Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) tarafından yapılan Türkiye’de Suriyeli Göçmenler Araştırması'nın sonuçları paylaşıldı. Araştırma sonuçlarına göre, "Suriyelilerin evlerine dönmesini" isteyenlerin oranı yüzde 66,1 oldu.
Telefonda anket yöntemi ile 1067 kişi arasında yapılan araştırma sonuçlarına göre, katılımcıların yüzde 66,1'i, “Suriyeliler ülkelerine gönderilmeli” derken, yüzde 45.5’i "ileride sorun yaratacak tehlikeli insanlar" olduğunu, yüzde 41,7’si de "Suriyelileri yük olarak gördüklerini" söyledi. Partilere göre yapılan sınıflamada ise, AKP seçmeninin yüzde 42,6’sı "ülkelerine dönmeli" yanıtını verirken, diğer tüm partilerin seçmenlerinin yüzde 50’sinden çoğu “ülkelerine dönmeli” şeklinde görüş belirtti.
"Suriyelileri nasıl tanımlarsınız" kategorisinde ise, ülke genelinde olumsuz bir bakışın hâkim olduğu görüldü. Suriyeli göçmenlerin “temiz, güvenilir ve kibar olmadığını” söyleyenlerin oranı yüzde 70’lerin üzerinde yer aldı. “Suriyeliler çalışkan mıdır?” sorusuna ise katılımcıların yüzde 57.5’i “hayır” yanıtını verdi.
Katılımcıların yüzde 55,7'si Suriyeli biriyle komşu olmak istemiyor
Aynı olumsuz yaklaşım, “Suriyeli komşunuz olsun ister misiniz?” sorusunda da görüldü. Türkiye geneline bakıldığında “istemem” diyenlerin oranı yüzde 55.7 olarak kaydedildi. Araştırmaya katılanların yüzde 71.5’i Suriyelilerle “mecbur kaldıkça” iletişim kurduğunu belirtti.
“Suriyelilerle sorun yaşıyor musunuz” sorusuna “Hayır yaşamıyorum” diyenlerin oranı 49.7, “Bazen sorun yaşadığını” belirtenlerin oranı yüzde 35.1, “yaşıyorum” yanıtını verenlerin oranı ise yüzde 15.3 olarak kaydedildi.
Göçmenlere karşı negatif tutuma karşın araştırmaya katılanların yüzde 38.3’ü yerel halkla Suriyeliler arasında herhangi bir çatışmaya tanık olmadığını ancak benzer vakaları duyduğunu söyledi. Herhangi bir çatışmaya tanık olmadığını belirtenleri oranı yüzde 14.2 oldu. Öte yandan birkaç kez tanık olanlar yüzde 23.1, “pek çok kez” diyenler ise yüzde 18.7’lik bir orana sahip.
Araştırmada “Son 5 yıl içerisinde Suriyelilerden bizzat zarar gördünüz mü?” sorusuna verilen yanıtlar da dikkat çekti. Katılımcıların yüzde 77.3’ü “Hayır, zarar görmedim” yanıtını vermiş. “Ailenizden biri zarar gördü mü” sorusuna katılımcıların yüzde 78.1’i hayır dedi. “Çevrenizde zarar gören oldu mu?” sorusunda ise oranlar değişti. “Evet, gördü” diyenlerin oranı yüzde 46.7 iken, “Hayır, görmedi” diyenlerin oranı da 41.1 olarak kayda geçti.
Çalışmalarına ve iş kurmalarına sıcak bakılmıyor
“Suriyeliler tarafından kurulan bir işyeriyle alışveriş yapar mısınız?” sorusuna yüzde 44.2’si “Aynı işi yapan Türk iş yeri varsa orayı tercih ederim” derken, yüzde 46.7’si “kesinlikle yapmam” dedi. “Evet, mutlaka yaparım” diyenlerin oranı ise 9.1 oldu.
