Gündem

Tütün ve alkol satış yasaklarından, tarımsal amaçlı arazi kullanımına; AKP'den 33 maddelik torba kanun hazırlığı

16 Mayıs 2020 16:07

AKP, tarım politikaları ile ilgili 33 maddeden oluşan torba teklifi hazırlıyor. Buna göre tütün ve alkol ürünleri ile ilgili konulan yasaklarla aykırı hareket edenlere, 65 bin TL'den 320 bin TL'ye kadar idari para cezası verilecek. İlk fiilin işlenmesinden sonraki 5 yıl içinde 3’üncü defa işlenmesi halinde ayrıca satıcıya ait tüm alkollü içki perakende satış belgelerinin iptaline karar verilmesi öngörülürken, satış belgesi iptal edilenlere 2 yıl süreyle yeni alkollü içki perakende satış belgesi verilmeyecek.

Buna göre tarımsal amaçlı arazi kullanımlarında, tarımsal amaçlı arazi kullanım plan ve projelerine uyulması zorunlu hale gelecek. Bu plan veya projelere aykırı hareket edilmesi halinde valilikçe resen tespit yaptırılarak sorumlulara projeye uygunluk sağlanması için azami üç ay süre verilecek. Bu sürenin sonunda aykırı kullanımların devam etmesi durumunda valilikçe faaliyet durdurulacak.

Haziran ayının ilk haftası TBMM'ne sunulması beklenen ve hazırlıklarında son aşamaya gelinen taslak metinde, ‘Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik öngörülüyor. 

AKP'nin hazırladığı 33 maddeden oluşması beklenen taslak metinde, tarım politikalarında şu başlıklarda değişiklik öngörülüyor; Yanıltıcı yayın yapma yasağına uymayanlara para cezası verilecek. Sulama kooperatifleri, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün (DSİ) uhdesinden çıkarılarak bakanlığa verilecek. Özel ormanlar ve ağaçlandırmanın teşviki sağlanacak.

Devlet ormanlarında orman bitkisi fidanlıkları kurulmasına, mantar ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine, odun dışı ürünlerin mamul ya da yarı mamul olarak işlenmesi amacıyla tesis kurulmasına izin verilmesi. Şeker piyasasını düzenleme ve denetleme faaliyetlerinin etkinliğinin artırılması. Makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresinin bakanlığın denetimine alınması. Yerli tütün kullanım oranının yüzde 30'a çıkarılması. Geleneksel avcılık yöntemlerine, kara avcılığı kapsamında izin verilmesi.

Av turizminin geliştirilmesi hedefleniyor

Teklif ile örnek avlakların yaygınlaştırılarak, av turizminin geliştirilmesi hedefleniyor. Tarım arazilerindeki ayni hak tasarruflarının, bakanlığın denetiminde gerçekleşmesi ve tarım arazilerinin satışında önalım hakkının kaldırılması öngörülüyor. Tarımsal amaçlı arazi kullanım plan ve projelerine aykırılık hallerine yönelik denetim ve yaptırımların genişletilmesi ve tarım arazilerinin hobi bahçeleri gibi uygulamalarla bölünmelerinin engellenmesi hedefleniyor.

Tarımsal amaçlı yapılara ve tarım dışı arazi kullanımına izinsiz başlanılması, alınan izne uygun kullanılmaması veya hazırlanan toprak koruma projelerine uyulmaması hallerine yönelik yaptırımların etkinliğinin arttırılması amaçlanırken, tarla içi sulama desteklerinin DSİ’den bakanlık uhdesine alınması da hedefleniyor.

Yayın yasağına uymayanlara ceza

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’da da değişiklik öngörülüyor. Tütün ve alkol ürünleri ile ilgili konulan yasaklarla aykırı hareket edenlere, 65 bin TL'den 320 bin TL'ye kadar idari para cezası verilecek. Kabahat fiilinin, ilk fiilin işlenmesinden sonraki 5 yıl içinde 3’üncü defa işlenmesi halinde ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, satıcıya ait tüm alkollü içki perakende satış belgelerinin iptaline karar verilmesi öngörülürken, satış belgesi iptal edilenlere 2 yıl süreyle yeni alkollü içki perakende satış belgesi verilmeyecek. İdari para cezalarını vermeye, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, televizyon ve radyolara uygulanacak idari para cezalarını vermeye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, birinci fıkranın diğer bentlerinde yer alan idari para cezalarını vermeye mahalli mülki amir yetkili olacak.

