17 Aralık 2010

Moskova’daki etnik gerginlik, ülke çapında genişleyebilir

Başkent ayakta. Geçenlerde “spor taraftarları arasında çıkan anlaşmazlık” olarak çıkan kavga ve ölen bir kişi...


Rusya ırkçılığa teslim

Moskova’dayım. Biriken işleri halletmek için tempolu bir görüşme takvimini uygulamaya çalışıyorum. Ama mümkün mü? Hesapta olmayan şeyler oluyor.

- Sakın görüşmeye metroyla gelme! Ya polis çeviriyor, ya ötekiler adam dövüyor!
- Aman metrodan başka araç yollanma! Yollar kapalı, trafik tıkalı. Her tarafta eylemler var!

Başkent ayakta. Geçenlerde “spor taraftarları arasında çıkan anlaşmazlık” olarak çıkan kavga ve ölen bir kişi, birkaç gün sonra Moskova’da binlerce kişiyi sokaklara döktü. Ardından yeni mitingler geldi. Üstelik yalnızca burada değil, Petersburg’da, Samara’da ve başka kentlerde de.

*      *      *

On yıllarca “proleter enternasyonalizmi” ile yatıp kalkan, “halkların dostluğu”nu şiar edinen ülke, şimdi birçok parçaya ayrılmış durumda. Kaç ulus varsa o kadar parça! Ama son günlerin gerilimi altında kısaca özetlemek gerekirse iki parça:
Ruslar ve “Rus olmayanlar”… 
Kim bu “Rus olmayanlar”? En başta Dağıstan, İnguşetya, Kabardin-Balkar gibi Rusya Federasyonu’na bağlı Kuzey Kafkasya cumhuriyetlerinin yurttaşları; ayrıca Güney Kafkasya’dan Azeriler, Ermeniler, Gürcüler; Orta Asya’dan Tacikler, Kırgızlar, Özbekler ve ötekiler…
Rusların bir kısmı “Rusya Rusların, Moskova Moskovalıların” diyerek başkentteki suç oranını önemli ölçüde yükselttiklerini savundukları “esmerler”e karşı çıkıyor.

“Ekmek parası için”
Moskova’ya gelen Kafkasyalılar ise giderek artan ölçüde “Rus şovenizmine kurban olduklarını” iddia ediyor.
Her iki tarafın militan sözcülerinin konuşmalarına bakınca, değil onlara sempati duymak, ürküntü duymadan onları dinlemek bile mümkün değil. 

*      *      *

Başkent polisi çarşamba günü aldığı olağanüstü önlemlerle katliam çıkmasını engelledi. Bu arada binin üzerinde insanı göz altına aldı. Ortalık sakinleşti. Ama şimdilik…
Her iki taraf da yeni “intikam eylemleri” hazırlığında. 
İşin ilginç yanı, ülke böyle bir ırkçılık dalgası ile sarsılırken, Kremlin’den gelen açıklamalar son derece yetersiz ve aşırı sakin. Acaba “büyükler”in bir bildiği veya başka bir planı mı var?..
Acaba olan bitenler, yaklaşan parlamento ve başkanlık seçimleri öncesinde gösteri ve basın özgürlüğünü kısıtlamak için mi kullanılacak? 
Ya da Medvedev’in son zamanlarda “aşırı derecede liberalleştiği” kanısında olan “Moskova şahinleri”, ırkçılığı ve kitlesel eylemleri kullanarak Kremlin’in politikasına çekidüzen mi veriyor?

*      *      *

Kim, ne planlar yaparsa yapsın, yaşananlar çok tehlikeli. Milliyetçilik Rusya’nın en önemli sorunlarından biri. 
Dört yıl önce ülkenin kuzey-batısındaki küçük bir kent olan Kondopoga’da, Çeçenler ve Ruslar birbirini kestiğinde milyonlarca insan büyük şok yaşamıştı. Daha sonra Moskova, Petersburg, Krasnodar, Saratov, Volgograd ve Stavropol’da benzeri olaylar gündeme geldi.
Şimdi bir kez daha Moskova’da ciddi sarsıntılar yaşanıyor.
Ya etnik çatışmalar artarak yayılırsa?..
Başkentte Ruslar çoğunlukta ise, örneğin, İnguşetya’da, Dağıstan’da vs. Ruslar azınlıkta. Olaylar aynı mantıkla oralara suçlarsa kim kimi kurtarabilir?..

Yazarın Diğer Yazıları

Moldova ortadan ikiye ayrıldı, Gagauzlar Rusya’dan yana

“Gagauzların gönlünde yatan aslan” Türk değil Rus, Moldova’daki son oylamalar bunu bir kez daha gösterdi

33 yıl sonra: Kimleeer kimlerle beraber?

BDT, AEB, KGAÖ, ŞİÖ, BRICS, KEİ ve TDT üyeleri ve eski Sovyet cumhuriyetlerinin yeri üzerine

Beni başkan yaptıracaksınız, beni başkan yaptıracaksınız, beni başkan yaptıracaksınız!

Erdoğan ve Bahçeli’nin “yepyeni Kürt açılımı” hakkında kısacık bir yazı

"
"