Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 10 Kasım'da Anıtkabir'de Atatürk’ü anma töreninde yaptığı konuşmada, "İnşallah önümüzdeki dönemde sınırlarımız boyunca oluşturduğumuz güvenli bölgenin eksik kalan halkalarını da tamamlayacağız" sözleriyle Kuzeydoğu Suriye’ye yeni sınır ötesi operasyon sinyali vermesi yeniden gözleri bölgeye çevirdi. Donald Trump'ın yeniden başkan seçilmesi ile ABD askerlerinin bölgeden çekilip çekilmeyeceği de belirsizliğini korurken Rusya ise olası operasyonu “Kabul edilemez” olarak değerlendirdi. Trump, Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak Mike Waltz'u ve Dışişleri Bakanı olarak Mike Rubio'yu atamayı planlarken; her ikisinin de geçmişte ABD’nin bölgede kalmasını ısrarla savunan isimler olması dikkat çekiyor.
İsrail ordusu, Lübnan’da Hizbullah’a yönelik kapsamlı operasyonlarına devam ederken Suriye’ye yönelik hava harekatlarını arttırıyor. Lübnan-Suriye sınır hattında mayınlı alanları temizlemeye başlayan ordu güçlerinin, harekatı Suriye topraklarına taşımayı amaçladığı ileri sürülüyor. Suriye iç savaşını sona erdirme amacıyla Rusya, Türkiye ve İran arasında yapılan son Astana Görüşmeleri sonrasında yayınlanan ortak bildiride İsrail’in savaşı ihtilaflı bölgeye yayma girişiminden kaygı duyulduğu vurgulanırken, "ayrılıkçı gündemlere karşı durmada birlikte çalışma kararlılığı" vurgusu öne çıktı.
İki şahin isim
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kuzeydoğu Suriye’ye yönelik önümüzdeki dönemde operasyon sinyali vermesi sonrası gözler, garantör Rusya ve ABD’ye çevrildi. Trump’ın Ocak 2025’te göreve başlaması sonrası ABD askerlerini Kuzeydoğu Suriye’den çekip çekmeyeceği tartışılırken bakanlıklara hangi isimleri atayacağı da kulislere düşmeye başladı. Trump’ın, Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak Mike Waltz'u, Dışişleri Bakanı olarak ise Mike Rubio'yu atamayı planladığı, her iki ismin de Suriye konusunda geçmişte katı tutumlar ile dikkat çektikleri ifade ediliyor.
2018'de ABD güçlerinin Suriye'den çekilmesi kararını eleştiren Rubio, bunu IŞİD'e karşı mücadeleyi etkileyen "ciddi bir hata" olacağını vurgulamıştı. Rubio, Suriye'deki İranlı milislere yönelik hava saldırılarını destekleyerek, İran'ın bölgedeki nüfuzuyla mücadele edilmesi gerektiğini belirtmişti.
Waltz ise ABD’nin Suriye'den çekilmesini "stratejik bir hata" olarak nitelendirerek, bu kararın IŞİD'in geri dönmesini sağlayacağı uyarısında bulunmuştu. Waltz, Suriye'nin kuzeyinde güvenli bölgenin yeniden kurulması, SDG'nin desteklenmesi, askeri operasyonları nedeniyle Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını talep etmişti.
ABD Başkanı seçilen Trump'a yakın Amerikan medya kuruluşları, Turmp’ın Cumhuriyetçi Meclis üyesi Waltz'u ulusal güvenlik danışmanı olarak, Rubio'yu dışişleri bakanı olarak atamayı sabırsızlıkla beklediğini yazdı. Waltz ve Rubio’nun, Cumhuriyetçi Parti'nin şahinleri oldukları ve zorlu meselelerle baş etme konusunda siyasi deneyime sahip oldukları ifade ediliyor.
“Türkiye'nin Suriye'de operasyon düzenlemesi kabul edilemez”
Kazakistan'ın başkentinde yapılan Astana formatındaki 22. Suriye toplantısının ardından Sputnik'e konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in özel temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, Türkiye'nin Suriye'de yeni bir askeri harekat gerçekleştirmesini, "Kabul edilemez" olarak değerlendirdi.
Türkiye'nin Suriye'de yeni askeri harekat düzenleme ihtimaline Moskova'nın nasıl bakacağına ilişkin soruyu Lavrentyev, "Biz bunu kabul etmiyoruz, bunu defalarca belirttik. Her şeye rağmen Türk tarafının bu adımlardan kaçınacağını umuyoruz, zira harekatın Suriye'de olumsuz sonuçları olabilir" diye yanıtladı. Harekatın çözüm olmayacağı ve sorunu derinleştiriceğini vurgulayan Lavrentyev, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) gibi yapıların ise bundan istifade edeceğine dikkat çekti.
"Trump'la görüşmeye hazırız"
Lavrentyev, Rusya'nın ABD’nin yeni başkanı ile Suriye meselesini ele alıp almayacağı sorusunu, “Eğer teklifler gelirse, Rus tarafı açık. ABD'lilerle temasları sürdürmeye hazırız. Asıl mesele, teklif olup olmayacağı" diye yanıtladı.