Ertuğrul Özkök: Eski Türkiye'de bir Madonna bileti kaç dolardı?

Ertuğrul Özkök, "Küçük güzel şeyler dükkanı" başlığıyla ve "newsletter" olarak paylaştığı yazısında bugün 90'lı yıllarda organizatör Ahmet San'ın düzenlediği konserleri hatırlatarak, "Ne yazık ki Türkiye artık böyle dev konserler düzenleyemiyor. "Yeni Türkiye'de" ne bu parayı verebilecek o sayıda insan var, ne de öyle iştahlı sponsor kuruluşlar kaldı. Türkiye orta sınıf seyircisini kaybetti. Yani bir karşılaştırma yapmak mümkün değil. Ama başka bir şey yapalım. Gelin 1993 yılının Türkiye'de açık tribün konser fiyatını, 2023'ün dünyasındaki dev konserleri ile karşılaştıralım" diye yazdı.

Ertuğrul Özkök’ün "Eski Türkiye'de bir Madonna bileti kaç dolardı?" başlıklı yazısı şöyle:

Eski Türkiye'de bir Madonna bileti kaç dolardı?

Madonna'nın yoğun bakıma kaldırıldığı hafta, tesadüf önüme bir tanıtım afişi geldi.
Doksanlı yılların en büyük müzik organizatörü Ahmet San hatıralarını yayınladı.
Afişi onun kitabında gördüm.

İnönü Stadı'nın açık tribün bileti 250 bin TL

Madonna'nın 7 Ekim 1993 akşamı İstanbul'da İnönü Stadı'nda verdiği konserin afişi…
"The Girlie Show" turnesinin İstanbul ayağı yani…
Afişin altında "Açık Tribün fiyatı" ilan edilmiş.
Aynen şu yazıyor:
250.000 TL…
Yazıyla da yazayım "İki yüz elli bin TL…"
Anladınız tabii, TL'den 6 sıfır silinmeden önceki döneme ait…

O günün 31 doları bugünün kaç doları?

Küçük bir araştırma yaptım.
1993 yılında 250 bin TL'nin karşılığı 31 ABD dolarıymış.
Bir de o günkü 31 ABD dolarının, enflasyon etkisiyle bugünkü değerinin ne olduğuna baktım.
85 dolar…
O geceki konseri çok iyi hatırlıyorum.
İnönü Stadı tamamen dolmuştu.
Düşünebiliyor musunuz…
1993 yılında, hani o "eski Türkiye" dediğimiz dönemde,
Türkiye'de pop müzik sevenler bir Madonna konserine bugünün parasıyla 85 dolar verebilecek bir güce sahipmiş.
Hem de stadın en pahalı değil, ucuz yerinde.
Açık tribünde.

Eski Türkiye'nin bir Madonna bileti yeni Türkiye'de kaç lira?

85 doların bugünkü kurlarla karşılığı 2300 TL…
Anlayacağınız pop kültürü açısından "Eski Türkiye" hiç de öyle bugün anlatıldığı gibi değilmiş.
Peki bu rakamlar, bugün ne anlama geliyor?
Böyle bir karşılaştırma yapmak kolay değil.
Çünkü Türkiye, artık megastarların, dev konserlerin turne coğrafyasından çıktı.

1993 yılında Türkiye'ye hangi megastarlar geldi?

Bir zamanlar Türkiye megastarlar için en cazip turne duraklarından biriydi.
Bir örnek vereyim…
Sadece 1993 yılındaki konser trafiği şöyleydi:
(*) 26 Mayıs: Gun's N'Roses
(*) 20 Haziran: Elton John
(*) 25 Haziran: Metallica
(*) 2 Temmuz: Sting
(*) 13 Eylül: Bon Jovi
(*) 17 Eylül: Scorpions
(*) 23 Eylül: Michael Jackson
(*) 7 Ekim: Madonna

O gece İnönü Stadı'nda 20 bin kişi vardı

Bunların hemen hepsi stat konserleriydi.
Bu ekonominin hacmini bir hesaplayın.
Ancak şunu da ekleyeyim.
İnönü Stadı'nda o gece 20 bin biletli seyirci vardı.
Ancak bu konserlerin çok güçlü sponsorları bulunuyordu.
Yani stada gelen herkes o fiyattan bilet almış kişi değildi.
Ne yazık ki Türkiye artık böyle dev konserler düzenleyemiyor.
"Yeni Türkiye'de" ne bu parayı verebilecek o sayıda insan var, ne de öyle iştahlı sponsor kuruluşlar kaldı.
Türkiye orta sınıf seyircisini kaybetti.
Yani bir karşılaştırma yapmak mümkün değil.
Ama başka bir şey yapalım.
Gelin 1993 yılının Türkiye'de açık tribün konser fiyatını, 2023'ün dünyasındaki dev konserleri ile karşılaştıralım.
Göreceksiniz, karşımıza çok ilginç bir tablo çıkacak.

Bu yılın ilk 6 ayında hangi megastar, konserden ne kadar gelir elde etti?

Billboard dergisi, haziran ayında dünyada, bu yılın ilk 6 ayına ait Top 10 konser turunun ekonomik bilançoları yayınlandı.
(*) Yılın ilk 6 ayındaki mega konser turnelerinde en büyük parayı Harry Styles kazanmış.
Geliri 38 konserde 138 milyon dolar.
(*) İkinci sırada veda konserlerini yapan Elton John var.
O da 32 konserle 138 milyon dolar gelir elde etmiş.
(*) Üçüncü sıra 95 milyon dolarla Coldplay'in…
Ama dikkat…
Coldplay bu parayı sadece 17 konserle elde etmiş.
Yani ötekilerin yarısı kadar konser sayısı ile.
Ve yine dikkat.
Harry Styles, bu parayı, 38 konserde topladığı 1 milyon 215 bin kişi ile elde etmiş.
Coldplay ise 17 konserde 1 milyon 112 bin kişi toplamış.
İlk 10'un tam listesini aşağıda görebilirsiniz..

Eski Türkiye'nin bilet fiyatları bugün dünyadakilerden yüksek

Bilet fiyatlarına gelince;
(*) En yüksek fiyat Harry Styles konserlerinde.
En ucuz yerin fiyatı 39 dolar iken en yüksek 199 dolar…
(*) Coldplay fiyatları ise 41 dolarla 184 dolar arasında değişiyor.
Şunu diyebilirim.
1993 yılında açık tribün biletini 77 dolara satan Türkiye düzeyine bugün erişen yok.
Ancak bu yılın ikinci yarısından itibaren bu manzarayı altüst edecek bir gelişme olacak.

Elimdeki Taylor Swift biletini karaborsadan satmam etik mi?

Taylor Swift turnesi ile Beyonce turneleri dünya müzik tarihinin ekonomik kanunlarını altüst etmeye hazırlanıyor.
Dünkü New York Times gazetesinin etik sayfasında bir okuyucunun şöyle bir yazısı yayımlandı.
Elinde 3 tane fazla Taylor Swift konser bileti varmış.
130 dolara aldığı bu biletlere şimdi 3000 dolar verecek insanlar varmış.
"Bunları satmam etik olur mu?" diye soruyor.
Dünya, pandemi sonrası inanılmaz bir mega konser histerisi yaşıyor.
Instagram'da en çok paylaşılan fotoğraf ve görüntüler arasında Coldplay'in stad konserleri en ön sıralarda.
İnanılmaz bir küresel ayin yaşanıyor o konserlerde.
Ve bunun için yüksek paralar ödemeye hazır insan sayısı da sandığımızdan çok fazla.