Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Temmuz 2021'de kaleme aldığı bir makalede, Rusya, Ukrayna ve Belarus'un tek bir 'Rus-Slav' kimliğine sahip olduğunu, bu milli kimliğin başkentinin de Ukrayna'nın Başkenti Kiev olduğunu belirtmişti. Ayrıca Ukrayna'nın tam bağımsızlığının Rusya ile ortaklığı halinde mümkün olduğunu belirtmişti.
Aslında bu makale, bugün yaşananların habercisi gibiydi. Makalenin adı, ‘Rusların ve Ukraynalıların Tarihsel Birliği ’ adını taşıyordu.
Bugün batıda Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik emelleri konuşuluyor ve adeta Rusya'nın Ukrayna'ya girmesi yönünde 'teşvik' edici ya da 'kışkırtıcı' bir politika izleniyor. Ukrayna'nın NATO üyeliği gibi bir durumun Rusya'nın 'kırmızı çizgisi' olduğu söylemine pek bir aldırış edilmiyor. Sanki Rusya'nın Ukrayna'yı aynı Kırım'da olduğu gibi 'ilhak' etmesi isteniyor.
Rusya bunun farkında. Hatta Ukrayna'ya savaş açacağı yönünde bir izlenim bırakmış olmasından da memnun. ABD Rusya'nın damarına basıyor, Rusya ise memnun...
Askeri seçenekler
Peki çatışma olması halinde nasıl bir senaryo yaşanabilir? Rusya Ordusu'nun muhtemel askeri-jeostratejik hareket tarzını, ardından da harekat tasarısı (CONOPS, concepts of operations) seçeneklerini gözden geçirelim. Rusya muhtemelen, Donbass bölgesine konvansiyonel birliklerin girmesine ve Belarus’ta geniş kapsamlı ileri üslenme seçeneklerine yoğunlaşacak. Ekonomi ve Dış Politika Araştırma Merkezi'nin bir analizine göre mevcut koşullarda, üç jeopolitik hedef seçeneği ön plana çıkıyor.
- Kırım ile Rus anakarasının fiili bağlantısını sağlayacak şekilde, Mariupol dahil olmak üzere, Ukrayna’nın güneydoğusunun işgal edilmesi,
- Ukrayna’yı Karadeniz ve Azak Denizi’nden tamamen izole edecek ve bir kara devletine dönüştürecek şekilde, Odessa dahil olmak üzere, tüm güney sahilinin işgal edilmesi,
- Ukrayna topraklarının Dinyeper Nehri eksenli işgal edilmesi ve Kırım– Dinyeper – Rus anakarası bağlantısının sağlanması.
Tüm bunlar yapılırken de, Karadeniz sahilinin kısmen ya da tamamen kontrol altına alınması. Rus harekat planı, Ukrayna’nın merkez ve güney bölgelerine odaklansa da, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin müdafi konsantrasyonunu dağıtmak için, Belarus topraklarını da kullanarak ve Kiev’i tehdit edecek şekilde, bir kuzey cephesinin açılması kuvvetle muhtemel.
Hedefine ulaşabilir mi?
Peki Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri, kısa bir süre içinde Ukrayna’da hedeflerini gerçekleştirebilir mi? 2015 yılından bu yana Suriye’de ciddi bir tecrübe elde etmiş olan , taktik havacılık pilot ve yer personelinin yaklaşık yüzde doksanına Suriye’de muharip görev icra ettirmiş olan Rusya avantajlı konumda. Ayrıca istihbarat verileri, BM-2725 Uragan ve BM-30 Smerch ağır çok namlulu roketatar ve İskender-M26 kısa menzilli balistik füzeleri ile kısa zamanda sonuç alma yeteneğine sahip. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, kağıt üzerinde iyi bir personel mevcuduna ve sayısal olarak yeterli bir envantere sahip olsa da, özellikle konvansiyonel birliklerin harbe hazırlık seviyesi oldukça düşük. Batı ve özellikle ABD, NATO üyesi olmayan Ukrayna için savaşmayacağını ilan etti. Ayrıca kışın ortasında doğalgazsız kalma gibi bir durumla karşı karşıya...
Yani kısaca, Kremlin’in karşısında bir askeri ittifak yok. Dolayısıyla daha çok, ülke derinliğinde oynak savunma (mobile defense) çerçevesinde bir müdafi harekat tasarısı halinde gerçekleşecek olan bu savaş hali, çok sayıda insanın hayatını kaybetmesine neden olur.
Bu gergin halin ya da savaş ihtimalinin önüne nasıl geçilir?
ABD ya da NATO, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi ya da çatışmayla ülkeye girmesi halinde, Avrupa'ya füzelerin yerleştirilmesi dışında bir seçenek dile getirmedi. NATO içinde bu yönde bir hazırlık ve istek yok. Ama, savaş riskinin hiç olmadığı kadar büyük olduğu uyarısı da dile geliyor. Rusya'yı caydırıcı bir durum ortada yok.
İşte bu nedenle, tamtamlar çalınıyor, Karadeniz'de savaş kapımıza dayanıyor.