Suriyelilerin Türkiye’de iş yeri açmasına sıcak bakmayanların oranı yüzde 67.1 olarak kaydedildi. Katılımcıların Suriyelilerin iş yeri açmasını istememe nedenleri ise üç ana başlıkta toplandı:
"Vergi ödemiyorlar (yüzde 71.4), burada kalıcı olurlar (yüzde 70.8) ve bizim imkanlarımızı çalarlar (yüzde 60.3)"
Araştırma sonuçları, Suriyelilerin Türkiye’de çalışmasına da sıcak bakılmadığını ortaya koydu. Katılımcıların yüzde 62.8’i “Türkiye’de çalışmalarını asla istemiyorum” dedi. Bu yaklaşıma neden olarak da şu kaygılar ön plana çıktı:
"Ülkelerine dönüp orada çalışsınlar (yüzde 73.6), ücretler düşer (yüzde 67.6), burada kalıcı olurlar (yüzde 67) ve işimizi elimizden alırlar (yüzde 56.9)."
"Ülkelerine dönsünler" diyenlerin oranı yüzde 66,1
'Suriyeliler nerede yaşamalı?' sorusuna katılımcıların yüzde 66.1’i “ülkelerine dönsün” derken yüzde 16.8’i güvenli bölgelere yerleştirilmeleri gerektiğini yönünde görüş bildirdi. Yüzde 7.1’i ise ülke ve şehir bazında dengeli bir dağılımdan yana olduğu yönünde görüş beyan etti.
Suriye’deki savaşın bitmesi durumunda ise katılımcıların görüşlerinde değişim olmamakla birlikte “ülkelerine dönsünler” diyenlerin oranı ise yüzde 84.2’ye yükseldi.
AKP seçmeninin yüzde 46,3’ü politikaları yanlış buluyor
Hükümetin Suriyelilerle ilgili politikaları konusunda ise genel bir memnuniyetsizliğin hakim olduğu görüldü. Ankete verilen yanıtlar Türkiye genelinde değerlendirildiğinde; katılımcıların yüzde 48.3’ü hükümetin politikalarını "çok yanlış", yüzde 18.5’i de "yanlış" olarak bulduğunu belirtti.
Partilere göre ayrıldığında ise AKP seçmeninin yüzde 46,3’ü politikaları yanlış bulduğunu söyledi. CHP seçmeninde bu oran yüzde 88, MHP’de yüzde 66.6, İYİ Parti’de yüzde 88.1, HDP’de ise yüzde 91.6 olarak kaydedildi.
Araştırmada katılımcılara bugünkü durumun yanı sıra geleceğe dair beklenti ve tahminler de soruldu. Katılımcılar “Gelecekte Suriyelilerin en fazla hangi konuda sorun yaratmasından endişelisiniz?” sorusuna yüzde oranlarına göre şu yanıtları verdi:
"Suç oranları artacak, iç çatışma olacak, ekonomimiz bozulacak, bize iş kalmayacak, kültürümüz bozulacak, ahlaki yapı bozulacak ve kültürümüzü kaybedeceğiz."
Araştırmada öne çıkan diğer başlıklar ise şu şekilde:
- Oturduğum mahallede bazı Suriyeli ailelerin de yerleşmesinden rahatsız olurum: Yüzde 52.8
- Suriyelilerin yoğun olarak yaşadıkları bir mahalleye yerleşmekten rahatsız olurum: Yüzde 65.4,
- Bir Suriyeli ile aynı apartmanda yaşamaktan rahatsız olurum: Yüzde 56.6
- Suriyeli çocukların benim çocuğumun okulunda eğitim görmesinden rahatsız olurum: Yüzde 47.6
- Bir Suriyeli ile aynı işyerinde çalışmaktan rahatsız olurum: Yüzde 50.1
- Bir Suriyeli ile iş için ortaklık kurmam: Yüzde 65.
- Suriyeliler Türkiye ekonomisi üzerinde olumsu etki yaratıyor: Yüzde 75.6
- Daha ucuza çalışıp Türklerin işsiz kalmasına neden oluyorlar: Yüzde 56.3
- Ev kiralarının artmasına neden oldu: Yüzde 65.2
- Suriyelilere vatandaşlık hakkı verilmemeli: 61.7