Orman alanları belirleniyor

Orman Kanunu’nda yapılacak değişiklik ile orman sınırları dışında olup, yüzölçümü 3 hektarı aşmayan sahipli arazilerde tabii olarak yetişen, her nevi ağaç ve ağaççıklarla örtülü yerler ile; orman sınırları dışında olup, alan büyüklüğüne bakılmaksızın sahipli arazilerde, ekim ve dikim yolu ile yetiştirilen her nevi ağaç ve ağaççıklarla örtülü yerler, orman alanı sayılmayacak.

Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun’da yapılacak değişiklik ile; içmek ya da çiğnemek amaçlı olanların dışında, tamamen veya kısmen tütünden mamul, toz ya da parçacık halinde ya da bunların herhangi bir bileşimi şeklinde, tek kullanımlık torba ya da gözenekli torba veya bir gıda ürününü andırır şekilde üretilen, emme suretiyle tüketilen, ağızdan kullanıma yönelik tütünün üretimi, satışa arzı ve satışı yasaklanacak.

Yerli tütün teşviği

Yapılacak değişiklik ile yerli tütün teşvik edilecek. Tütün mamulü üreticilerinin, bir takvim yılı içinde yurt içi piyasaya arz amacıyla ürettikleri ve ithal ettikleri sigara, nargilelik tütün mamulü, sarmalık kıyılmış tütün mamulü ve pipoluk tütün mamulü kategorilerinde kullandıkları toplam tütünün, kategori bazında en az yüzde 30'unun Türkiye’de üretilen tütün olması zorunlu olacak. Tarım ve Orman Bakanlığı bu oranı yüzde 45'ine kadar artırmaya ve yüzde 15'ine kadar indirmeye yetkili olacak.

Av hayvanlarına yeni düzenleme

Kara Avcılığı Kanunu'nda yapılacak değişiklik ile; kara, hava araçları ve yüzer araçlarla, ses, manyetik dalga, ışık yayan araç ve gereçler, canlı mühre, tuzak, kapan ve diğer benzeri araç, gereç ve usuller ile bakanlıkça belirlenenler dışındaki eğitilmiş hayvanlarla avlanılması yasaklanacak.  Ancak bu usullere, bakanlığın belirleyeceği ve izin vereceği geleneksel avlarda izin verilecek. Avlanan hayvanların taşınması ve avlanma gayesi dışında mücadele kapsamında ve kişilerin kendilerini, tarlalarını ve sürülerini korumak maksadıyla avlaklarda avcılık belgesi ve avlanma izni olmadan avlanmada kullanılan silahları ve araçları taşıma veya köpek bulundurma ile eğitilmiş hayvanlarla ve avlanma zamanı dışında avlanma esasları Merkez Av Komisyonu'nca tespit edilecek.  Bu esas ve usullere aykırı şekilde avlanılması yasak olacak.

Tarımsal amaçlı arazi kullanımına düzenleme

Tarımsal amaçlı arazi kullanım plan ve projelerine aykırılık durumunda uygulanacak cezalar ve yükümlülükler de yeniden düzenleniyor. Buna göre; tarımsal amaçlı arazi kullanımlarında, tarımsal amaçlı arazi kullanım plan ve projelerine uyulması zorunlu hale gelecek. Bu plan veya projelere aykırı hareket edilmesi halinde valilikçe resen tespit yaptırılarak sorumlulara projeye uygunluk sağlanması için azami üç ay süre verilecek. Bu sürenin sonunda aykırı kullanımların devam etmesi durumunda valilikçe faaliyet durdurulacak. Masraflar bakanlıkça karşılanarak izinsiz bütün yapılar bir ay içinde belediyeler veya il özel idarelerince yıkılır ve taşınmazlar tarımsal üretime uygun hale getirilir ve yapılan tüm masraflar sorumlulardan bakanlıkça genel hükümlere göre tahsil edilecek. Ayrıca, araziye zarar verenlere, tahrip edilen tarım arazisinin her metre karesi için 165 lira idari para cezası verilecek. Büyük ova koruma alanlarındaki bu cezalar iki katı olarak uygulanacak. Verilen üç aylık süre sonunda valiliğin yaptıracağı tespitlerle plan veya projelere uyulduğu ve arazi tahribatının durduğu ve tarımsal üretime uygun hale getirildiği belirlenirse sınırlama ve hak mahrumiyetleri ortadan kalkabilecek.