116 yıl 311 gün yaşayan ABD’li Susannah Mushatt Jones’un 12 Mayıs’ta hayatını kaybetmesiyle “dünyanın en yaşlı insanı” sıfatını devralan İtalyan Emma Morano, uzun yaşamın sırrını günde iki çiğ yumurta yemesine ve evli olmamasına bağlıyor.
29 Kasım 1899 doğumlu Morano, dünyada 19. yüzyılda doğup da halen hayatta olduğu bilinen tek kişi. Üç yüzyıl gören, dünya savaşlarına, ülkesinin monarşiden cumhuriyete geçişine tanıklık eden Morano halen İtalya’nın kuzeyinde, İsviçre sınırı yakınlarındaki Verbania kasabasında yaşıyor.
Kendisinden birkaç ay büyük ABD’li Jones’un önceki gün hayatını kaybetmesi üzerine resmi olarak dünyanın en yaşlı insanı ilan edilince Morano’nun Verbania’daki evinin önü gazetecilerle doldu. İşitme sıkıntısı çeken Morano gazetecilere konuşmasa da yakınları yaşlı kadının nasıl yaşadığını ve dünyanın en yaşlı insanı olduğunu öğrenince nasıl tepki gösterdiğini aktardı.
“Dağlar kadar yaşlıyım”
Yakınlarının İtalyan ve dünya basınına anlattığına göre Emma Morano, dünyanın en yaşlı kişisi olduğunu öğrenince memnuniyetle, “Aman Tanrım! Dağlar kadar yaşlıyım” dedi.
Geçen yıl New York Times gazetesine konuşarak uzun yaşam sırrını her gün çiğ yumurta yemesine ve yaklaşık 80 yıldır bekar olmasına bağlayan Morano, halen bu diyetini sürdürüyor. 74 yaşındaki yeğeni Maria Antonietta, “O’na her sabah köylülerden taze yumurta alıp getiriyorum. Yumurtaları çiğ olarak yiyor, sadece sarısını elbette” diyor. İki çiğ yumurtanın yanı sıra 100 gram kadar çiğ et de tüketen Morano genellikle öğlen uykusundan sonra ballı ekmek, akşam yemeğinde de sebze çorbası yiyor.
Doktoru Carlo Bava, Morano’nun çok da dengeli bir diyetle beslenmediğini, anemi hastalığı yüzünden ağırlıklı olarak hayvansal protein aldığını söylüyor. Doktor Bava, Morano’nun uzun yaşamasının en önemli nedeninin genetik faktörler olduğunu savunuyor. Nitekim Morano’nun ailesinde 100 yaşını aşmış başka akrabaları da bulunuyor.
Ancak Bava, Morano’nun duygusal açıdan dayanıklı ve pozitif olduğunu da vurguluyor. Morano’nun, 6 aylıkken oğlunu kaybettiğini, kendisini döven kocasından boşandığını anlatarak “Kadınların itaatkar olmasının beklendiği faşist dönemde kocasını terk etti. Her zaman çok kararlıydı” diyor.
Yardımcısı Mila da 116 yıllık tecrübeye sahip Morano’nun kendisine tavsiyelerini şöyle anlatıyor: “Bana hep erkeklere karşı dikkatli olmamı, ilk önüme çıkanla nişanlanmamamı, hoşuma gitmiyorlarsa onları terk etmemi söyler.”
