ABD Merkez Bankası'nın (FED) faiz artışlarının gittikçe yaklaşmasıyla dolarda küresel değer kazancı devam ederken, dolar/TL güne 2.6461 seviyesindeki tarihi zirvenin hemen altında başladı. Doların ne olacağı merak ediliyor. Türkiye'de piyasanın gözü ise saat 16:45'teki Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Merkez Bankası Erdem Başçı'nın yapacağı toplantıda.
İç piyasada Ocak ayına ilişkin ödemeler dengesi verileri takip edilirken dış piyasada ise takip edilecek önemli bir veri gündemi bulunmuyor. Dolar/TL, dün 6 Mart'ta test ettiği 2.6461 tarihi zirvesinin hemen altına 2.6460'a kadar yükseldikten sonra bu sabah TSİ 0859'da 2.6385/2.6401 seviyesinden başladı. Aynı saatte sepet bazında TL 2.7272/2.7316, euro/TL 2.8180/2.8231 seviyesindeydi. Reuters'ın 15 ekonomistin katılımıyla yaptığı ankete göre, cari işlemler açığının Ocak ayında 2.57 milyar dolar olması, 2015 sonunda ise petrol fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle 38.75 milyar dolara gerilemesi bekleniyor. ABD'de faizlerin beklenilenden daha önce artacağına yönelik devam eden endişeler Asya borsalarında düşüşün sürmesine neden olurken, doları da euro karşısında 12 yılın en yüksek seviyesine taşıdı.
12 yılın dibini gördü
Euro ise ECB'nin 1 trilyon euroluk nicel gevşeme programı çerçevesinde Pazartesi günü başladığı devlet tahvili alımlarına paralel geniş bantta değer kaybetmeyi sürdürerek dolar karşısında 12 yılın yeni dip seviyesini gördü. ECB tahvil alımlarıyla birlikte neredeyse tüm euro bölgesi ülkelerinin tahvil getirileri dün rekor düşük seviyeye geriledi. Euro, Salı günü dolar karşısında kaydettiği yüzde 1.4 düşüşün ardından bugün kayıplarını artırarak Nisan 2003'ten bu yana en düşük düzey olan 1.0666 dolara kadar geriledi ve 2003 yılının en düşük seviyesi olan 1.0501 dolara yaklaştı. Fed'in faizleri yıl ortasından itibaren artırmaya başlayabileceği beklentilerinden destek bulan dolar ise 98.849'a kadar yükselerek Nisan 2003'ten bu yana görmediği 100 seviyesine bir adım daha yaklaştı
Erdoğan Başçı zirvesi
Öte yandan uluslararası piyasalarda gelişmelerin Türkiye'ye etkileri dün Başbakan Ahmet Davutoğlu başkanlığında yapılan ekonomi değerlendirme toplantısında ele alınırken; toplantı sonunda yapılan açıklamada, "Araç bağımsızlığına sahip olan merkez bankası'nın para politikaları hedefi doğrultusunda gereken zamanda gereken tedbirleri almakta olduğu" belirtildi.
Değerlendirme toplantısına Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın da aralarında olduğu ekonomi yönetiminin üst düzey temsilcileri katılırken açıklamada ayrıca, sanayi üretimi ve istihdamı destekleyici bir paket üzerinde çalıştığı ve paketin yakında açıklanacağı da belirtildi. Davutoğlu'na geçen hafta Cumartesi günü de brifing veren TCMB Başkanı Erdem Başçı'nın bugün de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a banka politikaları hakkında bilgi vermesi bekleniyor. TSİ 1645'te gerçekleşmesi beklenen toplantıyı piyasalar da yakından takip ediyor.
Bağımsızlığa vurgu
"Davutoğlu açıklamalarında TCMB'nin araç bağımsızlığına yapılan vurgu önemli" diyen bir bankanın döviz masası müdürü, "Dün Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci'nin açıklamaları önemliydi. Kendisinin Erdoğan'a yakınlığı da düşünüldüğünde Cumhurbaşkanı'nın da görüşlerinin bu şekle yaklaştığı düşünülebilir. Bu ihtimal piyasalar açısından en iyimser senaryo. Bu ihtimal dışındaki olasılıklar ise doların bu denli değer kazandığı piyasada TL'deki satış baskısını daha da kötü bir hale getirecektir" dedi. Zeybekci dün TL'nin son dönemdeki sert değer kaybına rağmen kurla ilgili adım atılmaması gerektiğini ve TCMB'nin daha önce faiz indirmesi gerekirken yapmadığını ama bunun şu anda bir faiz indirimi yapması gerektiği anlamına gelmediğini söyledi.
Dördüncü adım geldi
Siyasilerden gelen faiz indirimi baskıları TCMB'nin geçmişte benzer kur şoklarında kullandığı faiz artırımı seçeneğinin önünde büyük bir engel teşkil ederken, analistler TL ve TL cinsi varlıklardaki satış baskısının bu nedenle kısa sürede son bulmayacağını belirtiyorlar.Analistler, TCMB'nin TL'deki değer kaybını yavaşlatmak amacıyla Şubat sonundan itibaren attığı dört adımın net etkisinin çok sınırlı olduğuna dikkat çektiler. Merkez Bankası, TL'deki değer kaybının hızlanmasının ardından Şubat ayı sonunda döviz satım ihalelerinde satış tutarını artırarak başladığı adımlara likidite sıkılaştırması, bir hafta vadeli döviz depo faiz oranlarında indirimin ardından dün de dördüncü adım olarak piyasaya geçici döviz likiditesi sağlayacağını açıklayarak devam etti.
Kayıp sona ermedi
TCMB böylece iki haftada dört yeni adım açıkladı ancak adımların net etkisinin sınırlı kalması nedeniyle TL'deki değer kaybı da sona ermedi. TCMB dün açıkladığı yeni adımla rezerv opsiyonu katsayıları (ROK) ile 13 Mart'ta sisteme 1.5 milyar dolar likiditesi sağlayacak ancak yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık (ZK) oranlarında yapılacak ölçülü artışla 27 Mart'ta net etki 200 milyon dolara gerileyecek. Öte yandan iki yıllık gösterge olan 16 Kasım 2016 itfalı tahvilinde, dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 8.80 olurken, son işlem yüzde 8.85 seviyesinden gerçekleşti. 24 Temmuz 2024 itfalı 10 yıllık gösterge tahvilde dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 8.26 valörde son işlem ise yüzde 8.39 oldu.
