Hazine ve Maliye Bakanlığı kendi internet sitesinde 2022 yılı Ocak-Mart bütçe gerçekleşmelerini az önce yayımladı. Buna göre 2022 yılı Mart ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 224,9 milyar TL, bütçe gelirleri 156 milyar TL ve bütçe açığı 69 milyar TL olarak açıklandı. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 198 milyar TL ve faiz dışı açık ise 42 milyar TL olarak açıklandı. 

Merkezi yönetim bütçesi 2021 yılı mart ayında 23 milyar 764 milyon TL fazla vermiş ama 2022 yılı Mart ayında 68 milyar 972 milyon TL açık vermiştir. Faiz dışı fazla 2021 yılı Mart ayında 37 milyar 992 milyon iken 2022 yılı Mart ayında 42 milyar 34 milyon TL faiz dışı açık verildiği görülmektedir. Aşağıdaki tabloda Mart 2021 ile Mart 2022 bütçe gerçekleşmeleri karşılaştırılmıştır. 

Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere bütçe gideri Mart 2021'e nazaran yüzde 102,3 oranında, bütçe gelirleri yüzde 15,6 oranında, vergi gelirleri ise yüzde 64,5 oranında artmıştır. Mart 2021'de bütçe 23 milyar fazla verirken Mart 2022'de 68,9 milyar TL açık vermiştir. 

Ocak-Mart dönemi bütçe gider gerçekleşmeleri

2022 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 750 milyar 957 milyon TL ödenekten Mart ayında 224 milyar 939 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı ayında ise 111 milyar 164 milyon TL harcama yapılmıştır. Mart ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 102,3 oranında artmıştır. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2021 yılında yüzde 8,3 iken 2022 yılında yüzde 12,8 olmuştur. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 104,3 oranında artarak 198 milyar 1 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2021 yılında yüzde 8,3 iken 2022 yılında yüzde 13,1 olmuştur.

Ocak-Mart dönemi gelir gerçekleşmeleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak –Mart itibarıyla 602 milyar 524 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 455 milyar 157 milyon TL, merkezi yönetim vergi dışı gelirleri ise 147 milyar 367 milyon TL olmuştur.

Aşağıdaki tabloda 2022 Ocak-Mart dönemi vergi gelirleri ve bu vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı gösterilmiştir. 

Ocak-Mart dönemi bütçe gerçekleşmeleri içinde KDV ve ÖTV'nin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 47,22, Dolaylı vergilerin payı yüzde 60 ve dolaysız vergilerin payı ise yüzde 40 olarak gerçekleşmiş. 

Ocak-Mart dönemi-2021 ile Ocak-Mart dönemi 2022 vergi tahsilatı karşılaştırılması

2021 yılı Ocak-Mart döneminde bütçe gelirleri 134 milyar 927 milyon TL iken 2022 yılının aynı döneminde yüzde 15,6 oranında artarak 155 milyar 967 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılı Ocak-Mart dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 78,42 oranında artarak 455 milyar 157 milyon TL olmuştur. 

Aşağıdaki tabloya göre 2021 Ocak-Mart dönemine göre tahsilat oranı en fazla olan gelir kalemi kurumlar vergisidir. 2021 Ocak-Mart döneminde 39 milyar 989 milyon TL tahsilatı olan kurumlar vergisi, 2022 Mart ayında yüzde 157,23 artarak 102 milyar 867 milyon TL'ye yükselmiştir. Kurumlar vergisinde dikkat çeken husus ise normal beyan dönemi olmamasına rağmen tahsilat tutarı geçen yıl aynı döneme göre yüzde bin 760 artış göstermiş olmasıdır. 

Geçen yıl aynı döneme göre ÖTV'nin tahsilatında yüzde 37,21 artış görülürken özelliklerden son zamlardan enflasyondan kaynaklı alkolden alınan ÖTV yüzde 62,74 oranında artış göstermiş. 

Başka bir çarpıcı durum ise petrol ve doğal gazdan alınan ÖTV tutarının geçen yıl aynı döneme göre yüzde 31,72 oranında artış göstermiş olmasıdır.