Washington merkezli Pew Araştırma Merkezi, hazırlıkları yıllarca süre 39 ülkede 80 dilde en geniş 'Dünya Müslümanları' raporunun sonuçlarını yayımladı. Raporda Türk halkının yüzde 89’u kendini 'Sünni' diye tanımlıyor. Türkler’in yüzde 17’si Alevileri Müslüman olarak görmüyor, yüzde 14’üyse Alevilik’in ne olduğunu bilmiyor. Yine araştırma sonuçlarına göre cinlere en çok inanan ülke Türkiye.
Yaklaşık 38 bin kişiyle yüz yüze yapılan anketlere Türkiye'den bin 501 kişi katıldı. Dünya nüfusunun yüzde 67'sini yani 1.6 milyonu kapsayan araştırma 2008-2009 ve 2011-2012 yıllarında yapıldı. Dünya Müslümanlarının yaşam tarzlarını ortaya koyan araştırmaya Türkiye’nin inanç haritasını gözler önüne serdi
Türkiye ayağının 26 ayrı bölgede yapıldığı araştırmanın sonuçları şöyle:
'Alevilik bir İslâm mezhebidir' diyenlerin oranı yüzde 69
Türk halkının yüzde 89’u kendini 'Sünni' diye tanımlarken, 'Alevilik bir İslâm mezhebidir' diyenlerin oranı yüzde 69 olduğu açıklandı.
Allah ve peygamber inancı
Toplam 1 milyar 600 milyon Müslüman’ın yaşadığı coğrafyalarda gerçekleştirilen araştırma, kendini “Müslüman” olarak tanımlayanların tamamına yakınının, Allah ve Hz. Muhammed inancı konusunda hemfikir olduğunu gösteriyor. Bu kanıda olanların Orta Asya ve Kuzey Afrika’daki oranı yüzde 100, Güneydoğu Asya’daki oranı yüzde 98, Türkiye’nin de içinde bulunduğu Orta Asya ve Güney Asya’daki oranı yüzde 97.
Din sizin gündelik yaşamınızda önemli bir yer tutuyor mu?
Bu soruya verilen cevap coğrafyaya göre değişim gösteriyor. Sahraaltı Afrika’sında, Güneydoğu Asya'da ve Güney Asya'da 10 kişi üzerinden en az sekizinin hayatında din çok önemli bir yer tutuyor. Türkiye'deki Müslümanlardan "Dinin hayatımdaki yeri çok önemli" diyenlerin oranı yüzde 67.
'Alevilik Müslümanlıktır' diyenler yüzde 69
Araştırmanın Türkiye açısından dikkate değer bölümlerinden biri, mezheplerle ilgili. Araştırmaya göre Türk halkının yüzde 89’u kendini “Sünni” diye tanımlıyor. Kimliğini, aralarında Alevilik ve Bektaşilik’in de bulunduğu diğer mezheplere göre tanımlayanların oranı yüzde 5'te kalıyor. Türk halkının yüzde 17’si Alevileri Müslüman olarak görmüyor, yüzde 14’üyse Alevilik’in ne olduğunu bilmiyor. “Alevilik bir İslâm mezhebidir” diyenlerin oranı yüzde 69, “Şiilik bir İslâm mezhebidir” diyenlerin oranıysa yüzde 60. Sufilik’e Orta Asya’da en çok hoşgörü gösteren ülkeyse yüzde 56 oranla Türkiye.
Melekler, cennet ve cehennem
Türkiye, yine kendi bölgesi olan Orta Asya’da meleklere en çok inanan insanlardan oluşuyor. Buna göre Türk halkının yüzde 96’sı meleklerin varlığına inanıyor. Türkiye’de kaderin varlığına inanma oranı, aynı cennetin varlığına inanma oranı gibi yüzde 92. Ancak cehennemin varlığına inananlar yüzde 87’de kalıyor.
Cinlere en çok Türkler inanıyor
Türkiye cinlere inanmada yüzde 63, büyüye inanmada yüzde 49, nazara inanmadaysa yüzde 69’la bir kez daha Orta Asya’nın birincisi. Büyü inanışında Çad, Nijer, Senegal, Gana, Nijerya, Mozambik, Uganda gibi ülkeler bile Türkiye’nin gerisinde. Benzer bir şekilde “Mehdi ben yaşarken dünyaya geri dönecek” diyenlerin oranı yüzde 68’e, “İsa ben yaşarken geri dönecek” diyenlerin oranıysa yüzde 65’e ulaşıyor. Bu iki alanda da Türkiye bir kez daha Orta Asya’nın, üstelik açık farkla birincisi.
İslam öğretilerinin tek yorumu mu vardır?
Müslümanlara, "İslam'ın öğretilerini anlamanın bir mi, birçok mu yolu vardır?" diye sorulunca, "birçok yolu olabileceği" yanıtını verenlerin çoğunlukta olduğu ülkeler genellikle Orta Asya ülkeleri. Türkiye'de ise dini öğretilerin birden çok yorumu olabileceğine inananların sayısı sadece yüzde 22.
İbadet sıklığı
Türkiye'de günde birden çok kez dua eden/namaz kılan kişilerin oranı (yüzde 27'si beş vakit olmak üzere) yüzde 42, haftada bir defa veya daha fazla camiye giden kişilerin oranıysa yüzde 44. Zekat verenlerin ve oruç tutanların oranıysa bu ibadetlerden daha yüksek. Halkın yüzde 72'si zekat veriyor, yüzde 84'ü oruç tutuyor. "Düzenli olarak camiye giderim" diyenlerin oranı yüzde 44, sadece "Cuma namazı için camiye giderim" diyenlerin oranı ise yüzde 25.
Dini eğitim
Türkiye'de Müslüman olarak büyütüldüm diyenlerin oranı yüzde 99. Öte yandan, "Camiye hiç gitmedim" diyen erkeklerin oranı yüzde 8. Kadınların oranıysa, camiye uzak kaldıklarını/tutulduklarını oldukça çarpıcı biçimde ortaya koyuyor: Oran, yüzde 37.
Kur'an okuma
Türkiye'de dinin hayatlarındaki öneminin büyük olduğunu söyleyen insanların oranı çok yüksek olmasına karşın, her gün Kur'an okuyan kişi sayısı yüzde 9'da kalıyor. Ara sıra okuyanların oranıysa yüzde 63. Her 100 kişiden 23'ü ise "Hiç Kur'an okumam" diyor.
