Türk makyajcılardan Hollywood'a maske

Bulgaristan, Romanya, Tunus gibi ülkelerin düşük yapım maliyetleri ile Hollywood'un arka bahçesi haline gelmesi Türk plastik makyaj uzmanlarına yaradı. Türk makyözler imza attıkları başarılı işler ve talep ettikleri ücretler nedeniyle yabancı yapımcıların gözdesi oldu. Türk makyözlerin kimi yurtdışındaki projelerde birebir yer alırken kimi de kopuk kol, kesik baş ya da yaratık gibi tasarımları yurtdışına gönderiyor.

İki Türk uzay pilotu, rutin bir görev esnasında bilinmeyen bir gücün çekim alanına girer... Düştükleri gezegende karşılarına canavarlar çıkar. İki Türk pilottan biri olan Cüney Arkın, ne olduğu anlaşılmayan uzaylı canavarlarla savaşır.

1982 yılında çekilen Yeşilçam'ın ilk ve en fantastik filmi Dünyayı Kurtaran Adam, konusu, efektleri ve canavarları ile akıllarda yer etti.

Fakat peluş canavarlarla savaşan Dünyayı Kurtaran Adam'dan bu yana epey yol alındı. Türkiye efekt endüstrisinde dünyaya açıldı.

Referans'ın haberine göre, anatomi, heykel, kimya ve renk bilgisine, hayal gücünü katıp, birbirinden ilginç karakterler yaratan Türk plastik makyaj uzmanları, artık sadece Türk sineması için değil dünya çapında aranan isimler arasına girdi.

Özellikle Hollywood'daki yüksek işçilik ve yapým maliyetleri nedeniyle filmlerin Romanya, Çekoslovakya, Bulgaristan, Tunus, Avustralya'da gibi maliyetlerin ucuz olduđu ülkelerde çekiliyor olması Türk makyözlere yeni fırsatların kapısını açtı.

Hem yaptıkları işin kalitesi ve gerçekliği hem de talep ettikleri ücretler nedeniyle tercih edilen Türk makyözler, yurtdışındaki projelerde kimi zaman birebir kimi zamanda Türkiye'den gönderdikleri kesik kol, bacak ya da yaratık tasarımları ile yer alıyor.

"Plastik makyajla kadını erkeğe, erkeği kadın dönüştürebiliriz. Babası bile tanıyamaz" diyen makyaj uzmanları, performansları ile ilginç teklifler bile alır hale geldi. Kimi yer altı dünyasından 'Tetikçimizin yüzünü değiştir', kimi de Karadenizlilerden 'Burnumu küçültün' teklifi alıyor.
 
Karanlık dünyadan gelen talepler atelye kapattırdı

Arzu Yurter, plastik makyaj konusunda Türkiye'deki uzman isimlerden biri. Son dönemde Ergenekon soruşturmasında ifade verecek tanıklara yapılması düşünülen plastik makyajla gündeme gelen Yurter, bu sanatla 8 yıl önce tanışıyor.

Eşinden boşandıktan sonra yurtiçi ve dışında aldığı makyaj eğitimleri Yurter'in hayatında yeni bir sayfa açıyor. Türkiye'de plastik-kozmetik makyaj uygulamasının yapıldığı film, reklam ve fotoğraf çekimlerinde görev alan Yurter "Gotik makyaj" türünde yaptığı çalışmalarla tanınıyor.

Fikret Kuşkan'a yaptığı Joker ve Saba Tümer'e uyguladığı yaşlandırma makyajlarıyla gündeme gelen Arzu Yurter, "Plastik makyajla kadını erkeğe, erkeği kadına rahatlıkla dönüştürebilirim. Babası bile tanımaz" diyor. Son dönemde sinema sektöründeki gelişmelerin bu alanda yeni bir sektör yarattığını belirten Yurter, Türk makyaj uzmanlarının yurtdışında önemli projelerde yer almaya başladığını altını çiziyor.

