Hülya Karabağlı/ Ankara
Anayasa Uzlaşma Komisyonu Üyesi Atilla Kart, ‘çevre hakkının’, Temel Hak ve Özgürlükler kapmasında olduğu için Halk oylamasına (Plebisit) ‘sunulamayacağını söylüyor. Taksim Dayanışması, ve Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nden Eyüp Mıhçı, yargının ‘yürütmeyi durdurma’ kararına rağmen referandum yapılamayacağını söylüyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın referandum işaretinin Anayasa engeline takılması yüzünden Gezi Parkı’nda rota halk oylamasına çevrildi. Ancak, CHP ve STK’lara göre ‘halk oylaması’ da yapılamaz. Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun CHP’li Üyesi Atilla Kart, ‘çevre hakkının’, Anayasa’nın temel hak ve Özgürlükler kapsamında olduğuna dikkat çekiyor ve “Çevre hakkı tamamen. Temel hak ve özgürlükler den sayılıyor. Doğa ve çevre hakkı en temel hak olarak belirlenmiş. Bu kapsamda olan bir hak oylamaya sunulamaz” dedi.
Yüzde 75 AVM dese bile meşru bir karar olmaz
Atilla Kart, o bölgenin halkının, STK ve meslek kuruluşlarının karar sürecine katılımının önemli olduğunu vurgularken “ Halk oylamasında yüzde 75 oranda AVM çıksa bile o karar meşru bir karar olmaz. Çünkü, doğayı katletmekle ilgili bir karar meşru sayılmaz”.
Mıhçı: Parkla ilgili yürütmeyi durdurma kararı var
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesinden Eyüp Mıhçı, T24’e, Taksim Gezi Parkı, Toplu Kışlası projesine ilişkin yürütmeyi durdurma kararı olduğuna dikkat çekti ve "Yargı kararına rağmen, referandum yapılamaz” dedi. Sağlıklı bir çevre de yaşam hakkına ilişkin taleple eylem yapıldığına dikkat çeken Mıhçı, başbakandan toplumdan bu yükselen sesi duymasını istediklerini söyledi. Mıhçı, “Hükümetin ‘Gezi Parkı’nın ‘ park olarak kalacağını açıklamasını istiyoruz” dedi.
Anayasa göre; referandum yapılamıyor
Anayasa’ya göre referandum, sadece Anayasa değişiklikleri durumunda TBMM’nin alacağı kararla yapılabiliyor. TBMM’nin referandum kararı alması durumunda, oylamanın Türkiye genelinde yapılması gerekiyor. Yani, YSK’nin de içinde bulunduğu, resmi nitelik kazanan bir durum.
Plebisit (Halk oylaması)
Anayasa engeli yüzünden referandum yapılamaması rotayı halk oylaması anlamına gelen ‘plesibite’ çevirdi. 5393 Sayılı Belediye Kanunun 15’inci maddesi belediyelere halk oylaması yetkisi veriyor. İlgili madde, “Belediye, belde sakinlerinin belediye hizmetleriyle ilgili görüş ve düşüncelerini tespit etmek amacıyla kamuoyu yoklaması ve araştırması yapabilir” ifadesi yer alıyor.
Ankara’da Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, 2003'te Kızılay’da yayalaştırma çalışmaları büyük bir tartışma olunca 100 sandık konularak halk oylamasına başvurulmuştu.
