Araştırmalar muhafazakârların “mutluyum” demeye liberallere oranla yüzde 68 daha yatkın olduğunu gösteriyor. Uzmanlara göre muhafazakarlar daha dindar ve evli oldukları için avantajlı
Kim hayatta daha mutludur, liberaller mi muhafazakarlar mı? Cevap son derece açık görünebilir. Ne de olsa muhafazakarların doğal olarak otoriter, dogmatik, belirsizliğe karşı hoşgörüsüz, tehdit ve kayba karşı korku dolu, düşüncenin karmaşık biçimleri konusunda rahatsız ve kendine güvensiz olduğuna dair sosyal bilimlerde dev bir akademik literatür mevcut. Açıkça liberaller daha mutlu olmalı değil mi?
Yanlış cevap. Hem sağ hem de sol görüşlü akademisyenler bu soruyu yoğun bir şekilde tartıştı ve mutluluk konusunda üstünlüğü muhafazakarların ellerinde tuttuğu konusunda konsensusa vardı. Birçok veri de bunu gösteriyor. Örneğin Pew Araştırma Merkezi’nin 2006’da yaptığı araştırmaya göre muhafazakar Cumhuriyetçiler, liberal Demokratlara oranla “mutluyum” demeye yüzde 68 oranında daha yatkın. Burada soru doğru olup olmadığı değil, neden böyle olduğu.
Dindarlık sayesinde
Milliyet'te yer alan habere göre, birçok muhafazakar evlilik ve inanç gibi yaşam tarzı değişikliklerine odaklanan açıklamaları kabul etmekten yana. Muhafazakarların büyük çoğunluğunun evli, liberallerin ise bekar olduğunu not düşüyorlar. Araştırmalara göre liberaller daha genç olduğu için rakamlar bunu doğruluyor. Evlilik ve mutluluk bir arada ilerliyor. Eğer iki insan demografik açıdan eşitse, ancak bir evli diğeri değilse, evli olanın mutlu olduğunu söyleme ihtimali yüzde 18 daha fazla. Din konusundaki hikaye de aşağı yukarı aynı. Social Capital Community Benchmark Anketi’ne göre, dindar muhafazakarlar neredeyse dörde bir oranında dindar liberallerden fazla. Ve mutlulukla bağlantısı? Dindar katılımcıların, sekülerlere göre mutlu olduklarını söyleme oranı nerdeyse iki katı (yüzde 43’e karşı yüzde 23). Aradaki fark eğitim, ırk, cinsiyet, yaş, hatta gelire göre bile değişim göstermiyor.
Din ya da evliliğin insanları mutlu edip etmediği sizin yanıtlamanız gereken bir soru. Ancak şunu göz önüne alın; evli, dindar, siyasi açıdan muhafazakar insanların yüzde 52’si “çok mutlu”; karşılığında bekar, seküler, çocuksuz liberallerin yüzde 14’ü “çok mutlu."
Adaletsizlik kızdırıyor
New York Üniversitesi’nden psikoloji profesörleri Jamie Napier ve John Jost’a göre ise “Liberaller muhafazakarlardan daha mutsuz olabilir çünkü toplumdaki eşitsizlik derecesini açıklamak için ideolojik olarak daha hazırlıksızlar.” Liberallere göre, muhafazakarlar da dünyadaki adaletsizlikleri fark edebilselerdi o kadar neşeli olmazlardı. Liberaller, halkın mevcut durumun kurbanı olduğunu ve insanların hükümetin yardımı olmadan kurtulamayacağını düşünüyorlar. Florida ve Toronto Üniversitesi’nden akademisyenlere göre liberaller, eşitsizlik probleminden rahatsız olamayan muhafazakarların mutluluğunu kınıyor.
Ilımlıların, aşırıcılardan daha mutlu olduğu düşünülür. Anlaşılan o ki bu da yanlış. Anketlerde kendilerini “aşırı muhafazakar” ya da “aşırı liberal” olarak tanımlayan kişiler “ılımlı ya da merkez” kelimelerini kullananlara oranla yüzde 10-20 daha fazla mutlu olduğunu söylüyor. Bunun nedeni de doğruları ve yanlışlarını kesin olarak belirleyerek onlar için mücadele etmeleri.
