T24 - Türkiye, YouTube’a erişimi engellerken Google’ın servislerini de kapattı. Bu ürünleri kullananlar internet üzerindeki bilgilerine ulaşma arayışı içinde...
Türkiye’de Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB) aldığı kararla Google’ın IP havuzuna erişimin engellenmesinin üzerinden iki gün geçti. Başta YouTube olmak üzere Google’ın 30’u aşkın servisine erişim engeli sürüyor.
Google’ın “Word, Excell’i” olarak tanımlayabileceğimiz “Google Docs” kullanıcıları iki günden bu yana yasal yollarla internette tuttukları dokümanlara ulaşamıyor. Web sitelerinin istatistik-veri analizi için kullandığı ürünlerin başında gelen “Google Analytics” kullanıcıları da ciddi sıkıntı yaşıyor. Harita tarafında, Google’ın haritasını kullanan siteler de aynı sorunlarla karşı karşıya.
İşin sırrı DNS’te
Bu sıkıntılar karşısında pek çok kullanıcı ve şirketin çareyi, YouTube yasağının delinmesinde etkili bir yöntem olan DNS ayarlarının değiştirilmesiyle aştığı belirtiliyor. Özellikle şirketlerin başta ana merkez olmak üzere tüm sistem ve bilgisayarlarında ayarları hızla değiştirdiği, bu yolla açılmayan servislere ulaşabildiği belirtiliyor. Birçok kullanıcı da internet forumlarında yasağın nasıl kaldırılacağını tartışıyor.
Google servislerine ulaşmak için kullanılan yöntemlerin başında DNS’te ayar değişikliği geliyor. Kullanıcılar bilgisayarlarında yaptıkları bu değişikliğin ardından erişim engelini kaldırıyorlar. ‘İnternet alan adı sistemi’ olarak bilinen DNS ayarları yurtdışındaki başka bir numaraya yönlendirilerek sorunsuz erişim sağlanıyor. İlgili DNS numaraları ‘Open DNS’ adlı sistemden alınabiliyor. Bilgisayarın ağ ayarları bölümündeki DNS numaralarını yenileriyle değiştirmek ve ayarları güncellemek gerekiyor.
5 soru 5 cevap YouTube neden yasak?
Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 5.5.2008 tarihli kararıyla YouTube kapatıldı. Gerekçesi Atatürk’e hakaret içeren video görüntülerinin YouTube’a yüklenmesi. Yasak kalksa bile bu yönde 30’u aşkın mahkeme kararı olduğu belirtiliyor.
Yasak nasıl kaldırılıyor?
Uluslararası uygulamalarda şikâyet olursa, yasalara aykırı videolar YouTube’un veri tabanından çıkarıldığında erişim engeli kaldırılıyor.
Türkiye’de erişim yasağı neden bu kadar uzun sürdü?
YouTube yönetimi Atatürk’e hakaret içeren görüntülerin kaldırıldığını açıklamasına karşın bu yönde içerik yüklenmeye devam ediyor. Bunun bir türlü önüne geçilemiyor. YouTube’dan ofis açarak burada ilgili denetim mekanizmalarını çalıştırması isteniyor. Örneğin YouTube’un Avrupalı rakibi DailyMotion’un İstanbul’da kurulu bir ofisi bulunuyor. Dailymotion bir yasak sonrası Türkiye’de ofis açma kararı almıştı. Ayrıca Türkiye tarafı YouTube’un Türkiye’de bir şirket kurarak, vergi ödemesini istiyor.
YouTube nasıl para kazanıyor ki vergi isteniyor?
Google satınalmasının ardından 2009’la birlikte online reklam işinde atağa kalkan YouTube, sayfalarına ve video görüntülerinin üzerine reklam alıyor, kategori bazlı sponsorluk işi yapıyor. Bunun üzerinden gelir elde ediliyor.
ABD’li YouTube Türkiye’de neden ofis açmıyor?
YouTube’un sahibi Google. Ama Google yönetimi YouTube’un işlerini ayrı çatı altında yürütüyor. Google Türkiye bu yüzden vergi işlemlerinde çözüm getirmiyor. (Üstelik kendisi de faturalama işlerinden dolayı 71 milyon TL’lik Maliye cezasıyla karşı karşıya.)
YouTube tüm dünyada izlenen, takip edilen bir site. Türkiye’de ofis açması durumunda, tüm ülkelerde ofis açma talebi endişesiyle bu işten uzak duruyor.
‘Türkiye’ye zarar verecek’
İnternet Teknolojileri Derneği Başkanı Mustafa Akgül, "YouTube"un yasaklanmasına neden olan 10 video bulunduğunu, bunlardan 5'inin internetten kaldırıldığını, 5'ine ise Türkiye'den erişimin mümkün olmadığını iddia ederek, "Yasak kalksa bile bu videolara ulaşılamaz" dedi. Akgül, hal böyleyken Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'nın (TİB) "YouTube"la ilgili "Google" servislerini engellemesine tepki göstererek, "Yasakların bu şekilde uygulanması, interneti anlamayan bir bakış açısının, hukukun temel ilkelerini çiğneyerek, Türkiye'ye zarar vermesiyle sonuçlanacaktır" dedi.
Akgül, "Bir IP numarası bir apartman ve iş merkezi gibi pek çok evi ya da dükkanı barındırır. Alan adı bir iş merkezindeki tek tek dükkanlara erişime imkan verir. Bir URL ise tek tek dükkanlardaki nesnelere erişimi sağlar. 5 video’yu yasaklamak için pek çok alışveriş merkezini yasaklamak, pire için yorgan yakmanın çok ötesinde pire için ev yakmaktır" dedi.
‘Muhataplık sorunu var’
Türkiye Bilişim Derneği Başkanı Turhan Menteş de şunları söyledi:
"Ortada başka bir sorun var. Gözden kaçıyor. YouTube ve Google Türkiye'de muhatap istiyor mu, istemiyor mu? Bu kısmını ben çok merak ediyorum. Türkiye'nin tek sorunu muhatap bulamaması. Bunu çok samimi olarak söylüyorum. YouTube'un birçok ülkede temsilciliği varken, Türkiye'de bulunmuyor. Sorunun uluslararası alanda çözümünün bulunması lazım. Türkiye'de tek başına bu sorunun çözülmesi mümkün değil. Onun için de muhatap bulunması gerekiyor. Türkiye'de bu sorunun çözümünü istiyorlar mı, istemiyorlar mı? Sorun bu."
TGC: Yasaktan vazgeçilmeli
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nden (TGC) yapılan açıklamada, "Google yasağından vazgeçilmesini bekliyoruz" denildi. Yazılı açıklamada, TGC Yönetim Kurulu'nun, internette Google’ın birçok hizmetine erişimin engellenmesini "iletişim özgürlüğünün kısıtlanması" olarak değerlendirip protesto ettiği belirtilerek şöyle denildi:
"Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, Youtube’a girişi zorlaştırmak isterken internet arama motoru Google’ın da bazı hizmetlerini engellemiş durumdadır. Türkiye’nin internet yasakları açısından Çin, Kuzey Kore, İran gibi ülkelerle anıldığı bir gerçekken, bu yasaklara, her gün milyonlarca kişinin kullandığı Google’ın da eklenmiş olması tam bir keyfiliktir. Çünkü TİB’in yaptığı açıklamada da görüleceği gibi, Youtube kararı sadece mahkemece yasaklanması öngörülen 3 IP numarasına ilişkindir. Bu mahkeme kararına dayanarak yasağı genişletmek, mahkeme kararını genişletmek olur ki, buna kimsenin hakkı yoktur. Aksi keyfilik olur."
