Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), 28 Haziran 2016’da Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar kurulu kararıyla yeniden belirlenen bandrol uygulamasıyla TRT`nin adeta "Deli Dumrul" vergileriyle beslenmeye çalışıldığını söyledi.
TRT`ye aktarılan bandrol kesintilerinin kapsamının genişletildiğine dikkat çeken EMO, “Yayın alsın almasın, interneti kullansın kullanmasın, internete erişim olanağı olan ya da içinde radyo-TV erişimi bulunan her türlü cep telefonu, bilgisayar ve tabletten bandrol ücreti kesilecek. Uygulama cep telefonlarının yüzde 6, bilgisayar ve tabletlerin yüzde 2 zamlanmasına yol açacak “ dedi.
EMO, yazılı açıklamasında, TRT için bandrol kesilecek cihazlar kapsamına alınan yeni elektronik aletleri ve TRT’ye aktarılacak kaynak miktarı için şunları söyledi:
- Cep Telefonları (İnternet üzerinden ya da yazılım-donanım ilavesiyle yayın alabilen tüm cep telefonları)
- Tabletler dahil tüm bilgisayarlar
- Dahili tuner ile yayın alan navigasyon cihazları ve navigasyonlu multimedya cihazları
Yani tüm akıllı cep telefonlarına yüzde 6 bandrol yükü bindirilecek; eğer cep telefonu üzerinde dahili radyo veya televizyon alıcısı varsa eski düzenlemeye göre yüzde 6 olan kesinti oranı da yüzde 7 olarak uygulanacak. Tüm bilgisayar ve tabletlerden dahili tuner ile bağlanıyorsa yüzde 3, İnternet ya da yazılım-donanım ilavesiyle yayın alıyorsa yüzde 2 bandrol kesintisi yapılacak. Arabalarda kullanılan navigasyon cihazlarından, navigasyonlu multimedya cihazlarından, hidro banyo sistemlerinden, egzersiz aletlerinden de dahili tuner ile yayın alabiliyorlarsa yüzde 8 bandrol kesilecek.
Zaten bandrol ücretleri kapsamında tüm radyo ve TV cihazlarından yüzde 16, uydu alıcısı ve benzeri set üstü medya kutularının tümünden yüzde 10 oranında TRT`ye pay aktarılıyordu. Ayrıca üzerinde dahili radyo veya televizyon alıcısı bulunan cep tipi MP3 çalarlar, radyolu kalemler de dahil olmak üzere tüm diğer cihazlardan yüzde 8`lik kesinti yapılıyordu.
TÜİK`in 2015 yılı ithalat değerlerinin aynen bu yıl da gerçekleşeceği varsayılırsa; yeni getirilen bandrol kesintileri kapsamında yalnızca cep telefonları, tablet ve bilgisayarlardan toplam 600 milyon liralık yeni kesinti yapılacaktır. Bu kesintinin 2.8936 TL`lik kur üzerinden dolara çevrilmesi durumunda 207 milyon dolar kaynak aktarımı yapılacağı anlaşılmaktadır. Üstelik bu hesaplama içinde dış ticaret kodlarında dahili tuner olup olmadığına göre ayrım yapılamadığı için dahili tuner ile yayın alabilen cep telefonlarında yüzde 7, dahili tuner ile yayın alan tablet ve bilgisayarlarda yüzde 3 olarak uygulanacak kesintiler dikkate alınmamıştır. Tüm cep telefonları için yüzde 6, tüm tablet ve bilgisayarlar için yüzde 2 üzerinden asgari bandrol kesintisi yapılmıştır. Ayrıca ithalat yoluyla gelen cep telefonları ve bilgisayarlar dışında yerli üretimden yapılan satışlarda da bandrol kesintisi yapılmaktadır.
Dış ticaret kodlarında dahili tuner olup olmadığına göre ayrım yapılmadığı için dahili tuner ile yayın alabilen cep telefonlarında yüzde 7, dahili tuner ile yayın alan tablet ve bilgisayarlarda yüzde 3 olarak belirlenen bandrol kesintisi yerine tüm cep telefonları için yüzde 6, tüm tablet ve bilgisayarlar için yüzde 2 üzerinden asgari bandrol kesintisi hesaplaması yapılmıştır.
Özellikle 4.5 Nesil uygulamasından sonra artacak cep telefonu pazarı TRT`ye kaynak yaratma yeri olarak görülmüştür. Bugünkü ortamda TRT`nin kamu yayıncılığı yaptığı iddia dahi edilemez noktaya geldiği için; TRT için halktan kesilen kaynakların hiçbir meşruiyeti kalmamıştır.