TürkAkım: Putin'in isim babası olduğu doğalgaz boru hattı projesi

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya'dan Türkiye'ye inşa edilen TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı'nın açılış töreni için Türkiye'ye geldi.

Bugün İstanbul'da düzenlenecek törenin açılış konuşmalarını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Putin yapacak.

2014 yılında yapımına karar verilen ve inşaatına 2017 yılında başlanan hattın yıllık kapasitesi 31,5 milyar metreküp.

TürkAkım üzerinden Rus gazının hem Türkiye'ye taşınması hem de Türkiye üzerinden Avrupa'ya ihraç edilmesi öngörülüyor.

TürkAkım'ın inşası fikri, Güney Akım Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nin iptal edilmesinin ardından gündeme geldi.

İsim babası Putin

Erdoğan, 2015 yılında yaptığı bir açıklamada, Putin'in bu projenin adını "Türk Akımı, Türk Doğalgaz Akımı koyabileceklerini" söylediğini belirtti.

TürkAkım projesi ilk olarak 2014 yılında gündeme geldi.

Projeyi gündeme getiren ise 2010'ların başında Rus gazının Karadeniz'in altına döşenecek borularla Bulgaristan üzerinden güneyde Yunanistan ve İtalya; kuzeyde de Avusturya'ya taşınmasını öngören Güney Akım projesinin iptal edilmesi oldu.

O dönemde, Güney Akım, Avrupa Birliği tarafında Ukrayna krizi nedeniyle projeyle ilgili yaşanan gecikmeler üzerine Rusya tarafından iptal edildi.

Putin'in 2014 yılı sonlarında yaptığı Türkiye ziyareti sırasında ise Rus gaz şirketi Gazprom ile Botaş arasında bir protokol imzalandı.

2015'in başında projenin güzergahı netleştirildi.

Erdoğan, aynı yıl yaptığı bir konuşmada, Putin'in bu projenin adını "Türk Akımı, Türk Doğalgaz Akımı koyabileceklerini" söylediğini açıkladı.

Uçak krizinde ara verildi

Ancak aynı yılın Kasım ayında Türkiye'nin Suriye sınırında bir Rus savaş uçağını düşürmesinin ardından proje de askıya alındı.

İki ülke ilişkilerinin normalleşmesiyle proje de yeniden gündeme alınırken, 2017 yılında da ilk boru Karadeniz'in altına yerleştirildi.

Proje, her biri 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki hattan oluşuyor. Bu hatlardan birinden Rusya'nın Türkiye'ye sattığı, diğerinden de Avrupa'ya ihraç ettiği gazın geçmesi planlanıyor.

Hat, Kırklareli'nin Kıyıköy ile Rusya'nın Anapa kenti arasında inşa edilen hattın uzunluğu yaklaşık 935 kilometre. Hattın 700 kilometrelik bir bölümü Türk karasularından geçiyor.

Rus gazının Avrupa'ya geçiş noktası olan Bulgaristan da kendi toprakları üzerinde 11 kilometrelik bir hat inşa ederek, TürkAkım'a bağlandı.

Hattan gaz akışı bu sene başında başladı.

Hattın inşaatının maliyetine ilişkin resmi olarak telaffuz edilmiş kesin bir miktar bulunmuyor.

Rus basınında çıkan haberlerde, ilk değerlendirmelere göre hattın maliyetinin 11 milyar euronun üzerinde hesaplandığı belirtildi.

TürkAkım hattı, ayrıca ABD tarafından yaptırım kapsamına alınan projeler arasında yer alıyor. ABD'de geçen ay içerisinde onaylanan 738 milyar dolarlık savunma bütçesiyle ilgili yasada, Türkiye ve Rusya'ya yönelik uygulamaya sokulan yaptırımlar kapsamında TürkAkım da yer alıyor.

Yaptırımlar, boru hatlarının inşasında yer alan şirketleri, özel olarak da deniz seviyesinden 30 metre derinliğe boru döşemede kullanılan gemilerin sahibi kişi ve şirketleri, bunların ABD'ye girişlerinin engellenmesi ve mal varlıklarına el konulmasını hedefliyor.

Hatta 'çevre katliamı' eleştirileri

Kuzey Ormanları Savunması başta olmak üzere çok sayıda çevre örgütleri, projenin su kaynaklarını kurutacağı ve ormanlık alanı yok edeceği gerekçesiyle karşı çıktı.

Kuzey Ormanları Savunması, Haziran 2019'da yaptığı açıklamada, hattın Kara Kısmı çalışmaları kapsamında kurulacak istasyon için 13 kilometre boyunca 50 metre genişliğinde bir koridor oluşturulduğunu açıkladı.

Açıklamaya göre, 65 dönümlük bir alanda binlerce ağaç yok edildi.

İnşaatın ekosistemi değiştirdiği ve su kaynaklarının kurumasına yol açtığı da belirtiliyor.