Hazine ve Maliye Bakanlığı internet sayfasında 2021 yılında tahsil edilen vergi gelirleri tutarını açıkladı. Buna göre tahsil edilen toplam vergi geliri 1 trilyon 165 milyar TL oldu. Asıl önemli olan 2020 yılında 2021 yılı bütçe kanunu yapılırken hedeflenen gelir tutarlarıdır. 2021 Bütçe Kanunu'nda tahsil edilmesi hedeflenen vergi geliri tutarı 1 trilyon 58 milyar 147 milyon TL idi. Bu kapsamda toplam vergi gelirleri hedeflenenin üstünde gerçekleşmiş oldu. Peki bu fark nereden geldi? Bunun için her bir gelir kalemine ayrı ayrı bakmakta fayda var. 

2021 yılında ne kadar tahsilat gerçekleşti?

2021 yılında aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere 1 trilyon 165 milyar TL vergi tahsilatı gerçekleşti. Buna göre dahilde yani yurtiçinde alınan KDV toplamı 123 milyar 444 milyon TL, ithalde alınan KDV toplamı 261 milyar 885 milyon TL olarak açıklandı. Ancak bu veri kaygı verici mahiyettedir. Zira bu veri dışa bağımlılığımızı göstermektedir.

Diğer taraftan yine aşağıdaki tabloda göreceğiniz üzere tahsil edilen toplam ÖTV tutarı 205 milyar 392 milyon TL; bunun içindeki en yüksek payı 67 milyar 620 milyon TL ile tütün mamulleri oluşturmaktadır. Yani haram sigaranın vergisi ÖTV'nin lideri konumundadır. 

KDV ve ÖTV'nin toplam tahsilat tutarı 590 milyar 721 milyon TL ve toplam vergi gelirleri içindeki payı ise yüzde 50,7 oldu. Diğer dolaylı vergilerle beraber tüm dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 64,6, dolaysız vergilerin payı ise yüzde 35,4 olarak gerçekleşti. 

Değerli konut vergisi ise 23 milyon TL tahsilat ile maalesef sınıfta kaldı.

İşin vahamet boyutu ise gelir vergisindedir. Şöyle, gelir vergisinden tahsil edilen toplam tutar 219 milyar 632 milyon TL'dir. Ancak bu gelirin 201 milyar 347 milyon TL'si ücret gibi stopaja tabi gelirlerden oluşmaktadır. Stopaj yoluyla alınan gelir vergisinin toplam gelir vergisi içindeki payı ise yüzde 91,68'dir. Bunun ne kadarı ücretlilerden alındı sorusunun cevabına ise ilerleyen günlerde bakacağız. 

Gelir vergisi içinde diğer kalem ise basit usul mükelleflerinden alınan vergi tutarıdır. Bu yıl son kez alındı bu vergi. Hatırlanacağı üzere 26 Ekim 2021'de yapılan düzenleme ile 2021 yılı gelirleri de dahil olmak üzere gelir vergisinden istisna edilmişti. O nedenle, 2021 yılı gelirleri gelir vergisinden istisna edildiğinden basit usul mükellefleri 2022 yılında beyan etmeyecek ve dolayısıyla gelir vergisi de alınmamış olacak. 

Deprem vergisi olarak bilinen Özel İletişim Vergisi'nden tahsil edilen toplam tutar ise 6 milyar 618 milyon TL oldu. Toplam vergi gelirleri içindeki payı ise önceki yıllardaki gibi yüzde 0,56 olarak gerçekleşti. 

2021 Yılı Bütçe Kanunu'nda hedeflenen neydi? Gerçekleşme oranı ne oldu?

2020 yılında 2021 Bütçe Kanunu yapıldı ve onaylanarak 1 Ocak 2021'de yürürlüğe girdi. 2021 yılı Bütçe Kanunu'nda hedeflenen vergi gelirleri 1 trilyon 59 milyar TL iken tahsil edilen toplam vergi geliri ise 1 trilyon 165 milyar TL ile gerçekleşme oranı yüzde 110 oldu. Aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere hedeflenenin altında kalan vergi türü yüzde 6,57 ile değerli konut vergisi, yüzde 64,42 ile dahilde alınan KDV, yüzde 40,87 ile petrol ve doğalgazdan alınan ÖTV oldu. Bunların dışındaki tüm vergi gelirlerinin tahsilat tutarı hedeflenenin üstünde gerçekleşti.