İzmir’in Bergama ilçesindeki iki bölgeden altın çıkaran ve bir süre önce kayyuma devredilen Koza Altın İşletmeleri A.Ş.’ye 2009’da verilen iki ayrı ‘ÇED olumlu’ kararının iptali için açılan davada, yapılan bilirkişi incelemesi sonrası hazırlanan rapor ortaya çıktı. Bilirkişi heyetindeki 5 bilim insanından 3’ü eksiklikler olduğunu belirttiği raporun sonuç bölümünde, “Maden işletme sahasının flora ve faunasıyla ilgili rapor bölümü arazi gerçeğini yansıtmamaktadır. Deprem riski ve taşkın açısından maden işletmesine ait ÇED raporunda özensizlik ve bilimsel eksiklikler bulunmaktadır” denildi.
Bergama’nın Ovacık, Çamköy ve Narlıca mahalleleri arasında kalan bölge ile yine kentin Gelintepe Mevkii’nden altın çıkaran ve bir süre önce kayyuma devredilen Koza Altın İşletmeleri A.Ş.’ye 2009’da verilen ‘ÇED olumlu’ kararının iptali için dava açıldı. Bu dava kapsamında, İzmir 3’üncü İdare Mahkemesi, Danıştay’ın da bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği yönündeki görüşü üzerine, inceleme yapmaya karara verdi. Bu gelişme üzerine davanın açılmasından 7 yıl sonra maden ocağında, 5 kişilik bilirkişi heyeti ile mahkeme üyeleri, keşif yaptı. Geçen mart ayında yapılan keşiften sonra bilirkişilerin hazırladığı rapor da ortaya çıktı.
İki kişi "Yok", üç kişi "Var" dedi
Kuzeyormanlari.org'da yer alan habere göre, bilirkişilerin ayrıntılı incelemesinden sonra heyetteki 2 bilim adamının ‘ÇED olumlu’ kararında eksiklik görmediği, 3 bilim adamının ise eksikliklere dikkat çektiği öğrenildi. Raporun sonuç bölümünde bilirkişi heyeti ulaştıkları sonucu şöyle belirtti:
“Davaya konu ÇED raporu, ilgili yönetmeliğe uygun hazırlanmıştır. Siyanürleme projesinin uygulanışında, su kaynaklarının kullanımında hidrojeolojik değerlendirmeler, çevresel izleme programında mevzuat ve uygulama açısından eksiklik gözlenmemiştir. Bununla birlikte özellikle maden işletme sahasının flora ve faunasıyla ilgili rapor bölümü arazi gerçeğini yansıtmamaktadır. Deprem riski ve taşkın açısından maden işletmesine ait ÇED raporunda özensizlik ve bilimsel eksiklikler bulunmaktadır.”
“İptal bekliyoruz”
Altın madenine karşı yıllardır mücadele veren Avukat Senih Özay, bilirkişi raporunu değerlendirdi. İnceleme sırasında, toprak zehirlenmesine, yer altı suyuna, bitki etkilenmelerine, kanser hastalıkları sayısına, sakat doğumlara, sakat hayvan doğumlarına, yöre bitkilerinin fiyat düşümlerine bakılmasını istediklerini kaydeden Senih Özay, şunları söyledi:
“Raporda iki bilim insanı, ÇED raporu tartışılmaz bir metinmiş gibi, ‘Bu metne uygun uygulamalar yapılmaktadır’ demektedir. Firmanın raporları da ‘limit değerleri aşmadık’ şeklinde olunca ‘işletme çok güzel’ demektedirler. Aynı bilim adamları, yeraltı suyu akımının, ÇED raporunda öngörüldüğü şekilde gerçekleştirildiğini, bölge halkının suyunu azaltmak bir yana, bağımsız kuyulardan sağlandığı için köylülerin zarar görmediğini söylemiştir. Diğer bilim adamı, bitkisel ve hayvansal unsurların yörede tartışılması tamamen ansiklopedilere, teorik literatüre göre hazırlandığı saptaması yapmıştır. Hiçbir canlı örnek toplanmamıştır. Ancak heyetteki bilim insanlarından üçü ise topoğrafya haritası ve uydu görüntüleri faaliyet alanının ÇED Raporu’nda gösterilen alanın dışına çıktığını belirtip ‘uyumsuz kullanım vardır’ demiştir. Proje alanının deprem faylarının üzerinde olduğu, bir bölümünde verimli alüvyonlar üzerinde yer aldığını, yörenin depremselliğinin aktif olduğunu yazmıştır. Mahkemeden ÇED olumlu raporuna iptal bekliyoruz.”
