"Şimdi çıkacak, TV'de konuşacak, dolar ve Euro yine rekorlar kıracak, Türk Lirası bir kez daha değer kaybedecek" demeye kalmıyor!..
Tayyip Erdoğan yine bildiğini okuyor, "faiz sebep, enflasyon sonuç" gibi, hiçbir bilimsel ve pratik geçerliği olmayan, "kendinden menkul teziyle", önceki akşam TV'de konuşuyor.
Sonuç malum:
Dün sabah dolar 13.84, Euro 15.30 TL'ye fırlıyor.
Yine dün, büyük sürpriz:
"Uzun bir aradan sonra Merkez Bankası piyasaya müdahale ediyor, dolar önce 12.47'ye, Euro 14.97'ye kadar geriliyor ama, sonra yeniden yükseliyor, dolar 13 lirayı, Euro 15 lirayı aşıyor."
Merkez Bankası müdahale ediyor, kur düşüyor.
Erdoğan partisinin grup toplantısında konuşuyor, kur tekrar yükseliyor.
Aynı tez, bu kez İslami görüşe dayanarak "faiz haramdır" lafıyla.
Dolar ve Euro "haram yemiyor", dünyanın hiçbir ülkesinde hiçbir zaman görülmediği üzere yarım saat içinde, o konuştukça, bir aşağı, bir yukarı oynuyor da, oynuyor!..
Avrupa'da asgari ücret
Ağır krizden asgari ücret de, payını alıyor.
Önce bazı Avrupa Birliği ülkelerinden örnekler:
"-Lüksemburg'da Avrupa'da en yüksek 2.202,
-İrlanda'da 1.724,
-Hollanda'da 1.701,
-Belçika'da 1.626,
-Almanya'da 1.585,
-Fransa'da 1.555,
-Yunanistan'da 758 Euro".
Bunlar, Avrupa İstatistik Ofisi'ne (Eurostat) göre, bazı Avrupa Birliği ülkelerinde "bugün geçerli olan asgari ücret" verileri.
Diyelim ki, onlar "gelişmiş ülkeler". Bu ülkelerde kişi başına düşen gelir 50 bin 60 dolar, hele de Lüksemburg'da 103 bin doları buluyor.
Bu ülkeler içinde kişi başına düşen gelir en az Yunanistan'da, o da 30 bin doları aşıyor.
Ya diğerleri?.. İnsani dramlardan geçerek daha dün yeni devlet kuran "Kuzey Makedonya'da asgari ücret 359, Karadağ'da 331 Euro".
Bunların yanı sıra, Avrupa'da en düşük Arnavutluk'ta, o da 245 Euro".
Türkiye sonuncu
Beş, altı yıl önce Türkiye'de kişi başına düşen gelir 10.200 dolar iken, bu gelir bugün 8 bin dolara gerilemiş bulunuyor.
"Ekonomide uçuyoruz, şahlanıyoruz" edebiyatının somut göstergesi!..
Türkiye'de asgari ücret şu anda 2.825 lira.
2021 Ocak ayında, yani bu yılın başında 2.825 lira 392 Euro'ya eşit.
Bugün?..
Türk Lirası'nın tepetakla olması, Euro'nun hızla değer kazanması, hızla derinleşen ve daha da derinleşecek olan ekonomik kriz sonrasında, dün itibariyle:
"Asgari ücret 188 Euro'ya düşmüş bulunuyor. Yıl başına göre, yarı yarıya azalıyor."
Tarımda, sanayide, ulaştırmada, kısaca her alanda olduğu gibi, gözle görülür biçimde gerileyen Türkiye, asgari ücrette de, Avrupa'da sonuncu.
Sendikaların talebi
Önümüzdeki yıl geçerli olacak olan asgari ücretle ilgili ilk toplantı dün yapılıyor. Toplantı öncesinde üç büyük işçi sendikası DİSK, Türk - İş ve Hak - İş beklentilerini dile getiriyor:
"-Asgari ücret rakamı net açıklansın,
-Vergi ve sosyal güvenlik kesintilerinden dolayı, asgari ücret net ücretin altına düşmesin.
-Tüm ücretlerin asgari ücrete tekabül eden bölümü vergi dışı kalsın.
-Ücretliler için Damga Vergisi kalksın.
-Sosyal devlet ilkesi gereği, memurlara çalışmayan eş için ödenen aile yardımı, işçiler için de uygulansın."
"Sosyal devlet" ilkesine teğet bile geçmeyen AKP iktidarının bu istekleri ne ölçüde karşılayacağı en çok on gün içinde belli olacak.
19'da 15 itiraz
Asgari ücret komisyonunda işçi kesimini "Türk - İş" temsil ediyor. DİSK ve Hak - İş komisyonda yok.
Zaman zaman çeşitli konularda sesini çıkarsa da, Türk - İş genellikle iktidarın dümen suyunda.
Geçen yıl asgari ücret toplantısındaki komediyi kimse unutmuyor.
"Aman şu işi hemen bağlayalım" diyen Türk - İş Başkanı Ergün Atalay dönemin Çalışma Bakanı ile birlikte meseleyi acele hallediyor, işçilerin değil, hükümetin istediği oluyor.
İşçiler 2002'den bugüne kadar belirlenen 19 asgari ücretin 15'ine itiraz ediyor, iş verenlerin ise iki itirazı var.
Beş bin iki yüz lira olmalı
Türk - İş ve Hak - İş düne kadar asgari ücretle ilgili herhangi bir rakam açıklamıyor. DİSK "5.200 lira olmalı" diyor.
Buna karşılık, Türk - İş her ay dört kişilik aile için "açlık sınırını" açıklıyor.
"Dört kişilik bir ailenin, sadece gıda harcamalarını içeren açlık sınırı Kasım ayında 3 bin 200 lira.
Gıda harcamaları dahil, giyim, konut, su, elektrik, yakıt giderleri, ulaşım, eğtim ve benzeri ihtiyaçlar eklendiğinde, yoksulluk sınırı olarak nitelenen miktar 10 bin 400 liraya ulaşıyor."
Bu durumda DİSK'in hesabı ve talebi doğru.
Asgari ücret 5 bin lira dolayında olmalı.
Olur mu?.
2023 seçimlerini düşünerek, AKP kesenin ağzını açabilir. Seçimi düşündüğü o kadar belli ki, Tayyip Erdoğan dün:
"Asgari ücrette şu ana kadar olmuşun çok üstünde bir artış yapacağız."
Belirlenecek asgari ücreti, yandaşların desteği ile allandıra ballandıra anlatacağına eminim.
Anlatsın...
Kendisini kurtarmaya yetmez artık.