Bilim / Teknoloji

Bilim insanları, çekirgelerde yamyamlığın artmasını sağlayabilecek bir hormon keşfetti

06 Mayıs 2023 18:55

Yeni bir araştırma, çekirgelerin sürü halindeyken diğerlerinin yamyamlığına uğramaktan kokulu bir hormon üreterek kaçındıklarını ortaya koydu.

Independent Türkçe'nin haberine göre, Science bilimsel dergisinde yayımlanan yeni çalışmanın bulguları, fenilasetonitril (PAN) adı verilen kokulu bir feromonun çekirgeleri kimyasal olarak uyararak "yamyamlık karşıtı" haline getirdiğini gösterdi.

Bilim insanları, bu hormonun etkilerinin keşfinin çekirge yönetim stratejileri için bir hedef sunabileceğini düşünüyor çünkü sürülerin oluşumunun ardında böcekler arasındaki yamyamlık etkileşimleri yatıyor. Bu bulgular, böceklerin küresel gıda arzını tahrip etmesiyle mücadele için yeni böcek ilaçlarının geliştirilmesini de sağlayabilir.

"Bu böcekler birkaç saat içinde davranışlarını değiştiriyor"

Almanya'daki Max Planck Enstitüsü'nden Bill Hansson, "Bu böceklerin devasa sürüler içinde birbirlerinin davranışlarını nasıl etkilediğini ve koku almanın bunda rol oynayıp oynamadığını merak ettik" diye konuştu.

Önceki araştırmalar, milyonlarca veya milyarlarca ton mahsulün tahrip olmasına yol açan çekirge göçünün farklı evrelerle gerçekleştiğini göstermişti.

Çalışmanın ortak yazarı Hetan Chang, "Bu böcekler birkaç saat içinde davranışlarını değiştiriyor; birbirlerini koklayabiliyor, görebiliyor ve dokunabiliyorlar" dedi. Dr. Chang, "Bu üç tür uyarım, çekirge beynindeki serotonin ve dopamin seviyelerini artırarak, yalnız yaşayan çekirgelerin çok aktif ve büyük bir iştahı olan agresif sosyal çekirgelere dönüşmesine neden oluyor" diye açıkladı.

Diğer çekirgeleri caydıran koku salgılıyorlar

Böcekler sonunda sürüye dönüşmelerine yol açan ve tarımsal üretim için bir tehdit oluşturan feromonlar da salgılıyor. Dr. Chang, "Yamyamlık sadece sosyal evrede ortaya çıkıyor" dedi.

Araştırmacılar, bu çekirgelerin tek başına yaşadıkları dönemde üretmedikleri özel kokuları sosyalleştiklerinde çıkarıp çıkarmadıklarını belirlemek için, onların yavruluk döneminde ürettikleri tüm kokuları analiz edip karşılaştırdı. Deneylerde PAN'ın diğer çekirgeleri caydıran bir koku uyarısı olduğu ortaya çıktı.

"Yamyamlık, yine önemli ölçüde arttı"

Bilim insanları artık PAN üretemeyen genetiği değiştirilmiş çekirgeleri kullandıklarında, güçlü yamyamlık etkileri buldu. Dr. Chang, "Yamyamlık, hayvanlar artık bileşiği üretemediğinde yine önemli ölçüde arttı" dedi.

Yamyamlık çekirge sürüleri üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğundan, araştırmacılar PAN'ın etkisinin çekirge kontrolünde yeni olanaklar sunduğunu söyledi.

Dr. Hansson, "PAN üretimini veya reseptörün işlevini engellerseniz, çekirgelerin daha yamyamca davranmalarını ve potansiyel olarak kendilerini bu şekilde kontrol etmelerini sağlayabilirsiniz" ifadelerini kullandı.