Yaşam

AB coğrafi işaretli Maraş tarhanası hakkında merak edilenler

Avrupa Birliği şimdiye dek 21 Türk ürününü tanıdı. Bu ürünlerden biri de adı, korumalı coğrafi işaret (PGI) ile tescillenen Maraş tarhanası. AB tescili, “Maraş tarhanası” adının korunmasına, ürünün ve ürünün coğrafi üretim alanıyla bağlantılı benzersiz özelliklerinin yanı sıra geleneksel bilgi birikiminin de tanıtılmasına yardımcı oldu.

15 Mayıs 2024 20:03

T24 Yaşam

Maraş tarhanası; pişmiş buğday, yoğurt, kekik ve tuz karışımının kurutulmasından oluşan fermente bir yiyecek. Türkiye'de üretilen diğer tarhanalardan lezzeti, şekli, tüketim biçimleri ve yerel üretim yöntemiyle ayrılıyor.

Yoğurt, pişirme sırasında değil pişmiş ve yarılmış buğday soğuduktan sonra ekleniyor. Böylece doğal probiyotik katkılar korunmuş oluyor. Bu şekilde yiyeceğin tadı ekşiyor ve muhafaza süresi uzuyor.

Maraş tarhanası tek başına yenebileceği gibi çorba yapılarak, yağda kızartılarak, fırınlanarak, et suyunda bekletilerek de tüketilebiliyor.

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkanı, Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut, tescil için şu ifadeleri kullandı:

“Bu AB tescili, Maraş tarhanasının hem üreticilerinin hem de tüketicilerinin korunmasında çok önemli bir rol oynuyor. Üreticiler logo ile tüketicilere güven verirken, tüketiciler de logoyu gördüklerinde orijinal bir ürün aldıklarını anlıyorlar. PGI tescili aynı zamanda Maraş tarhanası adının korunmasını sağlıyor ve Türkiye'de ve ötesinde de tanınırlığını artırıyor.”

Türkiye'deki diğer tarhanaların aksine Maraş tarhanasına yoğurt buğdayın pişirilmesinden sonra, kurutma işleminden ise hemen önce karıştırılıyor

Maraş tarhanası temmuz ve ağustos aylarında hasırların üzerine serilerek güneşte kurutuluyor. Kahramanmaraş'ta bu aylarda ortalamanın üzerinde güneş ışığı ve esinti, kurutma için çok önemli.

Yerel bilgi ve üretim tecrübesinin nesilden nesile aktarılmasıyla Maraş tarhanası, Kahramanmaraş halkı için vazgeçilmez bir gıda ve kültür unsuru haline gelmiştir. Öyle ki annesi Kahramanmaraşlı olan Osmanlı padişahlarından Yavuz Sultan Selim’in Mısır'a giderken ordusuna besin değeri yüksek olduğu için Maraş tarhanası hazırlattığı söyleniyor.

İsmin PGI ile tescili için başvuru sürecini yürüten Kahramanmaraş Ticaret Borsası Başkanı Mustafa Narlı, AB tescilinden duyduğu mutluluğu dile getirerek, “AB tescili, ürünümüzün dünyada tanınacağı anlamına geliyor. İnşallah bundan sonra dünyadaki tüm insanlar Kahramanmaraş'ta üretilen bu harika tarhanayı yiyecek” diye konuşuyor.

Mustafa Narlı, Kahramanmaraş Ticaret Borsası Başkanı

Kahramanmaraş'taki üreticiler de gelişmeden memnun. Onlardan biri olan Samet Çiftarslan şöyle diyor:

“Dünyada coğrafi işaretli yerel gıdalara büyük bir talep var. AB'nin korumalı coğrafi işaretinin ürünlerimizin Türkiye'de ve Avrupa'da tanınırlığını artıracağına inanıyorum.”

Diğer bir üretici olan Halit Yeninar ise, “Maraş tarhanası en az 500 yıllık zengin bir geçmişe sahiptir. Hem tek başına atıştırmalık olarak tüketilir hem de çorba yapımında kullanılır. İçinde hiçbir koruyucu madde yoktur. Açken yediğinizde sizi tok tutar ve yemek üzerine yediğinizde sindirime yardımcı olur. Umarım Kahramanmaraş'ın bu gizli cevheri hem Türkiye'de hem de dünya çapında daha fazla tanınır” diyor.

AB’nin tanıdığı 21 Türk ürünü

AB’nin Türkiye’den PDO (menşe adı) ve PGI (korumalı coğrafi işaret) statüsü verdiği ürün isimleri şöyle:

Antep baklavası / Gaziantep baklavası

Aydın kestanesi

Aydın İnciri

Bayramiç Beyazı

Malatya kayısısı

Milas zeytinyağı

Taşköprü sarımsağı

Giresun tombul fındığı

Antakya künefesi

Suruç narı

Çağlayancerit cevizi

Gemlik zeytini

Edremit zeytinyağı

Milas yağlı zeytini

Ayaş domatesi

Edremit Körfezi yeşil çizik zeytini

Maraş tarhanası

Ezine peyniri

Safranbolu safranı

Aydın memecik zeytinyağı

Araban sarımsağı

TIKLAYIN | Türkiye'nin sahip olduğu coğrafi işaretlerle ilgili hikâyeleri

TIKLAYIN | AB-Türkiye iş birliğine ilişkin hikayeler