Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın ilk çeyreğine ilişkin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. Ekonomideki daralma, piyasa beklentileri çerçevesinde gerçekleşti. Türkiye ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde yüzde 2.6 daraldı.
Gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) TL'deki sert değer kaybı, finansal koşullardaki sıkılaşma ve iç talepteki yavaşlamanın da etkisiyle yüzde 2.5 daralması bekleniyordu. Türkiye ekonomisi, 2017'de iç talep ağırlıklı yüzde 7.4 büyümüştü. Bu dönemde aşırı ısınma tartışılırken ekonomi 2018'in ilk çeyreğine yüzde 7.2 seviyesinde yüksek bir büyüme ile başladı. İkinci çeyrekte büyüme yüzde 5.3'e, üçüncü çeyrekte yüzde 1.6'ya yavaşladıktan sonra son çeyrekte ise yüzde 3 daralma yaşamıştı.
TIKLAYIN - Ekonomistler büyüme rakamlarını nasıl değerlendirdi?
"Slumpflasyon devam ediyor"
Ekonomist Mahfi Eğilmez, açıklanan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini sosyal medya hesabı üzerinden değerlendirdi. 2019'un ilk çeyreğinde ekonominin yüzde 2,6 küçüldüğünü belirten Eğilmez, "Enflasyon da yüzde 19,5 olduğuna göre slumpflasyon devam ediyor" dedi.
İnşaatta yüzde 10.9 daralma dikkat çekti
TÜİK verilerine göre; Gayrisafi Yurt İçi Hasıla birinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2,6 azaldı.
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2019 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 16 artarak 914 milyar 699 milyon TL oldu.
Gayrisafi Yurt İçi Hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; tarım sektörü toplam katma değeri yüzde 2,5 arttı, sanayi sektörü yüzde 4,3 ve inşaat sektörü yüzde 10,9 azaldı.
Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri yüzde 4 azaldı.
Takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış GSYH'da yüzde 1.3 artış
Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2019 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2,3 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,3 arttı.
Hanehalkı nihai tüketim harcamaları yüzde 4,7 azaldı
Yerleşik hanehalklarının ve hanehalkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların (HHKOK) toplam nihai tüketim harcamaları, 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 4,7 azaldı.
Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 7,2 artarken gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 13 azaldı.
Mal ve hizmet ihracatı, 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 9,5 artarken ithalatı ise yüzde 28,8 azaldı.
İşgücü ödemeleri yüzde 20,9 arttı
İşgücü ödemeleri, 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 20,9, net işletme artığı/karma gelir yüzde 10,8 arttı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın aynı çeyreğinde yüzde 38,3 iken bu oran 2019 yılının birinci çeyreğinde yüzde 39,3 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 43,3'den yüzde 40,8'e düştü.
Slumpflasyon: (enflasyon içinde küçülme) bir ülkede yüksek enflasyon olgusuyla birlikte ekonomik küçülme de yaşanması halini anlatan bir kriz durumudur.
