Hülya Karabağlı / ANKARA
TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nda, ‘Meclis Araştırması’ başlıklı maddede, BDP, kurumların, araştırma komisyonlarının taleplerine ‘devlet sırrı’, ‘ticari sır’ gerekçesi gösteremeyeceklerine ilişkin öneride bulundu. BDP, yargıya intikal eden bir konunun Meclis tarafından da araştırılabileceğine dikkat çekiyor. CHP ve MHP ise, sır kavramlarına teknik, objektif ve somut ölçütler getirilmesini istiyor. Anayasa’nın ‘gensoru’ başlıklı düzenlemesinde üç siyasi parti arasında anlaşma sağlandı. BDP, gensoru önergesinin 10 milletvekili tarafından verilmesi önerisinde bulundu. Öneri, henüz uzlaşma sağlanamadığı için şimdilik kırmızı yazılarak paranteze alındı. Anlaşma sağlanan ‘gensoru’ düzenlemesi şöyle:
Gensoru
Madde- (1) Gensoru önergesi, bir siyasal parti grubu adına veya en az yirmi (BDP Önerisi : on) milletvekilinin imzasıyla verilir.
(2) Gensoru önergesi, verilişinden sonraki üç gün içinde bastırılarak üyelere dağıtılır; dağıtılmasından itibaren on gün içinde gündeme alınıp alınmayacağı görüşülür. Bu görüşmede, ancak önerge sahiplerinden biri, siyasal parti grupları adına birer milletvekili, Bakanlar Kurulu adına Başbakan veya bir bakan konuşabilir. Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının en az üçte biri tarafından verilen gensoru önergesinin gündeme alınması zorunludur.
İki gün geçmedikçe görüşülemez
(3) Gündeme alma kararıyla birlikte, gensorunun görüşülme günü de belli edilir; ancak gensorunun görüşülmesi, gündeme alma kararının verildiği tarihten başlayarak iki gün geçmedikçe yapılamaz ve yedi günden sonraya bırakılamaz.
(4) Gensoru görüşmeleri sırasında üyelerin veya grupların verecekleri gerekçeli güvensizlik önergeleri veya Bakanlar Kurulunun güven isteği, bir tam gün geçtikten sonra oylanır.
Bakanlar kurulu düşürülürse
(5) Bakanlar Kurulunun veya bir bakanın düşürülebilmesi, üye tamsayısının salt çoğunluğuyla olur; oylamada yalnız güvensizlik oyları sayılır.
(6) Bakanlar Kurulu’na karşı verilecek güvensizlik önergesinde başbakan adayının ismi yer alır. Bakanlar Kurulu’nun üye tam sayısının salt çoğunluğunun oyu ile düşürülmesi durumunda Cumhurbaşkanı önergede ismi geçen milletvekilini başbakan olarak atar.
