5 Dakika Adalet: 10 kişilik koğuşlarda 20 kişi kalıyor; insanlar sırayla yerde uyuyor

T24 Ankara Temsilcisi Gökçer Tahincioğlu, haftanın hak ihlâllerini değerlendirdiği '5 Dakika Adalet'te bu hafta cezaevlerindeki kapasite sorununu, Van Cezaevi'ndeki 'dişi kuş yasağı'nı, 'Hayata Dönüş' operasyonlarını ve yeni yargı paketinde bulunduğu iddia edilen, çocukların istismarcılarıyla “belirli şartlarda” evlenmeleri durumunda cezanın erteleneceğine yönelik düzenlemeyi  değerlendirdi.

-Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı rakamlara göre, 2018 yılında cezaevlerindeki kişilerin sayısı bir önceki yıla göre yüzde 14 artarak 264 bin 842 oldu. Türkiye'de yüz bin kişi başına düşen ceza infaz kurumundaki kişi sayısı 2013 yılında 188 idi. Bu sayı yıllar itibarıyla sürekli artarak 2017 yılında 288'e ve 2018 yılında 323'e ulaştı. 12 yaş üzeri nüfus hesaba katıldığında her yüz bin kişiden 401’i cezaevinde. Mahkumlar 10 kişilik koğuşlarda 20 kişi kaldıklarını, sırayla yerde uyuduklarını bazı yerlerde sıcak su ve kalorifer olmadığını söylüyor. 

-Van Cezaevi'ndeki tutuklu ve hükümlülerin HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu'na her ay düzenli olarak yazdıkları ihlaller raporuna göre Van Cezaevi yönetimi, tutuklu ve hükümlülerin dişi kuş besleme talebini kuşların çiftleşebilme ihtimalinden ötürü reddetti. Van Cezaevi yönetiminin kararına göre, aynı kafeste sadece erkek kuşlar olabilecek.

- 19-22 Aralık 2000 tarihlerinde 20 ayrı hapishanede siyasi tutuklu ve hükümlülere operasyon düzenlendi. F tipi hapishane sistemine geçiş döneminin başlangıcı olan operasyonlar sonucunda 30 tutuklu ve 2 asker olmak üzere toplam 32 kişi hayatını kaybetti. Operasyona “Hayata Dönüş” ismi verildi. Operasyonlarla ilgili yargılamalar sadece askerler üzerinden yapıldı. Operasyonların 19’uncu yıl dönümünde ölümlere neden olan operasyonları planlayan kişi/kişiler ortaya çıkarılmadı. 

İnfaz indirimi getirmesi beklenen ikinci yargı paketinde çocukların istismarcılarıyla “belirli şartlarda” evlenmeleri durumunda cezanın erteleneceğine yönelik düzenlemenin de olduğu iddia edildi.  Adalet Bakanlığı’nın üzerinde çalıştığı öne sürülen taslağa tepki gösteren 63 baro ortak bir açıklama yaparak 'Çocuk istismarının yasalarla meşrulaştırılmasına izin vermeyeceğiz' dedi. Bu düzenleme ile çocuk istismarı faillerinin 'af' edileceği eleştirileri yapılırken, Adalet Bakanlığı, düzenlemenin ‘sınırlı’ ve ‘bir defaya mahsus’ olacağını savunuyor.