Apandisit yıllar içinde en çok bilinen hastalıklar arasında haklı bir yer edinmiştir. Herkesin apandisit hakkında biraz bilgisi ve düşüncesi vardır. Her karın ağrısında aman apandisit olmasın kaygısı yatar. Öyle ya, bir de patlarsa çok kötü şeyler olabilir.
Kalın barsağın başlangıç kısmında bulunan bu uzantının ne işe yaradığı da pek bilinmiyor. Lenfoid doku içerdiği için bağışıklık sistemine yardımcı olduğu konusunda söylentiler varsa da net bir bilgi değil. En sık yapılan cerrahi girişimlerin başında apandisit ameliyatları geliyor ve apendiksin alındığı kişilerde eksikliği ileri yıllarda bilinen hiçbir sorun yaratmıyor. Şimdiki bilgilerimize göre zaman zaman iltihaplanarak insanlara sorun çıkartmak dışında bir fonksiyonu yok.
Apandisit tanısı koymak her zaman kolay olmaz. Klasik olarak göbek etrafında başlayan ağrı daha sonra apendiksin olduğu karın sağ alt kesimine iner. Muayene bulgularına ek olarak ultrason ve tomografi artık tanıda çok yardımcı oluyor. Bütün bu olanaklara rağmen özellikle yaşlılarda ve kadınlarda tanı koymak cerrahı zorlar. Üstelik de basit bir hastalık olarak kabul edildiğinden cerrah "bir apandisiti bile anlayamadı" suçlaması ile karşı karşıya kalabilir.
Ultrason ve tomografinin olmadığı dönemde cerrahlar daha rahattı. Muayene bulgularına ek olarak sadece kanda beyaz küre sayısına bakılır ve yüksek olması önemli bir bulgu kabul edilirdi. Aslında her şey cerrahın değerlendirmesine bağlıydı ve böyle olunca da yüzde 20 civarında bir yanılgı normal kabul ediliyordu. O mutlu günler cerrahların mutlak hakimiyet günleriydi ve artık çok geride kaldı.
Ancak bu durumu kötü amaçlarla kullanan cerrahlar da yok değildi elbette. Bazı cerrahlara göre her karın ağrısı aksi ispat edilmedikçe apandisitti ve ameliyat edilmeliydi. Hatta uzun yıllar önce bir ilçemizde apandisit salgını ilan edilmiş ve cerrah neredeyse herkesin ameliyat olması gerektiğini söyleyebilmişti. "Apandisit salgını olur mu?" başlıklı bir soru önergesinin TBMM'de sağlık bakanına verilmiş olduğu da söylentiler arasındaydı.
Apandisitin tedavisi cerrahidir bilgisi çok yaygın ama artık o da değişiyor. Apandisit kendi kendine iyileşebildiği gibi antibiotiklerle tedavi etme seçeneği de oluştu. Bu seçenek ameliyat yapmaya meraklı cerrahların çok hoşuna gitmese de yüzde 70-80'lere varan başarı oranları bildiriliyor. Bu tedavinin de cerrahların denetiminde yapılması gerek, çünkü antibiotiklere olumlu yanıt alınamadığı durumlarda ameliyat kaçınılmaz oluyor. Artık yapılan ameliyatların büyük bir çoğunluğu da laparoskopik olarak yapıldığından ağrı daha az hissediliyor ve yatış süreleri, günlük hayata dönme süreleri kısaldı.
Leonid İvanoviç Rogozov 1960-1961 yıllarında düzenlenen Sovyet Antarktika Seferi'nde pratisyen hekim olarak görev alan bir Sovyetler doktoru. Kendisine apandisit tanısı koyduktan sonra görev sırasında başka bir doktorun olmaması sebebiyle, kendine apandisit ameliyatı yapmasıyla ünlenmişti. Son derece olumsuz şartlar içinde ve sadece karşısına koyduğu bir ayna vasıtasıyla ameliyata başlayan Rogozov bölgeyi lokal anestezi ile uyuşturduktan sonra yanında bulunan aletlerle operasyona başlamış, ayna yardımı ve el yordamıyla iki saatte bu operasyonu gerçekleştirmiş. Bu ameliyatla tıp tarihine geçen Rogozov, 1961 yılında Kızıl Bayrak İşçi Nişanı ödülüne layık görülmüş.
Apandisit rüyalara girer mi? Niye girmesin? Şu şekilde yorumlanmış:
"Rüyanızda bir hastanede apandisit ameliyatı geçirdiğinizi görmek, kızınızın veya oğlunuzun bir genç kız veya bir gençle tanışarak, evlenmeye karar verdiklerine ve bu haberi onlardan alacağınıza delalet eder. Apandisit ameliyatı vücudunuzdan eksilecek bir parçaya işaret ettiği için, çocuklarınızdan birinin de evlenerek evinizden ayrılması tabiri bu bakımdandır. Bir rivayete göre de rüyada apandisit olduğunuzu görmek, büyük bir sıkıntıdan kurtulacağınıza işarettir. Bir başka rivayete göre de: Bir kimse rüyada apandisit ameliyatı olduğunu görse, isabetli bir evlilik yapar."
Ne işe yaradığını bilmediğimiz bu küçücük organın şöhreti, görüldüğü şekilde, boyutunun çok ötesinde.
