Yaşam

Yıllara meydan okuyor

Avrupa ile Asya'yı birbirine bağlayan Boğaziçi Köprüsü 36 yıldır hizmet veriyor. İşte köprünün kısa öyküsü...

05 Mart 2009 02:00

Avrupa ile Asya'yı birbirine bağlayan Boğaziçi Köprüsü, 1973 yılından bu yana hizmet veriyor.

Boğaziçi Köprüsü'nün yapım çalışmaları 20 Şubat 1970'de törenle başladı. Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel tarafından temeli atılan köprü, Cumhuriyet'in 50. yılında, 39 ay 19 gün süren inşaatının ardından 30 Ekim 1973'te hizmete açıldı.

Dönemin parasıyla 440 milyon liraya mal olan köprü, açılışından bu yana "paralı geçiş" sistemiyle çalışıyor.

Toplam 1560 metre uzunluğu ve 165 metre yüksekliği olan köprü, Avrupa ve Asya kıtasını birbirine bağlamasıyla da önemli bir misyona sahip bulunuyor.

"Birinci Boğaz Köprüsü" olarak da adlandırılan Boğaziçi Köprüsü'nün yapı mühendisliğini İngiliz Konsorsiyumu Freeman Fox&Partners gerçekleştirdi. Baş tasarımcısı Gilbert Robert olan köprünün alt yüklenicileri ise İngiliz Cleveland Bridge&Engineering Co. Ltd ile Alman Hochtief firmalarıydı. Köprünün yapımında 35 mühendis ve 400 işçi çalıştı.

Tamamen araçlarla dolu olduğunda orta noktası 90 santim aşağı sarkan köprü, denizden 64 metre yüksekliğe sahip bulunuyor.

Genişliği 39 metre olan köprünün yapımında 90 adet çelik halat kullanıldı. Köprünün kulelerinin yüksekliği ise 165 metre uzunluğa sahip.

İlk araç geçişi açılışından önce 8 Haziran 1973'te yapılan köprü, 2 Mayıs 1974 tarihinde yaya geçişine açıldı. Ancak, intiharların artması üzerine 1978'de köprü yaya trafiğine kapatıldı.

Ocak 2004'te bir halatı kopan köprü, dönem dönem de bakıma alındı.

3 Nisan 2006 tarihinde nakit geçişleri kaldırılan köprünün ilk ışıklandırması da 22 Nisan 2007'de yapıldı.

İstanbul denilince tarihi yarımada siluetinden sonra akla ilk gelenlerden olan Boğaziçi Köprüsü, her yıl Avrasya Maratonu'na ev sahipliği yapıyor.

Boğaziçi Köprüsü, asma köprüler arasında Avrupa'da üçüncü, dünyada yedinci sırada geliyor.

Asma köprülerin bakımı

İstanbul Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Yapı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Namık Kemal Öztorun, bu tür asma köprülerin bakımlarının sürekli yapılması gerektiğinin önemine dikkati çekerek, "Eğer Boğaziçi Köprüsü'ne çok iyi bakılıyorsa, köprü bir kaç yüzyıl gider. Sonra da insanların kendi isteğiyle kaldırılır" dedi.

Köprünün halatının 2004 yılında koptuğunu anımsatan Prof. Dr. Öztorun, "O dönem bir yüksek lisans tezi kapsamında araştırma yapmak istedik. Projesiyle ilgili bilgi gerekiyordu, ama ulaşmak mümkün olmadı. Kendimiz bir çalışma yaptık. Çıkardığımız sonuç, halatların hala emniyetli olduğu doğrultusundaydı" diye konuştu. (AA)