Yaşam

Ertuğrul Özkök: Kendimde 35 ayrı ölçüm yaptım: "O" performansımız 60 yaşında kalıyor ve sonra gerilemiyor mu?

11 Mayıs 2023 09:12

Ertuğrul Özkök, “Küçük güzel şeyler” başlığı altında yazdığı ve "newsletter" olarak paylaştığı yazılarında bugün iPhone ve Apple Watch'ta kullandığı ölçüm ve takip sistemlerini yazdı. 

Özkök'ün "Kendimde 35 ayrı ölçüm yaptım: "O" performansımız 60 yaşında kalıyor ve sonra gerilemiyor mu?" başlıklı yazısı şöyle:

Kendimde 35 ayrı ölçüm yaptım: "O" performansımız 60 yaşında kalıyor ve sonra gerilemiyor mu?

Cevabını vereceğim ama önce daha acil bir konuyu anlatacağım.

Türkiye Apple Ofisi geçtiğimiz salı günü 12 kişiye özel bir brifing düzenledi. 

Brifinge bazı yazarlar ve influencer’lar katıldı.

Konu deprem, afet gibi acil durumlarda iPhone telefonların ve Apple Watch’ların daha etkili kullanılması ile ilgili yeni uygulamaları tanıtmaktı.

Son deprem felaketi hepimize böyle acil durumlarda  akıllı cep telefonlarının ne kadar işe yarayabileceğini gösterdi.

Apple da  o olaylardan  çıkarılan bazı derslerle varolan acil durum uygulamalarını geliştirmiş, ek bazı uygulama düzenlemeleri yapmış. 

Size bu brifingde aldığım bazı notları özetleyeyim:

Deprem anında en acil üç ihtiyaç nedir?

(*) Felaket sonrası ilk önemli şey, hayatta olduğunuzu ve yerinizi, belirlenen  yakın kişilere anında  anında bildirmek oluyor.

(*) İkinci önemli şey; iPhone’un LED, flaş ve el feneri olarak kullanılması imkânları.

(*) Üçüncü çok önemli konu iPhone’un pil süresinin mümkün olduğunca verimli kullanılması ve uzatılması.

İşte felaket anının ilk anları için geçerli bu ihtiyaç için varolan uygulamalar geliştirilmiş.

Cep telefonunuzun şebekeden bağımsız mesaj iletme kabiliyeti

(*) Düşük enerji kullanım uygulaması ile pil ömrünü  30 saate kadar uzatmak mümkün oluyor.

(*) Bir başka önemli konu; konum atma kabiliyetleri arttırılmış.

(*) Deprem ve felaket anlarında en önemli sorunlardan biri, cep telefon ve internet ağlarının çökmesi ve kapsama alanı dışında kalmak. Böyle durumlarda iPhone ve Apple saatinizin bağımsız çalışmasını sağlayacak uygulamalar geliştirilmiş. Siri ile mesaj atma ve telefonunuzu walkie talkie olarak kullanma imkânları sağlanmış.

Yerinizi bildirecek bir siren sistemi

(*) Bir önemli yenilik de şebekeden bağımsız, yerinizi bildirecek bir siren sisteminin  getirilmesi.

(*) Ayrıca kapalı yerde de çalışan yeni bir pusula sistemi geliştirmişler. Gittiğiniz istikameti gösterdiği gibi, kaybolduğunuz taktirde geldiğiniz yere dönüşün istikametini de size gösteren bir pusula sistemi bu.

Dinlerken akılı cep telefonlarımızın ne kadar hayati araçlar olduğunu anlıyorsunuz.

Bir de şunu anlıyorsunuz. Yanımızda mutlaka ek şarj aletleri bulundurmamız gerekli.

Vücudumla ilgili her gün 35 ayrı ölçüm yapıyorum

Bunun dışında iPhone’un, sağlık ve spor ölçümleri konusundaki uygulamalarını konuştuk.

Kendimi iPhone ve Apple Watch’un ölçüm ve takip sistemlerini en yoğun ve etkili kullanan insanlardan biri olarak görüyorum.

Apple Watch aracılığıyla, neredeyse 18 saat günlük ve anlık sağlık durumum ve performansım ölçülüyor. Kaydedilen performans ölçüm sayım 35…

Yani 35 ayrı konuda günlük hareketlerimin her anı ölçülüyor.

Nelerim ölçülüyor ve kayda geçiyor?

Attığım adım sayısı, yürüdüğüm kilometre, çıktığım kat sayısı, dinlenirken kalp atış hızım, yürürken kalp atış hızım, o anki  kalp atış hızım, harcadığım kalori, ayakta durma  sürem, yürüyüş  sırasındaki adım uzunluğum, yürüme hızım, egzersiz dakikam, dinlenme enerjim gibi klasik ölçüm konuları bunlar…

Bir de daha sofistike olanlar var.

