Değerli okurlar, ek motorlu taşıtlar vergisi (MTV) konusunda kafalar iyice karıştı. Ek MTV hakkında Anayasaya aykırılık gerekçesiyle vergi mahkemelerinde dava açma süresi dün (7 Eylül 2023 Çarşamba günü) sona erdi.

Ek MTV’yi ödeyip veya ödemeyip dava açanlar var, ödemediği halde dava açmayanlar var… 

Şimdi, neler yaşanabileceğini tüm seçenekleri dikkate alarak açıklamaya çalışacağım.

Önce ek MTV’yi kısaca açıklayalım.

Ek MTV, 15 Temmuz 2023 tarihli ve 32249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7456 sayılı Kanunla, 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen deprem felaketinin getirdiği zararların telafisinde kullanılmak üzere ihdas edilen bir defalık olağanüstü nitelikte bir vergi. Her ne kadar kanunun başlığında ve gerekçesinde, deprem nedeniyle ihdas edilmiş olduğu söylense de, toplanan ek vergilerin deprem için harcanacağının garantisi yok. Çünkü bu “ademi tahsis ilkesi” olarak adlandırılan ve tüm kamu gelirlerinin, tüm kamu giderlerinin karşılığı olduğunu ifade eden bir bütçe ilkesidir. Bu ilkeye göre belli gelirlerin, belli giderlere tahsisi söz konusu olamaz!

Ek MTV, 2023 yılında ödenen MTV tutarı kadar kanunun yayımlandığı 15 Temmuz 2023 tarihinde tahakkuk etmiştir.

İki taksitte ödenmesi öngörülen bu verginin ilk taksitinin ödeme süresi 6 Eylül 2023 Çarşamba günü sona erdi. İkinci taksitin ise Kasım ayı sonuna kadar ödenmesi gerekiyor.

Ek MTV için CHP Anayasa Mahkemesinde iptal davası açtı

Cumhuriyet Halk Partisi Anayasanın ana muhalefet partisine verdiği yetkiye istinaden Anayasa Mahkemesinde iptal davası açtı. Şu ana kadar bu davada verilmiş bir karar yok. Zaten bu kadar kısa bir sürede Anayasa Mahkemesinin bir karar vermesi beklenmiyordu.

Ancak bazı basın yayın kuruluşlarınca ek MTV’nin Anayasa Mahkemesince iptal edildiği yönünde yanlış haberler yapıldığı görüldüğünden Maliye Bakanlığı Gelir İdarece Başkanlığı web sayfasında, herhangi bir iptal kararının olmadığı, açılan davada henüz herhangi bir karar verilmemiş olduğunu açıkladı

İlk taksit ödeme süresi sona erdiğine göre gecikme zammı işlemeye başladı!

İlk taksit ödeme süresinin 6 Eylül 2023 tarihinde sona ermesi nedeniyle ödenmeyen tutarlar için gecikme zammı uygulanmaya başlandı.

Vergi daireleri, bir ve ikinci taksiti ödemeyen mükelleflerden bu vergiyi 6183 sayılı Tahsilat Kanununa istinaden halen aylık yüzde 2,5 oranında gecikme zammı ile birlikte zorla tahsil etme girişimlerine başlayacaktır. 

Anayasa Mahkemesinin iptal kararları geriye yürümez!

Anayasanın 153’üncü maddesine göre, Anayasa Mahkemesi’nin kararları kesindir. İptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz.

Kanun, kanun hükmünde kararname veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmi Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.

Anayasa Mahkemesi iptal kararının yürürlüğe gireceği tarihe kadar iptale konu kanun hükmünün yürütmesini durdurabilir.

İptal kararları geriye yürümez.

Ek MTV iptal edilse dahi ödenen ek MTV’ler iade edilmez

İptal kararları geriye yürümediği için açılan davada Anayasa Mahkemesi iptal kararı verse dahi ister rızaen isterse zorla ödenmiş olsun ödenen ek MTV’ler iade edilmez.

 İptal kararı üzerine ek MTV’yi dava etmiş olanlara ödedikleri vergi iade edilir

Anayasa Mahkemesi iptal kararı verirse, açılan bireysel davalarda iptal kararının sonucunu bekleyen mahkemeler ek vergi tahakkuklarının iptali ve ödenen tutarların tecil faiziyle birlikte iadesini talep eden mükelleflere, bu verginin faiziyle birlikte iadesi yönünde karar vereceklerdir.

Dava açmadığı gibi ek vergi taksitlerini de ödemeyenlerin vergisi iptal kararına istinaden silinir mi?

Maliyenin görüşüne göre, Anayasa Mahkemesi iptal kararları geriye yürümediği için 15 Temmuz 2023 tarihide tahakkuk eden verilerin ödenmesi gerekir. İptal kararına rağmen ödenmemiş tutarlar gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.

İptal kararı ile açıkça Anayasaya aykırı olduğu kesinleşen vergilerin tahsil edilmeye çalışılması hukuka uygun mudur?

Anayasa Mahkemesi kararları Resmi Gazete’de hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.

Anayasa’nın 153’üncü maddesi uyarınca iptal kararının yürürlüğe girmesinin bir yıla kadar ertelenmesi, kanun koyucuya, iptal kararının yürürlüğe girmesiyle oluşacak hukuksal boşluğu doldurabilmesi için süre verme amacına matuftur. Amaç budur. Aslolan iptal kararı ile ortaya çıkan hukuksal boşluğun gecikmeden giderilmesidir. Çünkü açıkça Anayasa’ya aykırı olduğu bilinen ve internet ve sair yollarla ilan edilen hükmün uygulanmaya devam etmesi, hukukun üstünlüğü ilkesine aykırılık teşkil eder. Anayasa’ya aykırılıktan kişileri korumaz. İşte bu nedenle son dönemlerde iptal edilen hükmün yürürlüğe girmesindeki gecikme dikkate alınarak yürürlüğü durdurma kararları verilebilmektedir.

Bu açıklamalar çerçevesinde kişisel görüşüm, iptal kararının verilmesi halinde henüz ödenmemiş ek MTV’lerin tahsil edilemeyeceği yönündedir.

Çünkü, açıkça Anayasa’ya aykırılığı tescil ve ilan edilmiş bir hükme uymaya hiç kimse zorlanamaz!

Ancak Maliye geçmiş uygulamalarda tamamen bu hususa aykırı hareket etmiş ve iptal kararından önce tahakkuk etmiş vergileri henüz ödenmemişse gecikme zammı ile birlikte tahsil etmiştir. Bu girişime karşı tabii ki dava açılabilir.

Ek vergi taksitlerini ödememenin başka sonuçları da vardır

Ek MTV taksitlerini ödememenin sadece gecikme zammına maruz kalmak gibi sonuçları yoktur. Araçlarını satacak olanlar borçlarını ödemeden satışı geçekleştirmezler. Keza borcu bulunan taşıtlarının trafik muayenesini de gerçekleştiremezler.