Gündem

Türkiye Raporu Direktörü Can Selçuki paylaştı: Yurt dışında kullanılan oyların Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerine etkisi ne?

“Yarışın çok sınırda olduğu; bin, 2 bin, 3 bin, 5 bin gibi oylarla milletvekillerinin değişebileceği yerlerde yurt dışı oyları çok önemli bir yere sahip."

03 Nisan 2023 06:32

Kamuoyu araştırmacısı, Türkiye Raporu Direktörü Can Selçuki, yurt dışında kullanılan oyların cumhurbaşkanlığı ve milletvekilleri seçimlerine nasıl etki ettiğini anlatan bir video yayımladı. "Yurtdışında kullanılan oyların CB ve MV seçimlerine etkisi ne?" notuyla paylaştığı videoda Adana örneğinden yola çıkan Selçuki, "Yarışın çok sınırda olduğu; bin, 2 bin, 3 bin, 5 bin gibi oylarla milletvekillerinin değişebileceği yerlerde yurt dışı oyları çok önemli bir yere sahip" dedi.

Can Selçuki, şunları anlattı:

"Herkesin merak ettiği yurtdışı oyları nasıl sayılıyor? 2018 yılında yaklaşık 3 milyon seçmen vardı. Yurt dışı seçmen derken aynı zamanda gümrüklerde kullanılan oyları da sayıyoruz. Yüzde 50 katılım oldu ve yaklaşık 1,5 milyon oy kullanıldı. Şimdi iki taraftan bakmak lazım. Birincisi cumhurbaşkanlığı seçimlerini nasıl etkiliyor, ikinci olarak milletvekili seçimlerini nasıl etkiliyor? Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde seçim bölgelerinin bir önemi kalmadığı için hangi cumhurbaşkanı adayına ne kadar oy veriliyorsa onun hanesine yazılıyor. Fakat milletvekili seçimlerinde iş biraz daha farklı. Önce 2018 yılında yurtdışı oylarının partilere göre dağılımına bakalım.

AKP  yüzde 51,7

CHP yüzde 17,7

HDP yüzde 17,3

MHP yüzde 8

İYİ Parti yüzde 4

Peki bunlar Türkiye'deki milletvekili seçimini nasıl etkiliyor? Seçim bölgesi örneğinden devam edelim. Adana'yı örnek aldık. Adana'da oy kullananların toplam seçmendeki payı yüzde 2,65. Dolayısıyla yurtdışı oylarından yani kullanılan 1.5 milyon oydan Adana'nın payına düşen 40 bin. Bu 40 bini daha sonra partilerin yurt dışındaki oylarının yüzdesine göre o seçim bölgesinde partilerin hanesine yazılıyor. Yani bu hesaba göre 2018 yılında AK Parti Adana'da ilave 20 bin 500 oy, CHP 7 bin 39 oy, HDP 6 bin 880 oy, MHP 3 bin 181 oy, İYİ Parti bin 591 oy aldı demek. Türkiye'nin 81 il seçim bölgesi için öncelikle o seçim bölgesindeki toplam seçmen payına bakılıyor. Daha sonra o pay yurt dışındaki gelen oylarla çarpılarak o seçim bölgesine gelecek ilave oylar hesaplanıyor. Daha sonra da partilerin yurtdışından gelen oyların içerisindeki toplam payına göre o seçim bölgesindeki partilere ilave oylar ekleniyor. Yarışın çok sınırda olduğu; bin, 2 bin, 3 bin, 5 bin gibi oylarla milletvekillerinin değişebileceği yerlerde yurt dışı oyları çok önemli bir yere sahip."