Mesela yürüyüşten sonra kalbimin atış hızının normale iniş süresi…

Kalp sağlığı açısından önemli bir gösterge…

Mesela kalp atış hızı değişkenliği…

Kalbimin atış kaç saniyede bir değişiyor?

Bunun dışında düşük kalp atım bildirimleri var.

Ayrıca,  düzensiz atış bildirimleri ve EKG çekimi var ama ben bunları kullanmıyorum.

Bunlar içinde en dikkatimi çeken kardiyo fitness

Nedense bütün bunlar içinde üzerinde en çok durduğum ölçüm göstergesi “Kardiyo fitness…”

Nedir derseniz Apple’ın verdiği bilgi şöyle:

“Egzersiz sırasında vücudunuzun harcayacağı maksimum oksijen oranı olan VO2 maks değerinizin ölçümü…"

Tabii bunun yüksek olması arzu edilir bir şey.

40-50 yaşında bir erkeğin kardiyo fitness'ı kaç?

iPhone sağlık sayfanızda bunun ölçülerini de veriyor.

Bu ölçüm üç ayrı bölümde değerlendiriliyor:

(*) Yüksek

(*) Ortalamanın üstü

(*) Ortalamanın altı

Bu ölçüler kadın ve erkek için ayrı belirlenmiş.

Mesela 40-49 yaşında bir erkek için;

(*) 47’nin üstü yüksek,

(*) 47-38 ortalamanın üstü,

(*) 38 altı ortalamanın altı.

Covid öncesi benim kardiyo fitness ölçüm kaç çıkıyordu?

Her gün yürüyüşüm sırasında kardiyo fitnessimi ölçüyorum.

Onun sayesinde ilk Covid geçirdiğimde bunun ilk sonucunu bu ölçümde gördüm.

60 yaş üstü bir erkek için 36’nın üzeri yüksek. 36- 28 arası ortalamanın üstü, 36’nın altı ise ortalamanın altı olarak değerlendiriliyor.

Covid’i geçirmeden bir hafta önce kardiyo fitnesim 37 ile 38 arasında gidip geliyordu.

Covid’i çok hafif geçirdim Ateşim çıkmadı, ağrı, koku kaybı olmadı. Yatağa düşmedim.

Ama kardiyo fitnessim bir anda 36’nın altına indi.

Tekrar 36’nın üzerine çıkması için bir yıl geçmesi gerekti.

Yani Covid’in ilk etkisini vücudumun oksijen performansında gördüm.

O nedenle iPhone ve Apple Watch günlük hayatımdaki çok önemli bir yere sahip.

Kardiyo fitness her 10 yaşta bir ne kadar azalıyor?

Apple performans değerlendirmesi sınırlarını  10’a yıllık yaş dilimleri olarak belirliyor...

İlki 20-29 yaş grubu.

Son yaş gurubu ise “60 ve üstü” olarak belirleniyor.

İşte tam bu noktada benim açımdan bir sorun var.

Kardiyo fitness performans ölçüleri her 10 yılda bir 5-6 puan aşağı çekiliyor.

Mesela 20-29 yaş grubunda 57 üzeri yüksek kabul edilirken, 30-39 arasında bu rakam 52 oluyor.

“60 Sonrası” gurubuna gelince bu rakam artık 36.

Yani benim gibi 36 üzeri puan alabiliyorsanız kardiyo fitnesiniz yüksek demektir ve bu da sizin moralinize iyi geliyor.

76 yaşındayım ama Apple bana 69 muamelesi yapıyor

Sorun şu…

Madem insan vücudunun kardiyo fitness performansı her 10 yılda bir 5-6 puan düşüyor, iyi de 70 sonrası için niye farklı  bir ölçüm sınırı belirlenmiyor ?

Yani 60 sonrasında insan bedeninin performans gerilemesi duruyor ve artık ölünceye kadar sabit mi kalıyor?

Ben 76 yaşındayım.

60’dan sonra bir 15 yıl geçmiş.

Ama Apple bana hâlâ 60 Plus muamelesi yapıyor.

Tamam güzel de benim kardiyo fitnessim 35.9 olunca moralim bozuluyor.

Aslında çoğu sağlık ölçümü 60 sonrasında duruyor

Bunun üzerine küçük bir araştırma yaptım.

Sağlıkla ilgili ölçümlerin hemen hepsi 60 Plus’ta duruyor.

Oysa hayat uzadı.

Bu ölçümlerin artık her alanda 70 ve 80 sonrası için de güncellenmesi gerekmez mi…

Basit gibi görünüyor…

Yaşı daha genç insanlar için fantezi gibi gelebilir.

Ama emin olun insan psikolojisi çok önemli ve bu psikoloji yaş ilerledikçe daha da hassas hale geliyor.

Dijital ölçüm aleti üreten teknoloji şirketlerine bu şikâyetimi bildirmek isterim.