Daha Instagram erişim engellemesini tartışırken dün akşamüstü Roblox'un engellenmesi, ortama bomba gibi düştü.

AK Parti, 20 yıldan fazladır yaratmaya uğraştığı ama bugünlerde yaldızları dökülen sanal dünyanın içinden kendi hukuksuzlukları, liyakatsızlıkları, yolsuzluklarını saklamaya uğraşıyor. Ceremesini de biz çekiyoruz. Gülse Birsel'in Vasfiye Teyze'si "Ne çektin be!" sözleriyle adeta bizi anlatıyor. 2007'de 5651 sayılı kanun yürürlüğe girdiğinden bu yana 17 yıldır "Ne çektik be!" ve hâlâ da çekiyoruz.

Roblox engellemesini ilk fark eden İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) oldu. Şöyle bir tweet paylaşıldı:

Engellemesinin gecikmesinde sakınca bulunan içerik neydi?

Bir süre sonra Roblox'un erişim engellemesi konusunda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'ndan bir açıklama geldi. Açıklamada şöyle denildi:

"Roblox'un ülkemizde erişime kapatılması kararı, Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan soruşturma sonucunda Adana 6. Sulh Ceza Mahkemesi'nin kararı iledir. Kararın UYAP'ta yayınlanması sonucunda Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumumu tarafından uygulanmıştır. Kamuoyunun bilgisine sunarız."

Arkasından ortaya çıkan mahkeme kararına bakıldığında, 8A maddesinden engelleme yapıldığı görülüyor.

5651 sayılı kanunun 8A maddesine de yakından bakalım:

Ancak 8A maddesinin neden uygulandığına yani "gecikilmesinde sakınca bulunan halin ne olduğuna" dair net bir bilgi yok. Üstelik "içerik çıkarılması" yazmasına karşın, çıkarılmak istenen içeriklerin adresi yok. Onun yerine sitenin adresi yer alıyor. Hatta Google Play ve Apple iOS uygulama dükkanlarında olan uygulama yükleme sayfalarına bile engellenme kararı verildiği anlaşılıyor.

Peki ama neden ve kim şikayet etmiş?

Bu konuda net bir bilgi olmamakla birlikte, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı hedef alan ve Arapça konuşan kişilerin yer aldığı bir oyunun bu engellemenin nedeni olduğu iddiaları var.

Ancak harekete geçen troller, çoktan bayatlamış olan bahanelerden duruma uygununu piyasaya sundular.

Malum, Roblox çocukların oyun oynadığı bir site. Bu sitede ebeveynlere ne dokunur? Tabii ki çocuk istismarı. Tarikatlardaki çocuk istismarlarına aldırmayan, hatta "bir kereden bir şey olmaz" diyecek kadar umarsız olan zihniyet, Roblox'un "çocuk istismarı" nedeniyle engellendiği mesajını yaymaya başladı. Tabii ki araya "terör propogandası" sosu da ilave edildi.

Hükümeti zor durumda bırakmak isteyen savcılık mı yaptı?

Buna karşılık ilginç bir tweet de Fatih Altaylı'dan geldi:

Instagram'ı engellemekle bir hayli tepki toplayan iktidarın beş gün içinde benzer düzeyde popüler ikinci engelleme kararı, kendileri için bile fazla. Nasıl yapacaklarsa; açmak için uğraştıkları, orta yol bulmaya çalıştıkları bilgileri ulaşıyor.

Instagram'ı engellerken üzerinden geçen ticareti düşünemeyen ve fark edemeyen hükümet epeyce sıkışmış durumda. Şu anda kendi fanatik kitlesi bile isyan ediyor.

Ama hemen üstüne Roblox gibi ebeveynler-çocuklar açısından önemli bir platformun engellenmesi daha fazla sıkıntıya yol açacak. Cumhurbaşkanının "özgürlüğü sağladıkları" iddiasına da ikinci bir darbe olmuş olacak.

Aileler ve çocuklar isyan etti

Twitter'da çok sayıda çocuğun tepki gösterdiği, bazılarının ağladığı videolar var. Aileler çocuklarına dair mesajlar attılar.

Roblox engellemesine İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da tepki gösterdi. Ayrıca onun mesajına cevap veren bir baba da otizmli çocuğunun Roblox ile iyileştiğini anlatıyor.

Bu arada çocukların Discord üzerinde eyleme hazırlandıklarına dair de bir takım tweetler var.

Instagram ve Roblox engellemesi nedeniyle VPN kullanımının artması tehlike arz ediyor 

Cumhurbaşkanı ülkenin ekonomisinden, sağlığına yönetilemeyen pek çok konu içinde, sürekli engellenen özgürlüğümüze (sadece internetin değil, konserlerin, Taksim'de ya da başka yerde gösteri yapmanın, daha pek çok şeyin engellemesinden de bahsediyorum) rağmen şöyle diyebiliyor:

"Hükümet olarak bizim kimsenin özgürlüğüyle, ifade hürriyetiyle, işiyle, aşıyla, ticaretiyle, hayat tarzıyla herhangi bir sorunumuz yok."

Ancak şu anda AK Parti'nin engellemeleri VPN kullanımını patlatmış durumda. Bu ise hem bazı VPN sistemlerinin aslında siber suçlulara ait şirketler tarafından geliştirilmiş olması, hem de normal zamanlarda bankaların ya da diğer kurumların sahte siteleri tespit edebilir durumlarının şimdi edilemez duruma dönüşmesini; yani başka deyişle, ülkenin networkünün gözlenemeyişini yani körleşmeyi getiriyor.

Olayın çeşitli yönlerini anlattık. Yorumu okurlarımıza bırakıyoruz.

Roblox üzerinde Filistin için yürüyüş düzenlenmişti

Geçen yıl İsrail'in Gazze'ye saldırısı sonrasında, Roblox üzerinde çocukların sanal bir protesto mitingi düzenledikleri görülmüştü. Protestocuların, Filistin bayrakları ellerinde, sanal tuğla sokaklarda yürüdüğü bir etkinlik düzenlenmişti. Batı basınındaki yayınlarda ve sosyal medyada bunu organize edenlerin Malezyalı kişiler olduğu iddia edilmişti. 

Roblox nedir? 

Roblox bir çevrimiçi oyun platformu ve kullanıcılar kendi oyunlarını oluşturabildiği gibi diğer kullanıcıların oyunlarını da oynayabiliyor. David Baszucki ve Erik Cassel tarafından 2004'te kurulan ve 2006'da piyasaya sürülen platform, kullanıcılar tarafından Lua programlama dilinde kodlanmış oyunlara ev sahipliği yapıyor ve dünya genelinde, 16 yaş altı 164 milyon oyuncuya sahip. Roblox ücretsiz oyundur. Oyun içi satın alımlar "Robux" adlı sanal para birimi üzerinden yapılabilir.