Derneği (TOKSUD) Başkanı Prof. Dr. Meral Didem Türkyılmaz ve Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği (Türk KBB-BBC) Genel Sekreteri Prof. Dr. Özgür Yiğit, işitme kaybının zihinsel fonksiyonlara olumsuz etkisiyle demans gibi hastalıklara da zemin hazırlayabildiğine dikkat çekti. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre şu an 1,5 milyar insan sağlıklı duymuyor. Her 5 kişiden 1'inde işitme kaybı var. Bu oran 2050'de 4'te 1'e yükselecek ve 2,5 milyar insan işitme kaybıyla karşı karşıya kalacak.
Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre dünyada her 5 kişiden 1'inde işitme kaybı var. Günümüzde 1,5 milyar insanın işitme kaybıyla yaşadığı ve 2050'de bu sayının 2,5 milyar insana ulaşacağı vurgulanıyor. Türkiye Odyologlar ve Konuşma Bozuklukları Uzmanları Derneği (TOKSUD) Başkanı Prof. Dr. Meral Didem Türkyılmaz ve Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği (Türk KBB-BBC) Genel Sekreteri Prof. Dr. Özgür Yiğit, 3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü dolayısıyla önemli uyarılarda bulundu. İşitme kaybı konusunda toplum bilincinin artırılması ve vatandaşların işitme muayenesi testlerine başvurmasının sağlanması için ilgili sivil toplum kuruluşları tarafından İstanbul'da Taksim tramvay durağı ve tramvaylara uyarıcı ilanlar yerleştirildi, 'Hayat Duyunca Güzel' sloganı ile sosyal farkındalık sağlanması amaçlandı.
İşitme sağlığı zihinsel fonksiyonları da etkiliyor
İşitme kaybının sosyal izolasyona neden olup zihinsel fonksiyonlara olumsuz etkisiyle, demans gibi hastalıklara da zemin hazırlayabildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Özgür Yiğit, “Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre şu an 1,5 milyar insan sağlıklı duymuyor. Her 5 kişiden 1'inde işitme kaybı var. Bu oran 2050'de 4'te 1'e yükselecek ve 2,5 milyar insan, işitme kaybıyla karşı karşıya kalacak" dedi. Prof. Dr. Yiğit, “İşitme, iletişim için, sosyalleşme için en önemli fonksiyonlarımızdan birisi. Bir yeni doğan bebek eğer işitme kaybı ile dünyaya geliyorsa, konuşmayı öğrenmesi, dünyayı duyması mümkün olmuyor. Her 1000 doğumdan 2 ya da 3 bebek işitme kaybıyla dünyaya geliyor. Yani Türkiye'de yılda yaklaşık 1 milyon doğum olduğunu düşünürsek, yaklaşık 3 bine yakın bebek işitme kaybı ile dünyaya geliyor. Bunların erkenden tanısı, yeni doğan işitme taraması ile şu anda mümkün. Ancak işitme kaybı sonraki dönemlerde de ortaya çıkabilir. Okul çağındaki çocuklarda da işitme kaybı olabilir. Onların erken tanınması için okul çağı taramaları da çok önemli. Şu an tam istediğimiz gibi değil, okul öncesi tarama da yapmak lazım. Bunların da ileriki dönemlerde yeni doğan işitme taraması gibi yaygınlaşması gerekir" dedi.
75 yaş üzeri her iki kişiden birinde işitme kaybı
Sadece çocukluk çağı değil erişkin dönemdeki işitme kayıplarının özellikle zihinsel fonksiyonlar açısından çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yiğit, şunları söyledi: “Aslında erişkin insan kendisi işitme kaybının farkına varabilir. Bu nedenle erişkinlik çağında tarama yapmak çok gerekli değil. Daha çok yaşlılar için belki tarama gerekebilir. Biz biliyoruz ki kulağımız, iç kulağımız da yaşlanıyor bizimle birlikte. Dolayısıyla yaşlılıkla beraber işitme kayıpları artıyor. 65 yaş ve üzerinde her 3 kişiden biri, 75 yaş sonrasında ise her 2 kişiden birinde işitme kaybı olabilir. Dünya Sağlık Örgütü diyor ki; şu anda 1,5 milyar kişide işitme kaybı var. Hem yaşlanmaya bağlı hem de kullandığımız cihazlara, bulunduğumuz ortamlara, yüksek sesle müzik dinlemeye bağlı olarak. Halkımızın farkında olması lazım. Tamam belli bir yaşa kadar çok iyi duyuyor olabiliriz ama belli bir yaştan işitme kaybı başlayabilir. Tedavisi çok önemli."
