Işıl Öz/ T24
AKP’li Melih Gökçek ile CHP’li Mansur Yavaş’ın başkanlık yarışına sahne olan Ankara’da sandıkların durumu ile ilgili tartışmalar sürerken Dr. A. Murat Eren, ilk ham veriler üzerinden sosyal medyada bir görsel yayımladı.
İddialardan birinin “katılımın çok yüksek olduğu sandıkları AKP'nin alması” olduğunu belirten Eren, kayıtlı seçmenlerin tümünün oy kullandığı sandıklarda AKP’nin kazanmasının, kullanılmayan oylara AKP damgası vurulup sandığa atıldığı ihtimalini akla getirebileceğinin altını çizdi.
Grafiğin yüksek çözünürlüklü hali için tıklayın
Eren’in paylaştığıa grafiğe dair yaptığı açıklama şöyle:
“Bu grafikteki her nokta Ankara’daki bir sandığa denk geliyor. Grafiği okumanız kolaylaşsın diye iki tanesinden ok çıkarıp içeriklerini not ettim. Ortadaki yeşil çizgi, AKP ve CHP’ye aynı miktarda oy çıktığı durumda sandığı grafik üzerinde görmemiz gereken bölgeyi ifade ediyor. Bu bağlamda grafiğin sol üst kısmında kalan sandıklar CHP’ye AKP’ye çıktığından daha çok oy çıkmış olan sandıkları ifade ederken, sağ alt tarafta kalanlar ise AKP’ye çıkan oy oranının CHP'ye çıkan oylardan daha fazla olduğu sandıkları ifade ediyor.
Grafikte kırmızı noktalar ile işaretlenmiş olan sandıklar katılımın %99’dan fazla olduğu sandıkları gösteriyor. Yani sandığa kayıtlı seçmenlerin hemen hepsi oy kullanmışlar. Grafikten görebileceğiniz gibi bu sandıkların büyük kısmı AKP tarafına düşüyor. Fakat kendilerinden CHP’ye de oy çıkmış. Bu durumda olan 134 sandığın %16’sında CHP, %84’ünde ise AKP daha fazla oy almış.
Bu elbette düşündürücü bir sonuç. Ankara’daki ortalama katılım %88. Yani her sandıkta kayıtlı seçmenlerin ortalama %88’i oy kullanmaya gitmişler. Katılımın ortalamanın üstünde olduğu sandıklarda da bu trend aynı olsaydı epey çarpıcı olurdu elbette. Fakat bu durumdaki sandıkların %49’unda CHP AKP’den daha fazla oy alırken %51’inde AKP CHP’den fazla oy almış.
Fakat benim için çok daha enteresan bir sonuç geçersiz oy sayısından geldi. AKP’nin kazandığı sandıklardan çıkan geçersiz oyların, içinden CHP çıkan sandıklardan çıkan geçersiz oylardan daha fazla olduğu iddiasını değerlendirmek istedim.
AKP’nin önde olduğu sandıklarda geçersiz oylar daha fazla
Buradaki grafiğin ilkinde tüm sandıkların ilçelere göre renklendirildiğini göreceksiniz. Çok net kümeler olduğu açık. Çankaya ve Mamak sol üstte, Sincan ve Altındağ sağ altta. Bir altındaki grafikte ise her sandık içinden çıkan geçersiz oyların bu sandıktan çıkan tüm oylara oranına göre normalleştirilmiş durumda. Yani bir sandıktan çıkan geçersiz oy oranı çok ise o sandık daha görünür, eğer bir sandıktan neredeyse hiç geçersiz oy çıkmamış ise o sandık daha az görünür oluyor.
Grafiğin sol üst tarafındaki sandıkların neredeyse tamamen kaybolduğunu kolaylıkla gördüğünüzü tahmin ediyorum. Grafiğin sağ alt tarafında ise geçersiz oy sayılarının yarattığı bir kalabalık var.
124,075 geçersiz oy söz konusu. Bunlardan 82,647 tanesi AKP’nin CHP’den daha çok oy aldığı sandıklarda çıkmış. Bu rakam geçersiz oyların %66.8’ine tekabül ediyor. AKP ile CHP’nin neredeyse aynı miktarda oy aldığı göz önünde bulundurulursa, buradaki dağılımın %50 olması gerekirdi. Fakat %66.8 son derece rahatsız edici bir fark. Çok kaba bir hesapla AKP’nin CHP’nin önünde tamamladığı sandıklarda, diğer tüm sandıklardan daha fazla çıkan geçersiz oy sayısı yaklaşık 20,000. Bu da tüm geçerli oyların yaklaşık %.5’ine denk geliyor. Hiç de öyle azımsanacak bir rakam değil.”
