05 Ağustos 2020

Covid-19 sonrası, Kanada’da göçmen iş gücünün önemi arttı

Kanada ekonomisi Koronavirüs salgınının yaralarını, göçmen iş gücünü destekleyerek sarıyor. Kendi hikâyelerini baştan yazmak isteyenler için birkaç bilgi...

Bazı dönemlerde posta kutumda bulduğum "Şu şu eğitimi aldım, şu şu işi yapıyorum. Kanada’da iş bulabilir miyim?" türündeki e-postaların sayısı artıyor.

Birileri ülkenin hikâyesini baştan yazmaya niyetlenirken, o yeni hikâyede kendine yer bulamayan insanlar da kendi hikâyelerini yazmak peşinde...

Kanada’ya göçmen olarak gelmenin ve iş bulabilmenin aslında yolları belli ve Kanada göçmenlik sitesinde açıkça yazılı. Ancak global bir pandeminin içindeyiz ve bu durum tüm dünyada olduğu gibi Kanada’da da birçok şeyi değiştirdi.

Stats Canada’nın* geçtiğimiz ay yayımlanan "İş Gücü Araştırması" raporuna göre şubat ve nisan 2020 tarihleri arasında, karantina sebebiyle 3 milyon kişi işini kaybederken, 2.5 milyon kişi de salgının neden olduğu çeşitli nedenlerle işinden uzak kaldı.

Mayıs ayında 250 bin kişi iş başı yaparken, haziran ayında bu rakam 953 bine çıktı. Yani son iki ayda toplam 1 milyon 203 bin kişi işine geri döndü ve iş gücü piyasası yüzde 40 oranında iyileşti.

Aynı rapora göre yine son iki ayda iş gücüne katılım oranı artarak haziran ayında yüzde 63.8’e çıktı. Şubat ayında yani Koronavirüs kaynaklı kısıtlamalar öncesinde bu oran yüzde 65.5 idi (İş gücü katılım oranı; 15 yaş ve üstü iş gücüne bağlı kişilerin nüfusa oranı).

Rakamlardaki bu artışlar, küçük adımlar olarak kabul edilse de, Kanadalılar’a ve Kanada oturma iznine sahip olanlara ümit veriyor. Covid - 19 nedeniyle zorluk yaşayan öğrencilerin, Kanada Acil Öğrenci Yardımı’ndan (CESB) faydalanabilmeleri için aktif iş arayışında olma zorunlulukları da bu oranları artırmış durumda.

Kısaca tüm dünya ekonomik olarak Koronavirüs'ün yarattığı zorluklarla mücadele ederken, Kanada ekonomisinin yeniden açılışı fena olmadı gibi gözüküyor. Bu rakamların yeni göçmen adaylarına da güven aşıladığını söyleyebiliriz.

Geçtiğimiz mayıs ayında Kanada Vatandaşlık ve Göçmenlik Bakanı Marco Mendicino da Covid - 19 sırasında Kanada’yı ayakta tutmakta göçmen iş gücünün rolünün çok büyük olduğunu vurgulamış ve yeni aday başvurularının alınmaya devam edeceğini bildirmişti.

Master Immigrations’dan Selim Koyuncu’ya konu ile ilgili görüşlerini soruyorum. Koyuncu özetle şunları söylüyor:

- Kanada’da Covid - 19 nedeniyle göçmenlik başvurularında herhangi bir kısıtlama yok. Şu anda dünyada hiçbir elçilik öğrenci vizesi vermezken, Kanada hükümeti öğrenci kabul etmeye devam ediyor. Diyor ki, "Eğitimin ilk yüzde 50’sine kadar olan kısmını online okuyabilirsin. İkinci yüzde 50’yi de gelirsin burada okursun. Sonra da çalışma iznini alıp göçmenliğinin önünü açarsın."

