Çanakkale'nin Bozcaada İlçesi'nde bugüne kadar bakir kalan, doğal güzellikleri ve eşsiz denizi ile dünyaca ünlü koylar, “Tabiat Varlıkları ve Doğal SİT Alanları ile Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Bulunan Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin İdaresi Hakkındaki Yönetmelik” kapsamında özel sektöre açıldı.
Adanın bakir koylarına şu ana kadar 17 başvuru yapıldı. İşletmeye açılan ilk yer olan Beylik Koyu'nun Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün bir çalışanı tarafından kiralanması şaşkınlığa neden oldu. Yönetmelik, 2 Mayıs 2013 tarih ve 28 bin 635 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Özel Çevre Koruma (ÖÇK) Bölgeleri ile birlikte doğal SİT alanları ve tabiat varlıklarında yer alan devletin hüküm ve tasarrufu altındaki alanlarda izin ve işletme isteklerinin değerlendirilmesine ilişkin yönetmelik, buradaki alanların ön izin ihalesi ve kullanma izni verilip, 29 yıla kadar kiralama işleminin yapılabilmesi, protokol veya ihale yolu ile işletilmesine olanak sağlandı.
Bozcaada'nın koylarına 17 başvuru
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca hazırlanan 1/100 bin ölçekli çevre düzeni planı ile son dönemde gündemden düşmeyen Bozcaada'da, bu kez de bakir koyların işletilmesinin özel şahıslara devredilmesi gündeme geldi. Bölgenin sahip olduğu çevre değerlerini korumak ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak maksadıyla çıkarılan yeni yönetmelik sonrası, yatırımcılar gözünü Bozcaada'nın bakir kalmış koylarına dikti.
Bozcaada'nın dünyaca ünlü Ayazma, Sulubahçe, Habbele, Beylik gibi bakir kalmış koylarını devletten kiralayarak işletmek için Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne 17 başvuru yapıldı. Ayrıca Çanakkale'nin başka yerlerindeki SİT alanı koylar için de 4 başvuru yapıldığı öğrenildi. Böylece toplam başvuru sayısı 21 oldu. Bozcaada'nın doğal güzellikleri ve tertemiz deniz suyuyla ünlü koylarından Beylik Koyu'nu ise Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nde 4-C kadrosuyla çalışan işçi Zahit Ulaş'ın yıllık 30 bin liraya kiralaması dikkat çekti. Konuşmak istememeyen Ulaş'ın, yeni yılda emekliye ayrılacağı ve kendisine bir iş kurmak için böyle bir girişimde bulunduğu ifade edildi. Ulaş'ın kiraladığı koydan bugüne kadar ücretsiz yaralanan Bozcaadalılar ve turistler ise, artık bir bedel ödemek zorunda kalacak. Bozcaada sakinleri, bakir koylarının ve plajlarının ranta kurban gitmesinden endişe duyduklarını söyledi.
Habbele Koyu için onay verilmedi
Koyları kiralayarak işletmeye açmak için yapılan başvurular Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından bakanlığa gönderildi. Bakanlık, 290 ada, 45 parsel önündeki kıyı şeridi olan Habbele Koyu için yapılan başvuruya, kullanım isteminde eksiklikler bulunduğu gerekçesiyle onay vermedi. Bakanlık, projenin kıyı şeridine çekilmesini talep ederek başvuruyu geri gönderdi.
Bakir koylara neler yapılabilecek?
Bakir kalmış koyları kiralayanlar, plan gerekmeksizin 6 metrekare büyüklüğünde büfenin yanı sıra duş, gölgelik, soyunma kabinleri ile foseptik gerektirmeyen seyyar tuvalet yapabilecek. Plaj haline getirilerek tesise dönüştürülecek koylara yapılacak büfeler en az 150 metre arayla inşa edilebilecek. Ancak bu yapılar, kıyı kenar şeridinin kıyı kesiminde kalan tarafına yapılabilecek. Deniz tarafında kalan kısımda ise yapılaşmaya izin verilmeyecek.
Kaymakamlık ve belediye de talip
Beylik Koyu işletmesinin bir kişiye verildiğini öğrenen Bozcaada Belediyesi ve Kaymakamlık diğer plajların ve koyların özel şahıslara devrolmaması ve ranta kurban gitmemesi için harekete geçti. Kaymakamlık, geçen yaz aylarında işletme hakkı kendisine verilen adanın dünyaca ünlü Ayazma Plajı'nın önümüzdeki yıllardaki işletim hakkını almak için geçtiğimiz Nisan ayında işletme başvurusu yaptı. Ancak, henüz bu başvuru sonuçlanmadı. Ayazma Plajı işletmesi için bir girişimcinin yıllık 750 bin TL'lik teklifte bulunduğu öne sürüldü. Koyların ranta açılmasından endişe duyan Bozcaada Belediyesi de, Ayazma, Habbele ve Sulubahçe Koyları'nın işletim hakkı için geçen 3 Aralık'ta Belediye Meclisi'nde karar alarak, bakanlığa başvurdu. Bozcaada Belediye Başkanı CHP 'li Hakan Can Yılmaz, adanın bakir koylarının kişilerin eline geçmesinin ileride telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabileceğini anlatırken, "Bu koyların bize kiralanması için bakanlığa başvurduk. Başvurumuz kabul edilir ve buraların işletme hakkı bize verilirse, ille de tesisleştireceğimiz anlamına gelmez. Bu koylara, yalnızca koruma amaçlı olarak talip olduk" dedi.
‘Adanın koyları halka aittir’
Bozcaada Forum Katılımcısı Fırat Tunabay da yaptığı açıklamada, şöyle dedi:
"Adanın koyları halka aittir ve halkın kullanımında olmalıdır. Bir şahsın veya kurumun işletmesinde olması oranın bakirliğini bozacak ve yapılaşmanın önünü açacaktır. Buradaki yapılaşma ihtiyaca dayalı değil, ranta dayalı olacaktır. Ada bir cazibe merkezi. Bunu da bozulmamış, kendine has kimliğini koruyabilmiş bakir doğasına borçludur. İnsanlar bunun için geliyor buraya. Buraları işletmeye açıp doğasını bozduğunuz anda sıradan tatil beldelerinden farkı olmayacaktır ve Bozcaada giderek kimliğini yitirip yozlaşacaktır. Bu koylar, kullanımı hiçbir bedel ödemeden halkın olmalıdır."
