Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, dolar kurundaki artışın tarım sektöründe maliyetleri belirgin bir biçimde artırdığına dikkat çekti. Yetkin, tarımda elektrik dışında tüm girdilerin ithal olduğunu ifade ederek, maliyet artışına bağlı olarak fiyatların daha da yükseleceğini vurguladı.
İbrahim Yetkin, dolardaki yükselişin tarımda maliyetleri doğrudan yukarıya çektiğine işaret ederek, “Tarım maliyetinde girdilere bakacak olursak; gübrenin ham maddesi ithal ediliyor, tohum kullanımında dışa bağımlıyız, ilaçta ve yakıtta dışa bağımlıyız. Elektrik dışında tarımın ham maddesi dışarıdan sağlanıyor. Bu da maliyetleri artırıyor. Türkiye’de girdilerin yüzde 80-85’i ithal” dedi.
‘Dünyadaki gıda fiyatları azalıyor, bizde artıyor’
DHA’da yer alan habere göre, üretim maliyetlerinin artışında dolar dışında da nedenler olduğuna dikkat çeken İbrahim Yetkin, “Tüketici ve üretici fiyatları arasındaki büyük fark, arz-talep dengesizliğinden kaynaklanıyor. Gıda fiyatlarında normal koşullarda artış yapısal sorunlar nedeniyle oluyor. Üretici fiyatları yüzde 6 artıyor, ama raf fiyatlarına yansıması iki katını buluyor” dedi ve ekledi:
“Gıdanın enflasyona etkisi 2,45 puan civarında. Bu maliyet artışından kaynaklı artış. Aracıların ve tefecilerin kazandığı bir fiyat var ortada. Dünyadaki gıda fiyatları azalıyor, bizde artıyor. Bu garip bir durum. Bu arz talep dengesi düzgün kurulamadığı için, piyasayı düzenleyici bir sistemin olmadığı için oluyor. Düzenleyici bir sistem tarafından fiyatların yükseldiğinde belli bir fiyata tekrar oturtulması gerekiyor ama bu yapılmıyor bizde.”
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), geçen hafta, dünya genelinde gıda fiyatlarının, Şubat ayındaki düşüş ile birlikte son 55 aylık dönemin en düşük düzeyine gerilediğini açıkladı. FAO Gıda Fiyatları Endeksi, Şubat ayında yüzde 1 düşüşle 179,4 puana geriledi. Böylece, endeksteki yıllık düşüş de yüzde 14’ü buldu.
‘Ciddi bir şekilde fiyat artışlarını da getirecek’
Yetkin, ette ve sütte fiyatlar artarken birinin piyasaya girmesinin ya da mal sürmesinin gerektiğini vurguladı ve şöyle devam etti:
“Fındıkta mesela bir kurumun olması lazım. Tarım, piyasa ekonomisine terk edilmiş durumda. Birden çıkıyor fiyatlar ama bu birden düşer anlamına gelmez. Bunun tekrar eski haline dönmesi 5-6 ay kadar sürer. Dolar kurundaki artıştan en fazla mağdur olacak kesim üreticiler olacak. Üreticilerin maliyeti artacak, kârlılığı düşecek. Bu bozulma birden giderilemeyecek. Bu ciddi bir şekilde fiyat artışlarını da getirecek. Türkiye’de fiyatların düşmesi zordur. Bununla yaşamayı öğreneceğiz gibi geliyor bana.”
