HDP'li Altan Tan: PKK'nin şiddet sarmalına girmesinin izahı yok; Kürt siyasetinde bir yol ayrımındayız

HDP Diyarbakır Milletvekili Altan Tan, son dönemde artan terör saldırıları ve bölgedeki operasyonlarla çözüm sürecinde gelinen noktaya ilişkin olarak, "Kürt siyasetinde bir yol ayrımındayız şu an. Çatışma, iç savaş, devrimci halk savaşında ısrar edenlerle buna karşı olup demokratik mücadeleyi seçenlerin bir yol ayrımı olacak" dedi. "PKK'nin yeniden şiddet sarmalına girmesinin hiçbir izahı yok" diyen Tan, "Bu savaş stratejisi devam ederse ve ağırlıklı sol, sosyalist, seküler söylem devam ederse farklı oluşumlar olabilir" diyerek HDP dışında yeni bir parti kurulabileceğine işaret etti.

Habertürk'ten Kübra Par'ın sorularını yanıtlayan (12 Haziran 2016) Altan Tan'ın açıklamalarından bazı bölümler şöyle:

Bu koşullar altında HDP’lilerden daha yüksek sesli tepkiler bekliyoruz. Yapabileceğiniz daha fazla şey yok mu?

“Yapacak daha fazla bir şeyimiz yok” diyemeyiz. Bir şeyi durduramıyorsak yapılacaklar bitmemiş demektir. Kürtlerin Türkiye’de hak arama mücadelelerinde şiddetin, terörün sağlayacağı bir fayda yoktur. Kürt siyasal hareketleri topyekûn kesin bir yol ayrımındadır. Kürtler Türkiye’yle birlikte bir gelecek mi inşa edecek? Yoksa Türkiye’den ayrılarak ayrı bir siyasi gelecek mi inşa edecek? Yakın zamana kadar PKK dahil Kürt siyasetçilerin ezici çoğunluğu demokratik bir Türkiye inşa edecekti. Hatta bu modeli Suriye’ye, Irak’a taşıyarak demokratik bir Orta Doğu fikrini savunuyorlardı. Bu sürecin benim açımdan cevabı nettir. Türkiye ile birlikte demokratik ve legal yollarla bir gelecek inşa etmeliyiz. Demokratik tercihin ne kadar doğru bir yol olduğu 7 Haziran 2015 seçimlerinde ispatlandı. Kimsenin öngöremediği büyük bir destekle 80 milletvekili çıkardık. Bu süreç demokratik çizgide devam ettirilseydi 1 Kasım’da en az 100 milletvekili çıkarabilirdik. Bir sonraki seçimde HDP anamuhalefet partisi olabilirdi.

Ne oldu da şiddet yolu seçildi? Daha koalisyon formülleri ortada yokken, çözüm sürecinin geleceği belli değilken, Kandil 11 Temmuz’da ateşkesi bitirdi. Peşinden 15 Temmuz’da Bese Hozat “Yeni süreç devrimci halk savaşı sürecidir” dedi. 19 Temmuz’da Cemil Bayık halka silahlanma çağrısı yaptı. 22 Temmuz’da iki polis gece evlerinde öldürüldü. “Kandil aslında HDP’nin demokratik başarısından rahatsız oldu” tezi doğru mu?

Savaş başladıktan sonra bunu PKK’nin, Kandil’in ya da Recep Tayyip Erdoğan’ın istemiş olması önemli değil. Bana göre saydıklarının hepsi bu savaşı istedi. Ama HDP istemedi. HDP bu savaşın ortasında-arasında kaldı. Türkiye Cumhuriyeti ulus devlet mantığını rafa kaldırarak, Kürtleri kavim ve millet olarak kabul ederek demokratik bir Türkiye inşa etmeye hazır değil. Her şey Türklerin olacak ama Kürtler Türklerin vatandaşı mı olacak? Türkiye Cumhuriyeti 23 Nisan 1920’de böyle kurulmadı. Ankara’da Meclis açılırken bütün kavimler ortak bir milleti kurdular. 1 Nisan 1923’ten sonra Türk kimliğinin hâkim olduğu, Kürtlerin topyekûn inkâr edildiği bir dönem başladı. AKP iktidara geldiğinde bu değişecek sandık. “Ümmet fikrine sahipler. Irkçı ve nasyonalist değiller. Demokrat bir Türkiye inşa edebilirler” diye düşündük. Fakat gelinen noktada AKP Türk-İslam sentezinden ayrılamadı. AK Parti’nin bilinçaltı milliyetçilikle dolu kadroları Kürtlerle ortak bir Türkiye kuramadı. Kürtçe anadili eğitimi kabul etmediler. Kürtçe’nin ikinci resmi dil olmasını kabul etmediler. Bölgesel yönetimleri kabul etmediler. HDP’nin 80 milletvekili çıkarmasıyla bazı hakların verilmesi gerektiğini gördüler ve ürktüler. Bu işi çatışmaya ittiler.

