Bu hafta Microsoft'un Activision Blizzard isimli oyun firmasını 69 milyar dolara satın alma planları duyuruldu[1]. Bu 2016 yılında Dell firmasının 67 milyar dolar'a EMC'yi satın alma rekorunu da kırarak, dünyanın en pahalı teknoloji alımı olarak kayda geçti. Üçüncü sırada sırada IBM'in 2019'daki Red Hat alımı geliyor. Microsoft'un bundan önceki en büyük alımı ise 2016'daki 26 milyar dolar ile Linkedin olmuştu.

Microsoft'un piyasa değerlemesi 2,3 trilyon dolar olarak hesaplanıyor. Şirketin kasasında 30 Eylül itibariyle 130 milyar dolar nakit olduğu raporlanıyordu. Bu paradan Activision'ı nakit para ödese de bu satın alımın asıl önemi, alım haberinin ertesi günü ortaya çıktı. Tokyo borsasında Sony'nin hisseleri yüzde 12 düşüverdi.

Oyun pazarı konsolidasyona gidiyor

Microsoft'un alımı "oyun" pazarının dehşetli büyük olması ile ilgili. Statista raporlarına göre sadece ABD'deki video oyun pazarının büyüklüğü 86 milyar dolar ve 1 çeyrekteki harcama 12 milyar dolara yakın. Donanım olarak bakıldığında ise sadece kasım 2021'deki donanım satışı 883 milyon dolar[2].

Dünya ölçeğine bakıldığında ise 2020'de oyun endüstrisi 155 milyar dolar gelir elde etmiş. Bu nedenle, Google'undan, Meta'sına (Facebook), Apple'ından, Microsoft'una herkes bu pazara ağırlık veriyor.

Son yıllarda oyun pazarında çok büyük alımlar arka arkaya geliyor. Türk Oyunu Peak Games'in 1,8 milyar dolar karşılığında Zynga'ya satıldığını hatırlatalım. Şimdi bir de oyun sektöründeki şirket büyüklüklerine bakalım, 2021 verilerine göre ilk 5 şöyle:

1. Sony - 25 milyar dolar
2. Tencent - 13,9 milyar dolar
3. Nintendo - 12,1 milyar dolar
4. Microsoft - 11,6 milyar dolar
5. Activision Blizzard - 8,1 milyar dolar

İşte Microsoft'un Activision Blizzard'ı satın alma nedeni ve Sony'nin zirvedeki yerini kaybetme olasılığı bu tabloda gizli. Microsoft oyun sektöründe satın alarak büyümeye çalışıyor. 2014 yılında Minecraft yapımcısı Mojang'ı 2,5 milyar dolara ve geçen yıl oyun yapımcısı Bethesda'yı 7,5 milyar dolara satın alarak oyun sektöründe yerini gitgide daha fazla sağlamlaştırıyor.

Sony hisseleri neden düştü?

Microsoft ve Sony aslında oyun pazarının iki konsolcusu. Konsol dediğinizde, oynayanlar sadece çocuklar ve gençler değil, yetişkinler de konsol oyunlarına meraklı. Dünya çapında iki milyardan fazla oyuncu olduğu raporlanıyor. Yani dünya nüfusunun yüzde 26'sı.

Sony'nin Playstation'ı ve Microsoft'un Xbox'ı var. Ama konsol oyunlarında Sony "oyun portföyü" ile daha öndeydi. Dolayısıyla donanım olarak konsol satışlarında da durumu daha iyiydi.

Amerikalı düzenleyiciler eğer Microsoft'un bu alandaki tekelleşmesinin önünü kesmez ise, şirket Call of Duty serisinden World of Warcraft'a, Tony Hawk's Pro Skater'a kadar güçlü bir oyun portföyüne sahip hale gelecek. Mevcut durumda, Google-Meta (Facebook)-Amazon-Apple dörtlüsünü tekele karşı silkelemeye başlayan Amerikalı yetkililer, Microsoft'u biraz ayrı tutuyor gibi gözüküyor.

Konsol üreticileri oyun stüdyosuna sahip olduklarından, genellikle bu oyunları kendi platformlarına özel hale getirirler. Call of Duty gibi oyunlar şu anda hem PlayStation hem de Xbox'ta mevcut.

Sony, Microsoft'un bu oyunları PlayStation platformlarından kaldırabileceğinden ve daha çekici içerik sunan konsol haline gelmesinden korkuyor. 

Sonuç olarak, bütün bu kriterler Tokyo borsasındaki yatırımcıları etkilemiş anlaşılan. Ama bir günde yüzde 12'lik düşüşü bazı analistler anlamsız buluyor. Çünkü Sony de muhtemelen boş durmayacak ve birtakım satın almalar yapacaktır. Gişe rekoru kıran filmlerini de unutmamak lazım.

Oyun aboneliği gelirleri 

Activision ile envantere yeni katılan oyunlar, Microsoft'un, kullanıcıların farklı cihazlardan oyun kitaplığına erişmesine olanak tanıyan aylık ödemeli hizmeti olan "Game Pass" etrafındaki abonelik stratejisini güçlendirmesine de yardımcı olabilir. Karşılığında Sony'nin "PlayStation Plus" ve "PlayStation Now" hizmetleri var.

Sony, birkaç yıldır, Spider-Man ve The Last of Us gibi özel hit oyunları PlayStation'a getirmesine olanak tanıyan birinci taraflara özel içeriğe büyük yatırım yapıyor. Ancak Activision içeriklerini Xbox platformlarına özel hale gelmesi ve Game Pass'e dahil edilmesi Sony'nin durumunu zayıflatacak.

Ve... Metaverse ya da sanal gerçeklik

Artan oranda saçmalık haline gelen bir Metaverse bombardımanı var. En alakasız konuların bile Metaverse'e bağlandığını görüyoruz. Ama Metaverse'in ilk taslakları diyebileceğimiz Second Life'ın kurucusunun[5] şirkete geri dönmesinin de gösterdiği gibi bu aslında daha çok bir oyun alanı. Belki de hayatın mutsuzluklarından kaçanların ya da arada bir farklı bir şeyler yaşamak isteyenlerin kendilerine "izin verdiği" bir alan gibi.

Dolayısıyla firmalar da bu fırsatı görüyor. Microsoft'un Activision Blizzard alımının arkasında bazıları Microsoft'un Metaverse'teki iddiasına dikkat çekti. Çünkü Nadella satın alma ilgili dünkü açıklamasında şöyle dedi:

"Bir meta veri tabanının ne olabileceğine dair vizyonumuzu düşündüğümüzde, tek bir merkezi meta veri tabanı olmayacağına inanıyoruz."

Karşılığında Sony de bu alanda boş değil. Sanal gerçekliğe yatırım yapıyor ve bu ay PlayStation VR2 adı verilen ikinci nesil kulaklığını tamamladı. 

[1] Microsoft, Activision'ı 68,7 Milyar dolara Satın Alıyor

[2] Video game industry - Statistics &

[3] The 10 Biggest Video Games Companies in the World 2021

[4] Microsoft to acquire Activision Blizzard to bring the joy and community of gaming to everyone, across every device

[5] Metaverse Gündeme Girince, Second Life Kurucusu Dijital Dünyaya Geri Dönüyor