08 Ocak 2019

Beyin ve varlık göçünün farkına varmak

"Valla pes doğrusu! Durumu New York Times yazdı diye fark ettik sanki…"

Valla pes doğrusu! Durumu New York Times yazdı diye fark ettik sanki…

Gazete, ‘Türkiye’den yurt dışına göç’ içerikli bir haber yapmasaydı, nitelikli ve varlıklı kişilerin ülkeyi terk ettiklerini yazmasaydı sanki hiç farkında olmayacaktık.

Geçen yıl da Times, ‘Zengin Türkler yurt dışına yerleşiyor’ diye bir haber yaptı da biz biraz olsun aramızda durumu tartıştık. Hep bizi bize yabancılar anlatıyor. Her zaman olduğu gibi…

Yapmayın Allahaşkına… Şöyle bir etrafınıza bakın. Komşularınızla, ahbaplarınızla, akrabalarınızla, berberinizle ve hatta bindiğiniz taksinin şoförüyle bir sohbet edin yeter. Bırakın hepsini Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) raporlarını okuyun anlarsınız.

Türkiye’den her yıl binlerce varlıklı ve nitelikli insan ayrılıyor. Çoluğunu çocuğunu yanına alanlar mı, kardeşini arkadaşını elinden tutup uçağa binenler mi dersiniz… Yapabilen, becerebilen, imkân bulabilen ülkeden uzaklaşıyor.  

Uzaklaşamayanlar da bana soruyor. “Biz bu ülkeden gitmek isterken sen neden 30’u aşkın yıl kaldığın yurtdışından döndün?” diye…

Bu durumu fark etmemiz için Amerikan New York Times (NYT) gazetesinin yazmasına gerek yok. Times’in makalesini beklemek gerekmez.

Durum o kadar ciddi ve göz önünde.

NYT, bu göçün başlıca nedenini,  “kayırmacılık ve artan otoriterleşmeye” bağlamış. “Erdoğan’ın vizyonuna hararetle karşı çıkan Türkler, yeteneklerini ve varlıklarını da alarak, kitleler halinde ülkeyi terk ediyorlar” demiş. 2016 ile 2017 yılları arasında, Türkiye’nin varlıklı diliminin yüzde 12’sine denk gelen, en az 12 bin dolar milyonerinin, servetlerini yurt dışına aktardığını da vurgulamış.

TÜİK’in rakamları

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Eylül ayında yayımladığı veriler, 2017 yılında bir önceki yıla nazaran yüzde 42 oranında artışla, 253 bin 640 kişinin Türkiye’den göç ettiğini gösteriyor. NYT bu rakamı yazdı. Cumhurbaşkanlığı bu rakamın yarısının doğru olduğunu söyledi.   

Ancak resmi veriler ile yazılanlar üç aşağı beş yukarı örtüşüyor. Göç edenlerin yaşlarının 20-34 arasında olduğu, göç eden nitelikli insan gücü ve iş insanı nedeniyle Türkiye’nin yaşadığı kaybın 220 milyar lira olduğu söyleniyor.  2017’de 5 binden fazla milyoner, son 3 yılda ise 13 bin girişimci ve iş insanı Türkiye’yi terk etmiş. Yalnızca 20 OECD ülkesine göç etmiş yurttaşlarımız üzerinden ülkenin kaybının 220 milyar dolar üzerinde olduğu belirtiliyor.

Göçenler genç ve vasıflı

Göçenlerin çoğunluğu genç, hemen hepsi tahsilli ve nitelikli. Dil bilen, hatta yurt dışı deneyimi olan insanlar. Türkiye bu anlamda ‘vasıflı insanlarını’ kaybediyor. Avrupa Birliği’nin Türkiye’den ayrılanların sayısında artış olacağına ilişkin araştırmaları var.

Uzmanlara göre beyin göçünün sonucu olarak ekonomik, sosyal ve kültürel bu kayıplar Türkiye’yi geriletecek unsurlar. Beyin göçünün etkilerinden biri de ekonomiye verdiği tahribat. 

Almanya merkezli İstihdam Araştırma Enstitüsü Beyin Göçü Veritabanı'nın (IAB) verilerine göre, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü'ne (OECD) üye 20 ülke arasında yaşayan, yüksekokul ve üzeri eğitim seviyesine sahip Türkiyeli göçmenler, 30 yılda üçe katlandı.

Beyin göçünün "malumun ilamı" konumundaki yan etkilerinden biri de ekonomiye verdiği tahribat. 

Fransız haber ajansı AFP'nin eğitimli Türk gençleriyle görüşerek hazırladığı haberde göçün üç nedeni var:

-Üniversite mezunlarına azalan iş imkânları, 

-Artan muhafazakârlık

-İnsan hakları ile özgürlüklerin azalması.

Bunlar gençlerin Türkiye’den uzaklaşma sebepleri…

Milyonerler de gidiyor

Kasım ayında birkaç günlüğüne Yunanistan’a gitmiştim. Atina’nın ünlü Syntagma meydanındaki duraklarda bir afiş gördüm. Hem de Türkçe… ‘Yunanistan’a yerleşmek artık çok kolay. 250 bin Euro tutarında bir gayrimenkul yatırımı yapın ve bu güzel ülkede yaşayın’ diyordu. Sayılarını bilmiyorum ama, gördüğüm, bildiğim kadarıyla çok sayıda Türk vatandaşı artık Yunanistan’da yaşıyor.

Güney Afrika merkezli New World Wealth’in yayınladığı “Milyoner Göçü 2018” raporuna göre geçen yıl 95 bin milyoner yaşadığı ülkeyi terk etti. 2016’da 5’inci sırada yer alan Türkiye, 2017'de 3’üncü ülke konumuna yükseldi. Nüfusa ve milyoner sayısına göre ise en fazla göçü veren ülke Türkiye oldu. 

Türkiye iki yılda toplam 12 bin Türk milyonerini başka ülkelere kaptırdı.  

Bu durum artık o kadar ciddi ki, acilen hem beyin, hem de paranın göçüne neden olan unsurları ortadan kaldırıcı çabalar göstermemiz lazım.

Üstelik bu durumu fark etmek için NYT ya da Times gibi yabancı gazetelerin haber yapmasını beklemeden…

Bilmem anlatabiliyor muyum?..

 

Yazarın Diğer Yazıları

Altılı masa ve sarsıntılar

Altılı Masa'nın şunu unutmaması gerekiyor: Bu halk masadan kalkan, zayıf karnından vurulan, masaya tekme atan, iktidarın oyununa gelen, sarsıntılara karşı dayanamayıp sallanan ya da yıkılanı hiç ama hiç unutmayacak

Avrupa-Türkiye karşılaştırması ve terazinin kefesi

Bu ülkede yaşayan gençlerin yüzde 80’inin Avrupa’da yaşamak istemesinin nedeni, Türkiye’de yaşanan bolluğu bırakıp, orada kıtlık içerisinde bir dünya kurmak mı? Sorun bakalım bu insanlara, ‘Terazinin kefesi hangi yönde ağır basıyor?’…

İsrail ile normalleşme süreci

Orta Doğu'da şekillenmekte olan yeni dengeler Türkiye'nin normalleşme çabalarına çok uygun bir zemin sunuyor