Politika

Aramada makul şüphe yasalaştı

Danıştay ve Yargıtay'da üye-daire sayısını artırmayı öngören 'yargı paketi' Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi

02 Aralık 2014 22:34

Kamuoyunda 'yargı paketi' olarak bilinen ve iktidarla muhalefet arasında sert tartışmalara neden olan kanun teklifi TBMM Genel Kurulu'nda yapılan oylamada kabul edildi. Kanun teklifi 
hakim ve savcı ücretlerinde artış, polise 'kuvvetli şüphe' yerine 'makul şüphe'de arama yetkisi, Danıştay ve Yargıtay'da üye ve daire sayısı artışı ile 4 bin hakim adayı alınmasını öngörüyor

 

Yeni yargı paketi ne getiriyor?

 

TBMM Adalet Komisyonu, yeni haftada 21 Ekim Salı günü AKP’nin getirdiği düzenlemelerden geri adım attığı ve otoriterleştiği eleştirilerine neden olan yeni yargı paketini görüşecek. AKP'li Ramazan Can ve arkadaşlarının verdiği Kanun teklifinin, Ceza Kanunu'nda değişiklik öngören 116. maddesine göre, aramalarda 'somut delillere dayalı kuvvetli şüphe' ibaresi, ' makul şüphe' olarak değiştiriliyor. 

Hâkim ve savcılara maaş zammı öngören teklifinde de eklenmesi beklenilen yargı paketinin görüşmelerinde CHP, MHP HDP'nin aynı konudaki önergelerinin pakete eklenip eklenmesi de tartışılacak. Bir alt komisyon kurulması gündeme gelebilir. 
Hakimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK'lerde değişiklik yapan teklifte, eleştirilere neden olan maddeler şöyle: 

 

'Makul' şüpheliyse aranacak 

 

'Yakalanabileceği, veya suç delillerinin elde edilebileceği hususunda 'makul' şüphe varsa, şüphelinin veya sanığın üstü, eşyası, konutu, işyeri veya ona ait diğer yerler aranabilecek". 

Hükümeti devirmeye çalışmak, silahlı isyan, örgüt kurmak gibi anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlarda taşınmazlara el koyulabilecek. 

İletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınmasına ilişkin maddeye de, yeni bir fıkra ekleniyor. Buna göre, " Şüpheli veya sanığın telekomünikasyon yoluyla iletişimin tespiti, soruşturma aşamasında hakim, kovuşturma aşamasında mahkeme kararına istinaden yapılır. Kararda, yüklenen suçun türü, hakkında tedbir uygulanacak kişinin kimliği, iletişim aracının türü, telefon numarası veya iletişim bağlantısını tespite imkan veren kodu ve tedbirin süresi belirtir" denildi.

 

Devletin güvenliğine karşı suçlarda 'gizli soruşturma'

 

“Devletin birliğini bozmak, milli yararlara karşı harekette bulunmak, devlete karşı savaş açmak” gibi “Devletin güvenliğine karşı suçlarda”, Anayasal düzene karşı ve bu düzenin işleyişine karşı suçlarda dinleme yapılabilecek. 

Devletin güvenliğine karşı suçlar ile Anayasal düzene karşı suçlarda 'gizli soruşturmacı' görevlendirilebilecek. 
Teknik araçla izleme'ye devletin güvenliğine karşı suçlar ile anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçları düzenleyen tüm maddeler kapsama alındı.

 

Avukatlara dosyaya ulaşma engeli

 

Ceza Kanunun mülga edilen maddeleri teklifle yeniden düzenleniyor.

"Müdafiin dosyayı inceleme yetkisini düzenleyen 153. maddenin mülga olan 2-3 ve 4. maddesi şöyle: 

Müdafii dosya içereğini incelemesi veya belgelerden örnek alması, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebilecek ise, cumhuriyet savcısının istemi üzerine, hakim kararıyla bu yetkisi kısıtlanabilir. 

Yakalanan kişinin veya şüphelinin ifadesini içeren tutanak ile bilirkişi raporları ve adı geçenlerin hızır bulunmaya yetkili oldukları diğer adli işlemlere ilişkin tutanaklar hakkında ikinci fıkra hükmü uygulanmaz. 

Müdafi, iddianamenin mahkeme tarafından kabul edildiği tarihten itibaren dosya içereğini ve mhafaza altına alınmış delilleri inceleyebilir; bütün tutanak ve belgelerin örneklerini harçsız olarak alabilir. 

162. maddeye eklenen 2. fıkra, 'Örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda cumhuriyet savcısı zoruşturmanın yapıldığı yer sulh ceza hakiminden de karar alabilir" biçiminde düzenlendi. 

AKP'nin diğer teklifinde, Yargıtay Birinci Başkanı, Danıştay Başkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı, Yargıtay Birinci Başkanvekilleri, Danıştay Başkanvekilleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili, Yargıtay ve Danıştay daire başkanları, Adalet Bakanlığı Müsteşarı, Yargıtay ve Danıştay üyeleri, birinci sınıf hakim ve savcılar, birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcılar ile diğer tüm hakim ve savcılara 15 bin gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık ek tazminat ödenecek.