Bilim / Teknoloji

Yerli aşıdaki son gelişmeler; Türkiye kendi aşısına ne zaman kavuşacak?

"Kendi hesaplarımıza göre yerli aşının maliyeti, diğer aşılarla başa baş olacak hatta rekabet edecek şekilde"

01 Mayıs 2021 14:30

Türkiye'nin ilk yerli aşısını üretecek olan firmalar arasında bulunan Nobel İlaç firmasının Yeni Ürün Değerlendirme Direktörü Dr. Hasan Ersin Zeytin, yerli aşıda gelinen son aşamayı anlattı. 

Nobel İlaç Biyoteknoloji ve Yeni Ürün Değerlendirme Direktörü Dr. Hasan Ersin Zeytin, Biyoproses Sorumlusu Can Ünlüsoy, gazeteci Serhat Ayan'ın da konuk olduğu Teknopolitik yayınında teknoloji uzmanı ve T24 yazarı Füsun Sarp Nebil'in konuğu oldular. Konuklar Türkiye'de biyoteknoloji, biyobenzer ilaçlar, yerli aşıda gelinen son aşamayı konuştu.

Yerli aşı üretiminde yaşanan gelişmeleri ve çalışmaların hangi durumda olduğunu anlatan Dr. Hasan Ersin Zeytin, yerli aşının Ocak 2022'de kullanıma sunulmasını planladıklarını söyledi.

Yılda 50 milyon doz

TUBİTAK ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın desteğiyle yürütülen aşı projelerinde kaynak konusunda bir sorun yaşamadıklarını dile getiren Zeytin, bakanlık ve TUBİTAK'ın en baştan beri projenin bütün aşamalarında destek olduğunu belirtti. 

Yılda 50 milyon dozluk aşı üretebilecek kapasitede olduklarını dile getiren Dr.Zeytin, üretilecek aşının 2 ila 8 derece arasında saklama koşullarına sahip olacağını ifade ederek “Bizim aşımızın iyi bir aşı olduğunu düşünüyoruz” dedi. 

"Aşı üreticileri ekipman ve malzeme konusunda dar boğaza düşebilir"

Aşı üretiminde kullanılan ekipman ve malzemelerin yurt dışından tedariğine ilişkin sorunlar yaşanması durumunda çalışmaların aksayabileceğine dikkat çeken Dr. Zeytin, bu sorunun dünya genelinde de yaşandığını ifade ederek “Bizim dışa bağımlılığımız hala var malzeme ve ekipman. Genel olarak bütün aşı üreticileri ekipman ve malzeme konusunda dar boğaza düşebilir” diye konuştu.

Aşı çalışmalarının devam ettiğini ve bir aksilik yaşanmaması durumunda aşının 2022 başında kullanıma sunulabileceğini söyleyen Zeytin, üretilecek aşı için “En azından yılda 2-3 doz olunmayacağını düşünüyoruz” dedi. 

Aşının mülkiyeti sorusu

ODTÜ ve Bilkent üniversitelerinden bilim insanlarının da projelerinde yer aldığını kaydeden Dr. Hasan Ersin Zeytin, “Biz insan kaynağı olarak ve ekipman olarak bu aşıyı hızlı şekilde geliştirebilecek nadir firmalardan biriyiz. Önemli olan sanayi ve üniversite arasında teknolojinin geliştirilmesindeki zorlukların aşılmasıydı. Bence en büyük başarı bu” diye konuştu. 

Faz-1 çalışmalarına devam edildiğini söyleyen Hasan Ersin Zeytin, aşının mülkiyeti konusunda da “Bunlar kişisel şeyler ama şu ortada bu projeler TUBİTAK  ve Sağlık Bakanlığı destekli. Kamu kuruluşları kendi haklarını yurt dışına verebilirler ama bir taraftan da hocalarımızın bu konudaki fikirlerinin emeklerinin değerlerinin verilemesi gerekiyor. Biz kanser ilaçlarını yapmayı bıraktık sadece bununla ilgileniyoruz. Nobel'in de bir şekilde hakları karşılanırsa verilmemesi için bir sebep görmüyorum” dedi.