Yaşam

Araştırma: 'Çok eşlilikte aşırıya kaçmak' deniz fillerine erken ölüm getiriyor

22 Mart 2023 19:52

Macquarie Adası'nda yaşayan güney deniz filleri üzerinde yapılan bir araştırma, yaklaşık 100 partnere kadar çıkabilen çok eşli yaşamlarının, deniz fillerinin erken ölmesine yol açtığını saptadı. 

Sputnik'in aktardığına göre; Tazmanya Üniversitesi'nde doktora öğrencisi olan Sophia Volzke'nin yürüttüğü araştırmada, Güneybatı Pasifik bölgesindeki Macquarie Adası çevresinde yaşayan 14 bin deniz fili incelendi.

Erkek ve dişilerin hayatta kalma oranlarının genç yaşlarda hemen hemen aynı olduğu görüldü, ancak yetişkin sayıldıkları 8 yaşından sonra erkek deniz fillerinin hayatta kalma oranı yarı yarıya düşerken yetişkin dişi deniz fillerinde bu oranın yüzde 80'de kaldığı ortaya çıktı. Araştırmaya göre farklılığın en önemli sebebinin ise erkeklerin çok eşli yaşam tarzı ve beraberinde getirdiği aşırı kiloluluk olduğu aktarıldı. 

En büyük ve en kilolu deniz fillerinin üreme konusunda avantajlı konuma geldiğini ifade eden araştırma makalesinin yazarı Volzke, "Bu canlılar besinlerini ancak okyanustan temin edebiliyorlar. Üremek için karaya çıktıklarında ise dişilere erişim için diğer erkeklerle yarışa giriyorlar. Diğer erkeklerle savaşmak ve kimi zaman haftalar, aylar boyunca bir şey yemeden karada hayatta kalabilmek için vücutlarında yağ depolamış olmaları gerekiyor" dedi. 

Söz konusu türün, aşırı bir 'çok eşlilik' pratiğine sahip olduğu; bu pratiğe göre en büyük ve dominant erkeklerden oluşan küçük bir grup deniz filinin, üreme kabiliyetine sahip dişilerden oluşan 'haremleri' kontrol ettiği ve bu haremlerdeki dişi sayısının 100'ü bulabildiği belirtildi. Volzke "Harem bu kadar genişleyince daha genç bir erkek deniz filinin, kontroldeki deniz filinin yardımcısı olmasına izin verilebiliyor. Tamamen haremin ne kadar büyük olduğu ve sahilin coğrafyasına bağlı. Eğer gerçekten uzun bir sahildeyseniz, birkaç küçük hareme sahip olma ihtimaliniz artıyor. Erkeklerin yalnızca yüzde 4'ü bu dominant konuma gelebiliyor" diye konuştu. 

Araştırmacılar, yetişkin erkekler üzerindeki bu rekabet baskısının deniz fillerini olabildiğince çabuk kilo almaya ittiğini; bunun da hayatta kalma oranlarının daha düşük olmasına yol açtığını aktardı. Makalede, "Yetişkin erkekler besin arama çabalarını daha sığ sularda yoğunlaştırır. Bu bölgeler son derece verimli olsa da, aynı zamanda orkalar ve uyuyan köpekbalıkları gibi diğer deniz yırtıcılarının da uğrak yeri" ifadelerine yer verildi. 

Öte yandan Volzke'ye göre, erkek deniz filleri biyolojik olarak yaklaşık 6 yaşında üreme yeteneğine erişmelerine rağmen, dişilerle üreme amaçlı etkileşime girmek için genellikle 9 ila 12 yaşına kadar bekliyor.