17 Aralık yolsuzluk soruşturmasına adı karışan iş adamı Reza Zarrab’ın, eşi Ebru Gündeş adına 2011 yılında aldığı ve yasa gereği çivi bile çakılması yasak olan Kanlıca’daki tarihi ikiz yalıda yapılan ‘kaçak yapılaşma’, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nin seçim sonrası ilk oturumunda soru önergesiyle gündeme taşındı.
Kanlıca’da, Osmanlı döneminde inşa edilen ve 1970 yılında, Kültür ve Turizm Bakanlığı envanterine ‘2. Derece Tarihi Eser’ olarak işlenen Kanlıca Mehmet Arif Bey Yalısı ile ilgili CHP’li üyelerce verilen yazılı önergede, “Tarihi yalıya kaçak kat çıkıldığı, zemin katı dış cephesi yıkılarak camla kaplandığı, yalılardaki ahşap korkulukların sökülerek yerine cam takıldığı, Boğaz’a açılan bahçelerin yıkılarak birleştirildiği, deniz araçları için iskele yapıldığı, özel ışıklandırma için 3 ton renkli taş döküldüğü, çatıdaki kiremitlerin kaldırılarak modern çatı yapıldığı, tescilli ağaçların kesildiği, iki yalıyı birbirine bağlayan tüp geçit ve asansör yapıldığı” iddialarına yer verildi. Önergede, “tarihi yalıların eski ve yeni fotoğraflarına bakıldığında net olarak görülen kaçak yapılaşmanın, kamu kurumu görevlileri tarafından görülmediği” de vurgulandı.
CHP’li Hakkı Sağlam, Sait Coşkunoğlu, Coşkun Tanış, Hüseyin Sağ, İsmail Söylemez, Taner Kazanoğlu, Deniz Erzincan, Nadir Ataman ve Aydın Düzgün imzalı soru önergesinde, ikiz binalarından biri yüksekliği değiştirilmeden 3 kattan 4 kata çıkarılan yalıyla ilgili şöyle denildi:
Reza’ya serbest mi?
“Boğaz’da kuş uçurtmayan Boğaziçi İmar Müdürü nerede? Bir vatandaş çatısında kiremit oynatsa 50 zabıta gidiyor. Her şey Reza Zarrab’a serbest görünüyor. Sayın Topbaş’a bir şey sorulunca ‘Benim haberim yok’ diyor. Olabilir, biz CHP İstanbul Büyükşehir Belediyesi grubu olarak kendisini haberdar ediyoruz.”
CHP Grubu, Başkanlık Makamı’na havale edilen önergede şu soruları yöneltti: “Yalılar ile ilgili sorumlu kamu görevlileri ve Kamu Kurulu tarafından kaçak yapılaşmayla ilgili yasal işlem yapılmış mıdır? Belediyemiz ilgili birimlerine kurul tarafından işlem yapılması için yazı yazılmış mıdır? Tarihi yalıda yapılan inşaat faaliyetleri ile ilgili ruhsat alınmış mıdır? Ruhsat hangi kamu kurumu tarafından verilmiştir? Anılan yalılarda yapılan inşaat faaliyetleri ile ilgili kontroller yapılmış mıdır? Tescilli tarihi eserde yapılan kaçak yapıları görmeyen kamu görevlileri ve mülk sahibiyle ilgili suç duyurusu yapacak mısınız?”
Yasa ne diyor?
2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu (Madde 9): Koruma Yüksek Kurulu’nun ilke kararları çerçevesinde koruma kurullarınca alınan kararlara aykırı olarak, korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarında, her çeşit inşai ve fiziki müdahalede bulunmak, bunları yeniden kullanıma açmak veya kullanımlarını değiştirmek yasak. Onarım, inşaat, tesisat, sondaj, kısmen veya tamamen yıkma, kazı veya benzeri işler inşai ve fiziki müdahale sayılıyor. (Madde 74) Ruhsatsız sondaj ve kazı yapanlara, 2-5 yıl ağır hapis ve 50-200 bin lira ağır para cezası veriliyor.
