Sağlık

Araştırma: Hamilelik annenin beynini değiştiriyor

Hamilelik boyunca en belirgin değişiklik, gri madde miktarının sürekli bir şekilde azalmasıydı

24 Eylül 2024 13:16

Hamile bir kadının, hamilelik öncesinden ve doğumdan sonraki iki yıla kadar her birkaç haftada bir yapılan MRI taramaları, annenin beyninde geniş çaplı yeniden yapılanmalar olduğunu ortaya koydu. Bazı değişikliklerin kısa süreli, bazılarının ise yıllarca kalıcı olduğu tespit edildi.

Araştırmacılar, hamilelik sırasında dramatic hormonal değişimleri izlemek için 26 beyin taraması ve eşzamanlı kan örnekleri aldı. Veriler, beynin haftalık olarak nasıl değiştiğini gösterdi. Hamilelik boyunca en belirgin değişiklik, gri madde miktarının sürekli bir şekilde azalmasıydı ve ikinci trimesterin sonuna doğru sinir bağlantılarında geçici bir artış gözlemlendi.

California Üniversitesi'nde araştırmacı olan Prof. Emily Jacobs: “Maternal beyin, gestasyon boyunca bu koreografik değişimi yaşıyor ve biz bu süreci nihayet gerçek zamanlı olarak gözlemleyebiliyoruz” açıklamasında bulundu. Araştırmacılar, daha önce hamile kadınların beyinlerini çeşitli dönemlerde incelemişti, ancak son çalışmanın geçici değişiklikleri gözden kaçırabileceği belirtiliyor.

"Kendimi çok farklı hissetmedim"

Fotoğraftaki incelenen beyin, California Üniversitesi’nde nörobilimci Elizabeth Chrastil’e ait. Chrastil, hamilelik öncesinde, hamilelik sırasında ve Mayıs 2020'de oğlu doğduktan sonraki iki yıl boyunca tarandı. Chrastil: “Gerçekten yoğun bir çalışma oldu. Hamilelikte kendimi çok farklı hissetmedim. Bazı insanlar ‘anne beyni’ gibi şeylerden bahsediyor, ben bunları pek deneyimlemedim” açıklamasında bulundu.

"Hormon seviyesinin yükselmesi ile ilişkili olabilir"

Tarama sonuçları, özellikle sosyal bilişle ilgili bölgelerde gri madde hacminde ve kalınlığında geniş çaplı azalmalar gösterdi. Beyaz madde mikro yapısı, beynin bağlantılarını ölçen bir gösterge, ikinci trimesterin sonunda zirveye ulaştıktan sonra tekrar düştü. Beyin omurilik sıvısı ve ventrikül adı verilen beyin boşlukları genişledi. Bu değişiklikler, hormon seviyelerinin yükselmesi ile ilişkilendirildi.

"Kadın sağlığının görmezden gelinmesinin bir yan ürünü"

Bu çalışma, benzer taramaların daha fazla hamile kadın üzerinde toplanacağı Maternal Beyin Projesi'nin başlangıcını işaret ediyor. Jacobs, “Hamileliğin nörobiyolojisi hakkında hala anlamadığımız çok şey var ve bu, kadınların karmaşık olduğu ya da hamileliğin bir Gordiyon düğümü olduğu için değil; bu, biyomedikal bilimlerin tarihi olarak kadın sağlığını görmezden gelmesinin bir yan ürünü” açıklamasında bulundu. (Kaynak: Habertürk, The Guardian)