 

"PKK'nin yeniden şiddet sarmalına
girmesinin hiçbir izahı yok"

 

İyi de sürecin bu noktaya gelmesinde PKK’nin hiç mi suçu yok? PKK neden şiddet oyununa girdi?

Bunun hiçbir izahı yok. Cumhurbaşkanı’nın, AK Parti’nin, devletin işine geleceğini bile bile PKK şiddet sarmalına girdi. Bunun Ortadoğu’daki gelişmelerden, uluslararası müdahalelerden kaynaklandığı söyleniyor. Belki bu çatışmalardan sonra devletin bazı adımları atmaya mecbur edilebileceği düşünülüyordu. Ama sonra bir PKK yetkilisi “2016 yılında devletin bu kadar sert bir şekilde üzerimize geleceğini düşünemedik” dedi. Bu özrü kabahatinden çok daha büyük bir ifadedir. 7 bin Kürt genci hayatını kaybetmişse sadece “pardon” diyemezsiniz. Bunu görememiş ve hesaplayamamışlarsa görevi bırakmaları lazım. Bana göre Türkiye’deki derin yapılarla Kürt siyasetinin içindeki derin yapılar bu işi paslaşarak birlikte yaptılar.

 

"HDP süreci doğru yönetemedi"

 

Madem sürecin bu noktaya geleceğini gördünüz, engellemek için siyasetçiler olarak neden bir şey yapmadınız?

Siyaset, güç meselesidir. Güç yoksa sadece konuşabilirsiniz.

7 Haziran’da alınan onca oya rağmen Kandil HDP’den daha mı güçlüydü?

Halkın gözünde daha güçlü değildi. 7 Haziran gecesinden itibaren siyaset doğru götürülebilseydi daha farklı olurdu. 7 Haziran gecesi “Seni başkan yaptırmayacağız” sözü yerine geldi. O gece AKP iktidardan düştü ve HDP topluma vaat ettiği şeyleri yerine getirdi. Tüm bunlar olduktan sonra yeni bir hesap kitap yapılmalıydı. Daha ilk geceden ve parti kurullarında tartışmadan “Biz AKP ile koalisyona kapalıyız” demek doğru değildi. Kendi ilkelerimiz doğrultusunda AKP de dahil her türlü koalisyona açık olmalıydık. Kapıları kapatamazsınız. Başbakan partiye geldiğinde “Gelir bir kaçak çay içer, gider” diyemezsiniz...

 

"Muhafazakâr Kürtler,
HDP politikalarından rahatsız"

 

Peki HDP’nin bölünmesi ve yeni bir siyasi partinin çıkması ihtimali var mı?

Bu ihtimal tabii ki var. Kürtlerin büyük çoğunluğu dindar ve muhafazakâr. 7 Haziran seçimlerinde HDP’nin oyu 3 milyon arttı. Daha önce AKP’ye oy vermiş 2 milyon Kürt oyunu HDP’ye verdi. Sol, sosyalist, liberal çevreden gelen oyları küçümsemiyorum. Sadece tespit yapıyorum. 1 Kasım’dan sonra ise oy kaybettik.

Neden?

Bunun iki sebebi var. Birincisi çatışmalı sürecin yeniden başlaması. AK Parti’den gelen seçmen HDP’nin güçlenerek AKP ile çözüm sürecini devam ettirebileceğini düşünüyordu. İkincisi aynı kitle HDP’de, güçlerinin çok üzerinde sol ve sosyalist temsilin olduğunu gördü. Seçim gecesinde “Bu sosyalistlerin zaferidir” söylemi tartışma yarattı.

Muhafazakâr Kürtler kendilerini yabancılaşmış mı hissettiler?

Evet, öyle hissettiler. Kürt siyasetinde bir yol ayrımındayız şu an. Çatışma, iç savaş, devrimci halk savaşında ısrar edenlerle buna karşı olup demokratik mücadeleyi seçenlerin bir yol ayrımı olacak. İkincisi HDP’nin geniş tabanını temsil eden dindar, muhafazakâr kitle sadece şahıslar bazında değil kendi gücü oranında bir temsil isteyecek. Yani “Altan Tan’ı aldım yerine Mehmet’i koydum” diyerek değil fikir ve program anlamında bir temsil isteyecek.

Bu talepler karşılanmazsa yeni parti mi kurulur?

Demokratik ve legal siyaset tercih edilir ve muhafazakâr kitle partide etkili olursa ayrıma gerek kalmaz. Fakat bu savaş stratejisi devam ederse ve ağırlıklı sol, sosyalist, seküler söylem devam ederse farklı oluşumlar olabilir. Siyaset boşluk kabul etmez.