Yurter, şöyle devam ediyor: "Avrupa ve Amerika'da makyöz ücretleri projenin kapsamına göre aylık 50-200 bin euro arasında değişiyor. Türkiye'de ise ücretler haftalık 600-1600 TL arasında. Türk makyözler yurtdışında ise projenin içeriğine göre aynı kalitedeki işler için günlük 400-550 euro civarında ücret alıyorlar." Yurter Kore'de filmlerde kullanılmak için plastik burun, çene, kesik bacak ve kollar ürettiğini belirtiyor. Yurter, Uzakdoğu dışında İtalya, Romanya ve Kanada'da da birçok film projesinde yer aldığını açıklıyor.

Yurter, kendilerine gelen ilginç tekliflere de dikkat çekiyor.

"Ergenekon soruşturmasında ifade verecek tanıklara plastik makyaj yapmam gündeme gelince farklı tekliflerle karşılaştım" diyen Yurter, şu açıklamayı
yapıyor: "Emniyet yetkilileri böyle bir proje için atölyemi gezdi. Fakat herhangi bir anlaşma yapmadık. Ama bu durum gündeme gelince asla kabul etmeyeceğim ilginç istekler aldım. 'Benim tetikçimin tipini değiştir' diyenler çıktı. Hedef haline geldiğim için rahatsız olup atölyemi kapatmak zorunda kaldım."
 
Los Angeles'tan Bollywood'dan gelip plastik makyaj öğreniyorlar

Plastik makyajda Türkiye'de akla gelen ilk isim olan Corci de Bulgaristan'da çekilen birçok filme 35 yıllık tecrübesini taşıyor. Son yıllarda yurtdışından çok fazla teklif aldığını belirten Corci, "Bulgaristan ve Romanya neredeyse Hollywood'un arka bahçesi oldu. Türk makyaj uzmanları hem çok kaliteli iş yaptığı için hem de düşük ücret talep ettikleri için çok tercih ediliyor" diyor.

Yurtdışından gelen talebin bu kadarla da sınırlı kalmadığını belirten Corci, şöyle devam ediyor: "Birçok ülkeden orada eğitim vermem için teklif aıyorum. Bulgaristan ve Türki Cumhuriyetlerde birçok eğitim ve seminere katıldım. Diğer taraftan da Türkiye'ye eğitim için gelenler var.

Yılda birkaç kez gruplar halinde Los Angeles, Kanada, İran, Fransa ve Hindistan'daki sinema endüstrisinin kalbi Bollywood'dan öğrenciler geliyor. Onlara işin inceliklerini öğretiyorum."
Corci meslekteki 35. yılı nedeniyle hayata geçirmeye hazırlandığı yeni projesini ise şöyle açıklıyor:
"Yeni projem için ünlü tanıdıklarımın yüzlerinin kalıbını alıyorum. Emrah, Nilüfer Kurt, Erol Büyükburç'un kalıplarını aldım. Yaklaşık 35 kişinin yüz kalıbını almayı planlıyorum. Bu kalıplarla daha sonra müze ya da sergi açmak istiyorum."
 
İtinayla hayallerinizin yaratıkları oluşturulur

Emir Özer ve Zeynep Nuhoğlu'nun 2006 yılında kurdukları Dükkan-ül Hayal, Türkiye'deki tek plastik makyaj ve animatronik özel efekt atölyesi olma özelliğini taşıyor. İki metrelik bir canavarı oluşturup, kanlı-canlı hale getirerek kamera önüne geçiren Emir Özer ve Zeynep Nuhoğlu, plastik makyaj ve özel efektlerin çok disiplinli çalışma gerektirdiğini belirtiyor. Nuhoğlu "Son dönemlerde daha bütçeli film ve yönetmenlerle çalışmalarımız var ama, plastik makyaj Türkiye'de tam olarak anlaşılamadı. Geçtiğimiz hafta 3 günde Terminatör yapmamızı istediler. Heyecanlandık ama mümkün değildi" diyor.

Hollywood'da son yıllarda korku ve süper kahraman filmlerinin gişe yapması ve Türk sinemasındaki canlanmanın plastik makyaja olan ilgiyi arttırdığını belirten Zeynep Nuhoğlu, "Değişik özel efekt ve plastik makyaj stüdyolarının açılmasının sektörü daha da geliştirecektir.

