Onur Erem
BBC Türkçe
Türkiye bugüne kadar hiç ev sahipliği yapamadığı Avrupa Futbol Şampiyonası’nı düzenlemek için geçen hafta UEFA’ya iki başvuru daha yaptı.
EURO 2028 ve 2032’yi düzenlemeye hak kazanan ülkeler Eylül’de açıklanacak.
Fakat Türkiye’nin iki organizasyon için de iki güçlü rakibi var: 2028’de Birleşik Krallık ve İrlanda Cumhuriyeti, 2032’de ise İtalya bu turnuvaya ev sahipliği yapmak istiyor.
Peki Türkiye’nin kazanma ihtimali bu defa nasıl gözüküyor? Uzmanlara sorduk.
Kaybedilen adaylıklar
Türkiye, EURO 2016 için adaylığını koyduğunda rakibi olan İtalya’yı geçerek Fransa ile son tura kalmış fakat bu oylamayı 7-6 kaybetmişti.
Kıta geneline yayılan EURO 2020’ye aday olmayan Türkiye, EURO 2024 oylamasını da Almanya karşısında 12-4 gibi büyük bir farkla kaybetmişti.
Bu sefer oylamalardan farklı bir sonuç çıkması için bir neden olup olmadığını sorduğumuz Tivibu Spor Editörü Rezzan Yetiş, “Bu kez farklı olması için sportif anlamda bir farklılık göremiyorum. Şampiyonlar Ligi'ne ev sahipliği yapacak olmamız ve o finalde ortaya koyacağımız prestij belki bir fark yaratabilir” diyor.
Rakiplerin karneleri
Öte yandan Türkiye’nin rakipleri de son dönemde prestijli turnuvalara ev sahipliği yaptı.
İtalya, EURO 2020’nin ev sahibi ülkelerindendi. Covid salgını nedeniyle 2021'de yapılan organizasyonun açılış maçı Roma'da oynanmış, İtalya Türkiye’yi 3-0 mağlup etmiş, turnuvada şampşiyon olmuştu.
İtalya bu turnuvada grup maçlarından sonra son 16 ve çeyrek final maçına da sahne olurken Birleşik Krallık’ta Glasgow grup ve son 16 maçlarına, Londra da bunlara ek olarak yarı final ve final maçlarına ev sahipliği yapmıştı.
2028 mi, 2032 mi?
Peki Türkiye’nin hangi turnuva için şansı daha yüksek gözüküyor?
İtalya futbolunu yakından takip eden BT Sport ve The Atlantic’in spor yorumcusu James Horncastle, Türkiye’nin İtalya ile başa baş bir rekabet içinde olacağını söylüyor.
Türkiye’nin daha modern bir futbol altyapısına sahip olmasının bir avantaj olduğunu vurgulayan Horncastle, “İtalya’nın stadyumlarının çoğu 100 yaşında” diyor ve hükümetin ülkedeki altyapıyı yenileyecek vakte sahip olmak için EURO 2028 yerine EURO organizasyonuna talip olmayı tercih ettiğini hatırlatıyor.
Horncastle, “Türkiye’nin dezavantajı ise siyasi arenada ortaya çıkabilir” diyor.
İtalya Futbol Federasyonu Başkanı Gabriele Gravina'nın bu yıl UEFA Başkan Yarımcısı seçilmesi, Roma’nın elini güçlendiren bir faktör olarak görülüyor.
Horncastle’a göre İtalya’nın hazırlanmak için önünde 9 yılı olması, altyapı dezavantajını ortadan kaldırabilir. Bu nedenle Türkiye’nin EURO 2028 için daha fazla şansa sahip olabileceğini düşünüyor.
Rezzan Yetiş ise “Açıkçası EURO 2032 konusunda, EURO 2028'e kıyasla biraz daha iyimserim. Burada İtalya'nın bence en büyük dezavantajı, taraftar yapısı ve futboldaki holiganizm kültürünün Türkiye'ye kıyasla çok daha sert bir seviyede olması” diyor.
Yetiş, Premier Lig’in popülerliğini, Birleşik Krallık ve İrlanda Cumhuriyeti adaylığını öne çıkaran bir etken olarak görüyor.
Avantajlar ve dezavantajlar
Yetiş, “Türkiye'nin avantajı olarak ise aslında spor kültüründen çok, ülkenin coğrafi konumu ve turizm zenginlikleri olarak gösterilebilir. Fakat bunlar diğer detaylar” diyor ve ekliyor:
“İngiltere'ye kıyasla saha içi sorunlarımız büyük. En büyük örnek de zemin. Ne yazık ki sadece Süper Lig'e bakarak stadyumlarımızdaki zeminlerin her seferinde ne kadar içler acısı halde olduğunu net bir şekilde görüyoruz.
“Her an bir turnuvaya ev sahipliği yapacakmışız gibi özen gösterilmesi gereken stat zeminleri, çoğu zaman kaderlerine ve kulüp inisiyatiflerine bırakılıyor. İngiltere'deki stadyum özellikleri ve zemin kalitesine bakıldığında oldukça gerideyiz.”
Yetiş Türk futbolundaki sorunların iki turnuva için de ülkenin elini zayıflattığını vurguluyor. Bu sorunlar arasında kulüplerin borç içinde olması, transferlere harcanan büyük paraların geri dönüşünün olmaması, ülkenin en başarılı takımlarının bile Avrupa kupalarında başarı elde edememesini gösteriyor:
“Ülke futbolundaki başarı, uluslararası başarıya illa yansıyacaktır. Bunu cebimize koyduğumuzda, bu tarz adaylıklarda elimiz çok daha güçlü olacaktır diye düşünüyorum.”
Siyasetin etkisi
James Horncastle gibi Rezzan Yetiş de Türkiye’nin siyasi olarak rakiplerine kıyasla dezavantajlı olduğunu söylüyor.
Siyasetin bu alandaki etkisinin çok bariz olmadığını fakat yine de ülkelerin politik yapısının etkenler arasında sayıldığını belirten Yetiş, “Örneğin EURO 2024'ü Almanya'ya kaptırdığımızda DW'deki bir haberde, UEFA'nın raporunda Almanya'nın ‘İlham verici, yaratıcı ve son derece profesyonel vizyonunun’ büyük övgü aldığı belirtilirken, Türkiye'nin insan hakları konusunda bir eylem planının olmamasının eleştirildiği bilgisine yer verilmişti” diyor.