Tedavi edilmezse demans tetiklenebilir
Son yıllarda yapılan çalışmaların, işitme kaybı zamanında tedavi edilmediğinde kişide yalnızlaşma, sosyal izolasyon ve demansın daha fazla görüldüğünü gösterdiğine işaret eden Prof. Dr. Yiğit, sözlerini şöyle noktaladı:
"Çağımızın hastalığı olan demans, bunama gibi birtakım hastalıkların geciktirilebilmesi açısından işitme sağlığı çok önemli. 2050 yılından itibaren her 4 kişiden 1'inde işitme kaybı bekleniyor, göstergeler bunu söylüyor. Belki 2050 yılında işitme kaybı yaşayan insan sayısı 2,5 milyarı bulacak. Dünyanın en önemli problemlerinden biri olacak. Ama biz farkında olursak, birtakım önleyici tedbirler alırsak erken teşhis ve tedavi gibi, bu korkunç gibi görünen problemin belki de önüne geçebileceğiz. Çünkü hayat duyunca güzel diyoruz."
Çocuklarda bir şiiri tekrarlayamama varsa
Prof. Dr. Meral Didem Türkyılmaz ise şunları söyledi:
"İşitme sağlığı denince aklımıza sadece kulak gelmemeli. Dinlememizi, yürümemizi, dengede kalmamızı, sağlıklı koşmamızı, kitap okumamızı, şarkı söylememizi, yani hayatın birçok alanını etkileyen çok önemli bir yere sahip. Yapılan çalışmalar, fark edilmeyen ya da tespit edilemeyen işitme kayıplarının, tespit edilenlerden çok daha fazla olduğunu gösteriyor. Nedir bu sinyaller? Çok basit bir şekilde karşınızdakini duyamaz ve tekrarlatırsanız, gürültülü ortamlarda sesin nereden geldiğini ayırt edemezseniz, karşınızdaki kişiyi tam olarak anlayamazsanız, uzun yönergeleri takip edemezseniz, karıştırırsanız, şiir tekrarlayamazsanız; mesela çocuklardaki en büyük işaretlerden biri budur, işitsel hafıza ve beceriler etkilenir. Müzik dinlemede problemler yaşarsanız, başınız devamlı ağrırsa, gün sonunda yorulma ile sonuçlanan bir tablo varsa işitme kaybından şüphelenebiliriz. Bu durumda mutlaka zaman kaybetmeden ilgili uzmana gitmemiz gerekir. Kulak burun boğaz (KBB) hekimleri kulak muayenesini yapar, ondan sonra da odyologlar işitme testini gerçekleştirir."
Düzenli aralıklarla işitme testi önemli
Prof. Dr. Türkyılmaz, düzenli aralıklarla işletme testleri yaptırarak işitme sağlığını korumanın çok önemli olduğunu belirterek sözlerini şöyle noktaladı:
"Hekim gerekli gördüğü taktirde işitme testleri artık her yerde yapılıyor. Ancak bizim özellikle işaret etmek istediğimiz kesim, bakım evlerinde yaşayanlar. Bu huzurevlerinde olan insanların mutlaka taranması lazım. Çünkü onların Demans, Parkinson, Alzheimer gibi hastalıklara yakalanma riskleri, sağlıklı yaşlı bireylere göre çok daha fazla. Bu yüzden ilk önce buralarda işletme taramalarının başlatılıp daha sonrasında sağlıklı yaşlı bireyler için de genişletilmesi, bizim işitme sağlık uzmanları olarak en büyük görevimiz. Sayılar yüksek, her 5 kişiden 1'inde işitme kaybı var olduğunu düşünürsek çok daha dikkat etmemiz lazım. Annemiz, babamız, büyük annemiz, büyük babamız, etrafımızdaki herkeste olabilir. Kimlerde bu faktörleri görürsek, en kısa sürede bir KBB hekimi muayenesi ve arkasından odyolog ile işitme testi yapılmalıdır. İşitme sağlığınızı korumak adına, dikkat etmek adına Türkiye Odyologlar ve Konuşma Bozuklukları Uzmanları Derneği olarak bütün odyologlarımız adına bizim sloganımız, 'Hayat Duyunca Güzeldir' diyoruz." (DHA)
|
