Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, virüs benzeri parçacıklara (VLP) dayalı aşı çalışmasını yerinde inceledi. Varank, "Bu aşı çalışmasında önemli bir aşamaya geldik. Faz çalışmalarına bir an önce geçebilirsek buradan dünyaya bir 'müjde veririz' diye inanıyorum" dedi.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre; Bakan Varank, dünyada sayılı, TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu kapsamında ise tek VLP ile geliştirilen aşı çalışmasını yerinde gözlemledi. Nobel İlaç'ın TÜBİTAK Marmara Teknokent’teki (MARTEK) Biyoteknolojik İlaç Tesisini ziyaret eden Varank, yürütülen çalışmalar hakkında yetkililerden bilgi aldı. Bakan Varank'a, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ile TÜBİTAK MARTEK Genel Müdürü Mehmet Ali Okur eşlik etti.
"8'i aşı 17 farklı projeyi destekliyoruz"
Nobel İlaç Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Ulusoy'un ev sahipliğindeki ziyarette Nobel İlaç Biyoteknoloji ve Yeni Ürün Değerlendirme Direktörü Dr. Hasan Zeytin, Varank’a yürüttükleri çalışmalar hakkında sunum yaptı. Sunumun ardından aşı çalışmalarının yapıldığı laboratuvarda incelemelerde bulunan Varank, daha sonra gazetecilerin ziyarete ilişkin sorularını yanıtladı. Bakan Varank, virüsün Türkiye'ye gelmeden önce TÜBİTAK olarak Türkiye'deki bütün bilim insanlarını bir araya topladıklarını söyleyerek, "Virüsle mücadele edebilecek hangi projeniz varsa bu aşı veya ilaç olabilir, korucu malzemeler olabilir. Biz sizi desteklemek istiyoruz yeter ki bu musibetle dünyanın mücadelesine Türkiye'nin de katkısı olsun hem de vatandaşlarını koruyabilsin' dedik. Bu fikirle yola çıkarak TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu'nu oluşturduk. Bu platform çatısı altında 17 farklı projeyi destekliyoruz. Bunlardan 8'i aşı çalışması. İlk günden itibaren gerek Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, gerek TÜBİTAK ve gerekse Sağlık Bakanlığı olarak süreci yakından takip ediyoruz. Bilim insanlarına yardımcı olmaya ve insan kaynağına katkı sağlamaya çalışıyoruz" dedi.
"Aşının faz aşamasına geçmek için üretim lazım"
Varank, en önemli projelerden bir tanesinin 'VLP' denilen virüs benzeri parçacıklara dayanan bir aşı çalışması olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Burada İhsan Gürsel ve Mayda Gürsel hocalarımız bu projeyi aslında başka bir platform için geliştirirken salgın çıktığında hemen bunu kendi platformlarına adapte ederek VLP'yle ilgili aşı çalışmasını hızlıca başlattılar. Bu aşı çalışmasında önemli bir aşamaya geldik. Aşının faz aşamasına yani insan denemelerine geçmesi için bir üretiminin yapılması gerekiyor. Burada Nobel İlaç'ta daha önce Sağlık Bakanlığımızın GMP sertifikası verdiği bu tesislerde şu anda aşımızın faz çalışmalarına, insan çalışmalarına geçmesi için gerekli olan üretimler yapılıyor. Bu üretimlerin kalite kontrollerinin yapılması lazım. Bunun yanında toksisite çalışması yani insana ya da herhangi bir canlıya zarar verip vermediğinin çalışmalarının yapılması lazım. Tüm bu çalışmaları ay sonuna kadar tamamlayıp faz aşamasına geçmeyi planlıyoruz. Dünyada bu alanda (VLP aşı) özellikle Dünya Sağlık Örgütü'nün listesine girmiş çalışmalar var ama şu ana kadar sadece bir çalışma, faz 1'e geçmiş durumda. İnşallah biz 2'ncisi olacağız. Bu çalışma oldukça inovatif bir yöntem. Protein tabanlı bir çalışma olduğu için de oldukça güvenilir ve etkisi de oldukça yüksek bir çalışma olduğuna inanıyoruz. Elbette bunları kanıtlamak için faz çalışmalarının, insan denemelerinin tamamlanması gerekiyor."
"Faz çalışmalarında başarılı olursa seri üretime geçecek"
Virüs benzeri parçacıklara dayalı aşı çalışmasında ay sonuna kadar Sağlık Bakanlığı ile koordine halinde insan çalışmasına başlamak istediklerini ifade eden Bakan Varank, şöyle konuştu:
"Burada alacağımız neticelere göre dünyada büyük etki oluşturabilecek bir aşıyı özel sektörümüzün de desteğiyle üretebileceğimize inanıyoruz. Faz çalışmalarına bir an önce geçebilirsek buradan dünyaya bir 'müjde veririz' diye inanıyorum. Bu aşı, faz çalışmalarında başarılı olursa seri üretime geçecek. İlk aşamada 50 milyon doz aşı üretebilecek bir kapasite kuruluyor. İhtiyaç halinde bunu arttırabiliriz. Bu inovatif bir aşı metodu olduğu için dünyadan buna talep olabilir. Özel sektörümüz ve Sağlık Bakanlığımızla koordinasyon halinde tüm bu süreçleri yürütüyoruz."
VLP aşılar, bir bağışıklık tepkisi uyandıran ancak hastalığa neden olmayan virüs benzeri parçacıklardan geliştiriliyor. Yeni bir yöntemle geliştirilen bu aşılar, bazı hastalıklar için halihazırda insanlarda kullanılıyor. Ancak dünyada Covid-19 virüsü için onaylanmış bir VLP aşısı bulunmuyor.