* LMIA (Geçici Yabancı İşçi Programı) adında bir program var. Buna göre işveren aradığı iş için ilan verdiği halde Kanadalı veya oturma iznine sahip birini bir ay içinde bulamazsa, yurt dışından birini davet edebiliyordu. Bu eskisi gibi devam etmekle birlikte Kovid sırasında bazı iş alanlarında çalışanlar "temel işçi" kapsamına alındı (kasaplar, balıkçılar ve deniz ürünleri uzmanları, ziraat servis işçileri, çiftçiler, çiftlik hayvanlarına bakanlar, sera görevlileri, hemşireler vs gibi) ve bu iş alanlarında bekleme süresi tamamen kalktı. Çünkü bu işleri yapacak düşük ya da yüksek kalitede işçi bulunamıyor. Bu durum başvuranların göçmenliklerinin önünü de açmaya başladı.

* Kanada, Kovid sırasında en çok göçmeni Canada Experience Class (Kanada Deneyimi) programından almaya başladı. Bu, Kanada’da en az 12 aylık bir iş deneyimi olanların başvurabileceği bir program. Ancak bu iş deneyiminin yine nitelikli bir işte olması gerekiyor, yönetici sekreterliği, mühendislik veya marangozluk gibi. Kovid sırasında bu kategoride başvuran ve sıranın gelmeyeceğini düşündüğümüz düşük puanlı adayların birçoğuna sıra geldi.

* Ağırlık verilen bir diğer program Provincial Nominee Program (Eyalet tarafından ön onayı alınmış başvurular) oldu. Bu kategoriden, Kanada’daki bir şirketten iş teklifi alan adaylar yararlanabiliyor. Eğer ilgili eyalet de kabul ederse, Express Entry (Hızlı Giriş) havuzundaki adayların yerel istihdam ihtiyaçlarına göre göç etmesinin önü açılıyor.

* Seyahat kısıtlamaları nedeniyle Federal Skilled Worker Program (Nitelikli İşçi Programı) ve Federal Skilled Trades Class (Ustalık Gerektiren İşçi Programı) program başlıklarında ülkeye davet geçici olarak askıya alınmış durumda. Ancak başvurular alınıyor. Buradaki mantık da şu; birisini davet ediyorsan zaten işlemlerin başlaması 9.5 ay içinde oluyor. O süre içinde sınırların açılacağı tahmin ediliyor. Bu programlarda adaylar puanlama sistemine bakılarak (İngilizce eğitim seviyesi, yaş, meslek, iş deneyimi, eğitim) davet ediliyor.

* Yatırımcı göçmenliğin önü çok açık. Bir değişiklik yok, hatta bu başlık altında Covid - 19 sonrası ülkeye para girişinin ve istihdamın artması için yeni kategoriler açılmasını bekliyoruz.

https://www150.statcan.gc.ca/n1/daily-quotidien/200710/dq200710a-eng.htm?HPA=

Yazarın Diğer Yazıları

Dış politikalar uzmanı Ziya Meral: Yeni bir Cumhuriyet mutabakatına ihtiyacımız var

Geçtiğimiz haftaki yazımda AKP seçmeninin tercihini değişimden yana kullanması için "Daha ne olması gerekirdi?" diye bir soru sordum. Bu hafta sizden gelen cevapları derledim ve Kraliyet Birleşik Kuvvetler Enstitüsü (RUSI) ve Avrupalı Liderler Netwörkü kıdemli uzmanı akademisyen-yazar Ziya Meral ile konuştum

Daha ne olması gerekirdi?

14 Mayıs Seçimleri'nin ardından aklımda tek bir soru var. Erdoğan seçmenlerinin değişim istemesi için daha ne olması gerekirdi?

Prof. Dr. Selçuk Şirin: İyi ebeveynlik, çocuğunun geleceğiyle ilgili kararları sandıkta vermekle başlar

Çocuklarım ilk oylarını kullanırken aklıma yazar-akademisyen Prof. Dr. Selçuk Şirin hocamızın bir röportajımızda söylediği "İyi ebeveynlik bilinçli seçmen olmakla, çocuğunun geleceğiyle ilgili kararları sandıkta vermekle başlar. Siyasete karışmıyorsan, siyaset senin çocuğunun geleceğine karışır." lafı geliyor. Tarihi seçime günler kala kendisiyle temasa geçiyor, görüşlerini soruyorum