Türk insanının ayak ölçü standardını belirlemek için yapılan bilimsel çalışmada 18 ayrı ilde 12-17 yaş arası 4 bin 386 genç erkeğin ayak ölçü değerleri alındı.
Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Deri Mühendisliği Bölümü araştırma görevlisi Dr. Hüseyin Ata Karavana, doktora çalışması olarak gerçekleştirdiği bilimsel çalışmada, Türk insanına ait ayakkabı kalıp ölçülerini standardize ederek, ''Türk Ayakkabı Numaralandırma Sistemi'' için bir başlangıç yapılmasını hedefledi.
Yaptığı bilimsel çalışma hakkında Dr. Karavana, ayakkabının ayağa uyumunda ayak ölçüleri ile ayakkabı üretiminde kullanılan kalıpların ölçüleri arasındaki uyumun çok önemli olduğunu vurguladı.
Ayakkabı numarası toplumlara göre değişiyor
Ayağın antropolojik özelliklerinin ve yapısının toplumlara göre değiştiğini anlatan Dr. Karavana, zaman zaman aynı ülkenin değişik bölgelerinde bile önemli farklılıkların görülebildiğini ifade etti.
Türk insanının ayak ölçü standardının belirlenmesi için şimdiye kadar yeterli bilimsel çalışma yapılmadığını anlatan Karavana, şunları söyledi:
''Yaptığım çalışmada öncelikle ergenlik çağına girmiş ve ayak gelişiminin ciddi manada değişim göstermeye başladığı ve büyük ölçüde tamamlandığı 12-17 yaş grubundaki genç erkeklerin ayak yapısını ortaya koyabilmek için Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesindeki 18 il merkezinde yaşayan 4386 kişiden boy, ağırlık ve her bir ayaktan 12 farklı ayak ölçüsü olmak üzere toplam 114 bin 36 ölçüm aldım. Bu ölçümleri daha sonra istatistiki olarak değerlendirdim.''
Fransız insanına göre ayakkabı üretiliyor
Karavana, Türkiye'de Fransız insanının ayak ölçülerinin esas alındığı ve ''Paris Point Sistemi'' olarak adlandırılan ayakkabı numaralandırma sistemine göre hazırlanan ayakkabı kalıplarının kullanıldığına dikkati çekti.
Birçok insanının ayağına uygun ayakkabı bulamama şikâyeti yaşadığını hatırlatan Karavana, bunun nedeninin ayakkabı kalıplarının Fransız insanına göre hazırlanması olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
''Amerika, İngiltere, Fransa, Japonya gelişmiş ülkeler kendi insanlarının ayak ölçülerini yıllar öncesinde bilimsel olarak tespit etmişler ve bu veriler ışığında kendi toplumlarına ait ayakkabı kalıbı standartlarını oluşturmuşlardır. Ülkemizde ya Fransız insanına göre belirlenen kalıplar ya da herhangi bir bilimsel temele dayanmadan mesleki tecrübelerine göre deneme-yanılma yöntemine göre hazırlanan kalıplar kullanılıyor.''
Ayak sağlığı için
Türk insanına uygun üretilmeyen ayakkabıların hem çabuk yıprandığını hem de ayaklarda deformasyonlara neden olduğuna işaret eden Dr. Karavana, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Türk insanının ayak standardına göre hazırlanmayan ayakkabılar hem ayak sağlığı bozulmakta hem de kullanım ömrü kısaldığı için oldukça büyük bir ekonomik kayba neden olmaktadır. Çalışmamda, Türk insanına ait ayakkabı kalıp ölçülerini standardize ederek, 'Türk Ayakkabı Numaralandırma Sistemi' için bir başlangıç yapmayı hedefledim. Oluşturulması düşünülen ayakkabı kalıp ölçüleri sayesinde, ayakkabıların ayağa tam uyumunun sağlanması, yanlış ayakkabı seçiminden kaynaklanan ayak problemlerinin en az düzeye indirilmesi, ayakkabıların kısa sürede deforme olmasının ve ekonomik ömrünü erken tamamlamasının önüne geçilebilir.''
Fransızlara göre ayağımız daha kısa ve geniş
Yaptığı çalışmada, elde ettiği veriler ile iki farklı standardizasyon çizelgesi hazırlandığını vurgulayan Karavana, elde ettikleri verileri Paris Point Sistemi değerleri ile karşılaştırdıklarını kaydederek, ''Genç Türk erkeklerinin ayak yapısının söz konusu Fransız standartlarına göre daha kısa, daha geniş ve çevresel olarak daha küçük olduğu saptadık'' dedi.
Karavana, çalışmasında ayrıca, ayakkabı kalıbı hazırlanmasında kullanılan temel ölçüler olan ayak boyu ve genişliği, topuk genişliği, tarak çevresi ve kontrpiye çevresi ölçümlerinin bölgeler arasındaki farkının istatistiki olarak önemli olduğunu da belirlediklerini kaydetti.
Türk insanının ayak ölçü standartlarını tam olarak ortaya koyabilmek için araştırmasını daha kapsamlı hale getirmeyi istediğini sözlerine ekleyen Dr. Karavana, ''Kadınların da ayak standart ölçülerini belirlemek lazım. Böylece Türk insanının ayak standart ölçülerini tam olarak belirmiş oluruz'' diye konuştu.
(AA)
