Üsküdar'da bulunan 164 yıllık çeşme, kaldırım çalışmaları sırasında yok sayılınca üçte biri zemin altında kaldı.
Üsküdar Çengelköy'debulunan "Kavasbaşı Ahmet Ağa Çeşmesi" diğer adıyla " "Lahanacılar Çeşmesi" Osmanlı Dönemi'nin iki rakip takımından Lahanacılar'a verilen desteği göstermek için yaptırıldı.
Baş kısmı lahana şeklinde olan çeşme günümüze kadar geldi ancak zamanla kaldırımın altında kalarak çeşme özelliğini yitirdi. Üzerinden yazıları da silinen çeşme bakımsızlık nedeniyle yok olma tehdidiyle karşı karşıya.
İki rakip takım: Lahanacılar ve bamyacılar
Tarihteki ilk derbilerden biri Lahanacılar ve Bamyacılar arasında gerçekleşti. Osmanlı döneminde III. Selim Lahanacıları, II. Mahmut ise Bamyacıları destekledi. Cirit, okçuluk, mızrak gibi yarışlarda karşı karşıya gelen takımları destekleyen padişahlar onlar için anıtlar yaptırdılar. Bu anıtlardan biri de Çengelköy'de yer alan Lahanacılar Çeşmesi.
Tarihçi ve Rehber Hüsam Süleymangil , Kavasbaşı Ahmet Ağa Çeşmesi adıyla Çengelköy'de aynı isimde 2 tane çeşme olduğunu söyledi. Süleymangil , " Bu bir tanesi ve 'Lahanacılar Çeşmesi' ya da 'Lahana Başlı Çeşme' diye biliniyor. 1854'te Kavasbaşı Ahmet Ağa tarafından yapılmış. 'Kavas' bir çeşit özel güvenlik demek. Onların başı olana da 'Kavasbaşı' ya da 'Serkavas' deniliyor" dedi.
"Kaybolacak"
Fatih Dönemi'nden sonra 'Lahanacılar' ve 'Bamyacılar'ın Topkapı Sarayı'nda çeşitli sporlarda iki takım olarak karşılaştıklarını belirten Süleymangil, " Bunu sadece saray erkanı izleyebiliyor.
Dışarıdan görünmelerine imkan yok ama bayağı sultanların ve enderun yaşayanlarının taraf tuttukları takım haline geliyorlar. Bugünkü futbol takımlarına benzetebilirsiniz ama yaptıkları spor futbol değil. Ok atma, labut çevirme, güreş gibi. Lahanacılar yeşil giyiyorlar. Bamyacılar da kırmızı giyiyorlar. Farklı sultanlar farklı takımları destekliyorlar" diye konuştu.
"Restore edilmezse giderek kaybolacak"
Çeşmenin bugün bakım çalışmasına ihtiyaç duyduğunu kaydeden Hüsam Süleymangil, "Kaldırımın sökülüp, kot seviyesine getirilerek tekrar eski haline getirilmesi lazım. Hatta daha da iyisi su bağlantısının da yapılıp çeşme olarak çalışmasında büyük fayda var. Eğer bakılıp restore edilmezse giderek kaybolacak" şeklinde konuştu.
1980'li yıllardan beri çeşmenin yanında ayakkabı boyacılığı yapan Hasan Özhan ise daha önce çeşmeden su geldiğini ve Temmuz- Ağustos aylarında insanların su içtiğini aktararak, "Lahanacıları halk ansın diye bunu buraya bir paşa diktirmiş fakat çok bakımsız kalmış" ifadelerini kullandı.
Üsküdar Belediyesi'nden açıklama
Öte yandan Üsküdar Belediyesi, 2 gün önce sosyal medyada çeşmenin bakımsızlığına tepki veren kullanıcılara, "Kapsamlı restorasyon projeleri ile onlarca ecdat yadigarı eserimizi restore ettik, etmeye devam ediyoruz.
Çengelköy'de Lahana Çeşmesi olarak bilinen çeşme de devam eden kaldırım yenileme çalışmaları ile çok yakında gün yüzüne çıkıyor. Hassasiyetiniz için teşekkür ederiz" şeklinde yanıt verdi. (DHA)