 

"Kürt halkı PKK'ye de, devlete de öfkeli"

 

Bugün yeniden sandığa gidilse HDP barajı aşar mı?

Kürt seçmenin büyük bölümü HDP’nin şu anki siyasetini yeterli bulmuyor. AKP’ye de kızıyor. PKK’ye de devlete de öfkeliler. Çözüm ve barış arıyorlar. Demokratik hak­larının tanınmasını istiyorlar. Bu siyasi tablo nereye doğru evrilir, göreceğiz.

PKK şiddetine karşı çıkan Kürtler devletin operasyonlarından memnun mu?

Halkın çocukları ölürken “PKK çok iyi yaptı” demiyorlar ama devlete “Bun­dan sonra senin arkandayım” da demiyor­lar. Çünkü sorun daha çözülmedi. Kürtlerin legal direnişleri, demokratik talepler devam edecek. AK Parti bunu karşılayabilecek mi? PKK’yi temizlemekle iş bitmez. Devlet ken­dince Cizre’de, Nusaybin’de, Sur’da kont­rolü ele aldığını söylüyor. Sonra ne olacak? Kürtler Kürtlüklerinden vazgeçecek mi? Bütün Diyarbakır AKP’li mi olacak? Devletin çözüm projesi ortaya koyması gerekiyor.

 

"Erdoğan'dan nefret edenler
Kürtleri kiralık katil gibi kullanmak istiyor"

 

7 Haziran sonrasında CHP ve HDP’nin iş birliği yapacağı rüzgârı vardı. Siz geç­mişte HDP’nin içindeki sol sosyalist kana­dın yükselişini eleştirmiş ve muhafazakâr Kürtlerde bunun karşılığı olmadığını söyle­miştiniz. Haklı mı çıktınız?

İşim gücüm yokmuş da hep solla uğra­şıyormuşum gibi polemikler oluyor. Halbuki son 25 senedir en fazla Türk İslamcılarıyla uğraştım. Uluslararası siyasette Türkiye ile kavgası olanlar var. Türkiye’yle kavgasının ötesinde Tayyip Erdoğan’ı istemeyen, onu devre dışı bırakmak isteyen güçler var. AK Parti’yi iktidardan düşürmek isteyenler var. Bir de direkt İslam’la kavgalı olanlar var. Bunların tamamı siyasi kavgalarına alet olarak Kürtleri seçti. Kürtler isyan etsin, vursun, kırsın onların amacı gerçekleşsin; sonra Türkiye’yi dizayn etsinler istediler. Peki, bunda Kürt’ün faydası ne? Erdoğan’dan nefret edenler, beyaz Türk­ler, sol sosyalist marjinal gruplar, Amerika, İngiltere, Almanya, İran, Rusya Kürtlere ne söylüyorsunuz? Bugüne kadar İran ve Rus­ya’nın Suriye’deki Kürtlerle ilgili projesi yok! Bütün bu unsurlar Kürtleri kiralık katil gibi kul­lanmak istiyor.

Silahlı mücadelelerin, bombanın, kavga­nın sonunda Kürtlere kazanç görünüyorsa ben onu göremiyorum. İç savaş Türk’e de Kürt’e de zarardır. Türkiye’de bu olaylar olur­ken Rojava’da kazanım elde edileceği söyle­niyor. Ben bunu da göremiyorum. Uluslararası güçlerin PKK ve PYD’ye verdiği stratejik değil taktik destek. Kendi askeri yerine Kürtlerin ölmesini istiyorlar. Rakka ve Musul, IŞİD’den temizlenince buraların yönetimini Kürtlere mi verecekler? Kürtlerin geleceği Türkiye’dedir. Silahın, şiddetin varabileceği bir yer kalmadı. Türkiye’deki Kürtlerin siyasal mücadeleleri başarılı olursa demokratik kazançlar elde edi­lirse Rojava’nın da geleceği garanti altına alınır.

 

"Devlet ile PKK içindeki derin
yapıların paslaştığı kanaatindeyim"

 

 

Tüm bu olup bitene Öcalan ne diyor?

Benim bir bilgim yok. Sadece tahminde bunabilirim. Bana göre Öcalan 2013 Nevruzu’nda söylediklerini düşünüyor. Uzun yıllardır Ortadoğu’da siyaset yapmış birinin fikirlerini günübirlik değiştireceğini düşünmüyorum.

Kandil bunu bile bile mi savaşı sürdürüyor?

Devlet ile PKK içindeki derin yapıların paslaştığı kanaatindeyim.

 

---

Söyleşinin tamamı için tıklayın