Yerel seçimler öncesinde sosyal medyada siyasi amaçlı binlerce ‘robot hesap’ (gerçekçi görünen sahte hesap) oluşturulduğu iddiası üzerine Twitter harekete geçti. Manipülasyon yaptığı öne sürülen sahte hesaplar, önceki günden beri ‘ihbar’ olmasa bile Twitter tarafından siyasi ayrım yapılmaksızın topluca siliniyor.
Hürriyet’te yer alan habere göre Twitter’ın ‘kullanıcı hizmetleri’ ekibi artan şikayetler üzerine konuyu geçen hafta incelemeye aldı. Merkezi ABD’nin San Francisco kentinde bulunan şirket, süreç konusunda resmi açıklama yapmayı reddetse de, Twitter’dan iki kaynak Türkiye’deki sahte hesapların topluca silinmeye başladığını doğruladı.
Dünya çapında TT
Ulaştığımız bir kaynak, “Dünya çapındaki TT (trend konu) listesinin manipule edilerek her gün Türkçe etiketlerle dolmaya başlaması ve belgelenen kimlik hırsızlıkları bu kararda etkili oldu” dedi. Twitter, Türkiye incelemesinde herhangi siyasi değerlendirme yapmıyor. Sahte hesaplar, kimin taraftarı olduğuna bakılmaksızın ve ‘spam’ (istenmeyen posta) ihbarı gelmese bile önceki günden beri topluca kaldırılıyor. Ocak ayında oluşturulan botnetteki (robot ağı) tüm sahte hesaplar silinirken, geçen ay kurulan botnetteki hesaplar dün itibariyle faaliyetine devam ediyor. Son üç ayda yolsuzluk iddiaları ve seçim vaatleriyle ilgili onlarca Türkçe etiket, saatler boyunca dünya çapında TT listesinde yer aldı. Bu etiketlerin kabaca yarısı hükümetin söylemiyle, diğer yarısı Gülen hareketinin veya muhalefet partilerinin söylemleriyle uyuşuyordu. Başbakan Tayyip Erdoğan, 25 Şubat’ta partisinin Meclis grup toplantısında yaptığı konuşmada, ‘Sosyal medyada kurdukları robot lobisi, tweetlerle vuracaktı” dedi. Ak Parti’nin sosyal medya alanında aktif yer alacak 6 bin kişilik ekip oluşturduğunu geçen kasımda Anadolu Ajansı duyurmuştu.
Arkasında kimler var?
İnternetin, iz sürmeyi zorlaştıran doğası gereği kesin bir yanıt verebilmek pek mümkün değil. Çünkü ipuçları çoğu kez bir noktada belirsizleşiyor. Örneğin siyasi etiketleri seri şekilde paylaşan onlarca sahte Twitter hesabının, kendisi de benzer mesajlar gönderen @SMGAJANS1 tarafından takip edildiği görülüyor. Ancak İstanbul Fatih merkezli reklam ajansı SMG, hesabın kendileri ile ilgisi olmadığını söylüyor. Dijital medya alanında hizmet veren ‘Stüdyo 28’in internet sitesinde ise adres olarak Giresun’da bir posta kutusu gösteriliyor, fakat verilen telefon numarasına ulaşılamıyor ve e-postalar geri dönüyor.
Fox ve Williams Beylikdüzü'nde
İletişim teknolojileri uzmanı Alman gazeteci Dieter Leder, ‘Bir Türk televizyon sunucusunun, İngiliz şarkıcı Robbie Williams veya ABD’li yıldız Megan Fox’un bugünlerde #Beylikdüzü etiketlerini Twitter’da paylaştığına şahit olursanız şaşırmayın. Profil fotoğraflarında bu kişiler görülse bile, rastgele Türk isimlerine sahipler. Çünkü bunlar siyasi amaçlarla oluşturulmuş sahte hesap-lar” yorumunu yapıyor.
Nasıl çalışıyor?
Twitter’da herkes kolayca sahte hesap açabiliyor. Eğer bu sahte hesabın kontrolü programlı eylemleri yapması için bir yazılıma devredilirse, buna ‘bot’ (robot) deniyor. Birbirinin kopyası olan botlara ‘klon’ adı veriliyor. Çok sayıda botun, belirli bir etiketi gündemin üst sıralarına taşımak için eşzamanlı çalıştığı ağa ise ‘botnet’ adı veriliyor. Birçok bot, otomatik olarak internetten rastgele kişilerin fotoğrafını ve bir başkasının ismini kopyalayarak oluşturuluyor. İstenen mesaj ve etiketler binlerce hesaptan topluca ve programlanan bir zamanlamayla paylaşılıyor.