Özellikle genç nesil bu konuya özel bir ilgi gösteriyor. Mimar Sinan ve Marmara Güzel Sanat öğrencileri projelerimizde asistan olarak çalışıyor" açıklamasını yapıyor.

Nuhoğlu, sektörün gelişmesi adına önemli projeleri olduğundan da bahsediyor ve şu açıklamayı yapıyor: "Senaryosunu Dükkan-ül Hayal'in kurucularından Emir Özer'in yazdığı bir film çekmeyi planlıyoruz. Filmde çok çeşitli görsel efektler ve plastik makyaj uygulamalarına yer vereceğiz. Bu filmi yurtdışındaki festivallerde gösterime sokup, Türkiye'de bu işin ne kadar iyi yapıldığını dünyaya göstereceğiz."

Nuhoğlu kendilerine gelen ilginç teklifler konusunda ise şöyle diyor: "Rize'den arayıp yüzünü tamamıyla değiştirmemizi isteyenler yada burnunu küçültmemizi isteyenler bile oluyor. Kamera önü ve ışıklar altında olmadığı sürece böyle isteklere cevap vermiyoruz. Çünkü etik bulmuyoruz."
 
Oyuncuyu ikiye bölmenin maliyeti 7 bin TL'den başlıyor

Özel efekt ve plastik makyajın istenilen projeye göre değişen maliyeti var. Oyuncunun ortadan ikiye bölüneceği sahnenin maliyeti, kameranın oyuncuyu nereden, ne kadar, nasıl göreceği ve ışık şartlarına göre değişim gösteriyor. Oyuncu plastik makyaj ve özel efektler kullanılarak 7-25 bin TL'ye ortadan ikiye bölünüyor. Yüzde makyajın ise ortalama maliyetinin 6 bin TL civarında olduğu belirtiliyor.
 
Herkes plastik Atatürk oluyor

* Atatürk'ün ölümünden önce katıldığı bir baloyu anlatan "Son Balo: Vals ve Zeybek" filminde Sümer Ezgü plastik makyaj yapılarak Atatürk'ü canlandırmıştı.

* Arzu Yurter, Nurseli İdiz'i bir fotoğraf çekimi için plastik makyajla Atatürk yaptı.

* Plastik makyaj uzmanı Derya Ergün ise Halit Ergenç'i makyajla Atatürk'e benzetti.

* Geçtiğimiz yıllarda Türkiye İş Bankası'nın reklam filmindeki Haluk Bilginer'i ise Oskar'a aday olan Vittorio Sodano Atatürk yaptı.

* Gölgesizler, Musallat, Babam ve Oğlum, Cenneti Beklerken, Dar Alanda Kısa paslaşmalar gibi filmlerden, pek çok dizi ve tiyatro oyununa Dükkan-ül Hayal plastik makyaj ve efektler gerçekleştirdi.
 
Dünya'da plastik makyaj örnekleri

* Akla ilk gelen örnek 2003 yapımı "Yüzüklerin efendisi-Kralın dönüşü" filmi. Oscar tarihinde ilk kez 11 dalda aday gösterilip, 11 ödül alan film olarak tarihe geçen "Yüzüklerin efendisi-Kralın dönüşü" aynı zamanda en iyi makyaj Oscar'ını kazanmıştı.

* Geçtigimiz yıl sinema severlerin beğenisini kazanarak 3 Oscar alan Brad Pitt'in baş rolünü oynadığı "Benjamin Button'un tuhaf hikayesi" de plastik makyaj ve efektlerin kullanıldığı bir yapımdı.

* Heath Ledger'ın canlandırdığı Joker karakteri ile Charlize Theron'un plastik makyajla seri katile dönüştürüldüğü "Cani" adıyla sinemalarda gösterilen "Monster" ve Robin Williams'in plastik makyajla kadına dönüştürülerek çocuk bakıcısını canlandırdığı "Mrs.Doubtfire" hafızalarda yer alan filmlerden.