Adalar Müzesi'nin yeni sergisi "Büyükada'nın ve Arabacılar Meydanı'nın 150 yılı" 21 Mayıs'ta Büyükada Şehir Hatları İskelesi'nde açılıyor. Büyükada Arabacılar Meydanı ise Adalı sanatçıların sergi ve yerleştirmelerine ev sahipliği yapacak. İki ay açık kalacak sergiler süresince meydanda kültürel etkinlikler de gerçekleştirilecek.
Adalar kent yaşamının önemli parçalarından biri olan Büyükada fayton durağına neredeyse 150 yıldır ev sahipliği yapan meydan, faytonların kaldırılması sonrasında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından yeniden düzenleniyor. 2020'nin son günlerinde meydan düzenlemesinin yarışmayla yapılacağı açıklanmış ve sürece Adalıların da katılımı öngörülmüştü.
1/5000'lik Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı çalışmalarına paralel olarak gündeme gelen meydan düzenleme süreci, Adalıların da katılımıyla çok çeşitli yönleriyle tartışılmış, yarışma şartnamesi de bugüne kadar olanlardan farklı olarak, katılımın bir parçası haline getirilmişti.
Şartname, yarışmaya konu alanın tarihi geçmişine, Ada'ya çıkış noktası olan iskeleden başlayarak, hemen yanı başındaki Saat Meydanı, çarşı ve nesillerdir süregelen zanaatkarlıklarla birlikte vurgu yapıyor, tarihten taşınan bu bütünselliğe dikkat çekiyordu. Bu amaçla bir almanak da hazırlanmıştı.
Adalar Müzesi de bu süreçten yola çıkarak "Büyükada'nın ve Arabacılar Meydanı'nın 150 Yılı" sergisi düzenlemeye karar verdi.
Adalar Müzesi tarafından, Adalar Belediyesi - Adalar Vakfı işbirliği ve İBB ile Şehit Hatları İşletmesi desteğiyle hazırlanan sergi, başlığa ve temasına son derece uygun bir yerde, Büyükada'nın tarihi vapur iskelesinin yolcu giriş bölümünde 21 Mayıs Cuma günü saat 14.00'de açılacak. Sergi 20 Temmuz tarihine kadar ziyaret edilebilecek.
Serginin tasarımı Bülent Özden tarafından yapıldı. Sergideki görsel malzemeler ve çizimler, Akillas Millas ve Adalar müzesi arşivinden alındı. Çizimlerin renklendirilmesi ise Bülent Çelik tarafından yapıldı. Sergi için hazırlanan ve meydana dair tanıklıkları içeren üç video da, Adalar Müzesi YouTube kanalı üzerinden yayınlanıyor.
Sergi sanal ortamda
Sergi, üç boyutlu olarak sanal ortama da taşındı. İki ay süreyle gerçek ortamda ziyaret edilebilecek sergiye, aynı anda ve kalıcı olarak https://arabacilarmeydani.adalarmuzesi.org adresinden ulaşılabilecek.
Sergiye paralel etkinlikler
Sergiyle birlikte yarışmaya konu olan meydanda etkinlikler de planlanıyor. Bunlardan biri, Adalı sanatçıların meydanın farklı noktalarına yerleştirilecek eserleri olacak.
Yarışmayla ilgili düzenlenen hazırlık toplantılarına katılan Adalılar, meydanın kültür ve sanatla ilişkilendirilmesine, sanatçılara alan açmasına özel vurgu yapmışlar ve bu istek şartnameye aşağıdaki üç maddeyle yansımıştı:
"Alanın kimliğinin önemli parçası olan fayton başta olmak üzere, tarihi ile bağlantılı izlere ilişkin mekânın hafızasını geleceğe taşıyacak, simgesellikten uzak senaryoların geliştirilmesi;
"Geliştirilecek önerilerin, kamusal mekân deneyiminin önemli bir parçası haline gelen sanatsal, kültürel aktivitelere yönelik senaryoların üretilmesine uygun nitelikte olması;
"Mekanın önemli bir parçası olan atölyelerin korunarak, yaratıcı endüstrilerin desteklendiği kültür temelli eylem ve faaliyetlerin bir parçası olarak değerlendirilmesi... beklenmektedir."
Şartnameye yansıyan bu dileklere uygun ilk adım da böylece, sergi süresince meydanda yer alacak Adalı sanatçıların etkinlikleri ve işleri ile atılmış olacak.
Adalı 10 sanatçıdan meydanda yerleştirmeler
21 Mayıs-20 Temmuz 2021 tarihleri arasında ziyaret edilebilecek Meydan Sergilerine Adalı 10 sanatçı katılıyor. Büyük bölümü "meydanın hafızası"na gönderme yapan yerleştirmelere imza atan Adalı sanatçılar şöyle: Ayşem Ötük, Çiğdem Üçüncü, Ebru Akıncı, Fatma Sağ Tunçalp, Fikret Parlak, Gül Bolulu, Gülce Kuter, Metin Özkara, Sevgi Çekiç, Zeynep Soref.
Konserler, sohbetler
Meydanda sergi süresince, konserler, gösterimler, drama ve sohbet gibi kültürel etkinlikler de gerçekleştirilecek. Fayton Meydanı Kentsel Düzenleme Yarışması'na katılım sürecini organize eden İBB'ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı ve BİMTAŞ Kooperasyon ve İletişim Şefliği ile Adalar Belediyesi koordinasyonunda yapılacak etkinlikler tüm Adalı ve İstanbulluların katılımına açık.
